Elsevier Belasting Almanak 2016

INLEIDING
1 GEBRUIKSAANWIJZING 17
1.1 Opzet en indeling van de Almanak 17
1.2 32i De aangiftevragen die voor iedereen gelden 17
1.3 32i Aangifte van een ondernemer 18
1.4 Machtigen via DigiD 18
1.5 Het register 18
1.6 Hulpmiddelen en aanwijzingen 18
1.7 Gebruikte afkortingen 19
1.8 Elsevier Belasting Almanak en aangifteprogramma 19
2 WAT IS NIEUW? 20
2.1 Algemeen 20
2.2 Digitalisering 20
2.3 Wetswijzigingen 20
2.4 Rechtspraak en besluiten 21
2.5 Overig nieuws 21
3 START VAN UW AANGIFTE OVER 2015 22
3.1 Algemeen 22
3.2 Toegang tot uw berichtenbox 22
3.3 Aangiftebrief voor het belastingjaar 2015 22
3.4 Online-aangifte of app-aangifte 22
3.5 Openingsscherm 23
3.6 Afsluiting online-aangifte 23
3.7 Gebruikmaken van vooringevulde gegevens 23
3.8 Verschil tussen de online- aangifte en de papieren aangifte 23
AANGIFTE ALGEMEEN
4 AANGIFTE INKOMEN 2015 24
4.1 Het doen van de vereiste aangifte 24
4.2 Uitstel van aangifte 25
4.3 Gevolgen niet tijdig of onvolledig doen van aangifte 25
4.4 Voorkom omkering en verzwaring van de bewijslast 26
5 HOOFDZAKEN WET IB 2001 27
5.1 Binnenlandse belastingplicht 27
5.2 Opbouw inkomen 28
5.3 Algemene begrippen inzake het ‘genieten van inkomen’ in box 1 30
5.4 Beroepsaansprakelijkheid belastingadviseur 31
6 PERSOONLIJKE SITUATIE: FISCAAL PARTNERSCHAP 32
6.1 32iWel of geen fiscale partner (P 1) 32
6.2 Vrij te verdelen inkomensbestanddelen 33
6.3 Gevolgen van (keuze voor) fiscaal partnerschap 34
6.4 32i Gegevens van de partner (P 1a–c) 34
7 PERSOONLIJKE SITUATIE: KINDEREN 35
7.1 32i Persoonlijke situatie: kinderen (P 2) 35
7.2 Kinderen 35
7.3 Niet-erkende natuurlijke kinderen 35
7.4 Ingeschreven op uw woonadres 35
7.5 Digitale aangifte 35
8 BOX 1: LOON, PENSIOEN EN REISAFTREK OPENBAAR VERVOER 36
8.1 32i Looninkomsten (P 3–P 7) 36
8.2 32i Loon en Ziektewetuitkeringen (P 3) 36
8.3 Loon uit tegenwoordige arbeid 36
8.4 32i Totaal verrekende arbeidskorting (P 3b) 44
8.5 32i Inkomsten die niet onder de loonheffing vielen (P 3c) 45
8.6 32i Loon uit vroegere arbeid (P 4a) 45
8.7 32i Afkoopsom lijfrente: revisierente (P 4b) 49
49
32i Vrijgestelde inkomsten werknemer bij internationale organisatie
(P 5)
8.8
8.9 32i Loon uit het buitenland (P 6) 50
8.10 32i Pensioen en uitkeringen uit het buitenland (P 7) 50
8.11 32i Reisaftrek openbaar vervoer (P 8) 51
9 BOX 1: NEVENINKOMSTEN 53
53
Overzicht inkomensbronnen buiten winst uit onderneming en loon uit
dienstbetrekking
9.1
53
32i Bijverdiensten en opbrengsten als freelancer, gastouder, artiest
of beroepssporter (P 9)
9.2
9.3 Onbelaste voordelen 55
9.4 32i Opbrengsten uit overig werk (P 9a) 56
9.5 32i Aftrekbare kosten en lasten (P 9b en c) 61
64
Nevenactiviteiten zoals freelancewerkzaamheden die in 2015 zijn doorgeschoven
of (gedeeltelijk) zijn gestaakt (P 11d)
9.6
9.7 Waarde van de vermogensbestanddelen (P 11) 64
10 BOX 1: RESULTAAT UIT HET BESCHIKBAAR STELLEN VAN BEZITTINGEN 65
10.1 Terbeschikkingstellingsregeling en onvolwaardige vorderingen 65
10.2 Terbeschikkingstelling aan met u verbonden personen 68
69
10.3 Terbeschikkingstelling aan een verbonden lichaam (art. 3.92 Wet IB 2001)
70
Omzetting afgewaardeerde vordering in aandelen, opwaarderingsreserve,
vervreemding van afgewaardeerde vorderingen (P 10)
10.4
70
10.5 32i Opbrengsten uit het beschikbaar stellen van bezittingen (P 10a)
70
32i Aftrekbare kosten en lasten, terbeschikkingstellingsvrijstelling
(P 10b–d)
10.6
10.7 32iWaarde van vermogensbestanddelen (P 11) 71
11 BOX 1: EIGEN WONING 73
11.1 32i Inleiding eigen woning (P 12 en P 13) 73
11.2 Uw eigen woning: begrip 74
78
32i Aankoop, verkoop, onderhoud of verbetering van de eigen
woning (hoofdverblijf) (P 12)
11.3
11.4 32i Eigen woning en restschuld vroegere eigen woning (P 13) 79
11.5 Het nieuwe regime voor eigenwoningschulden 80
11.6 Overgangsrechtregime voor eigenwoningschulden 83
11.7 Diverse zaken rond eigenwoningschuld 85
87
11.8 32i Restschuld vroegere eigen woning op 31 december 2015 (P 13b)
11.9 32iWaarde van de eigen woning (P 13c) 87
11.10 32i Eigenwoningforfait (P 13d) 88
93
32i Belastbaar deel van een uitkering uit een KEW, SEW of BEW
(P 13e)
11.11
93
11.12 32i Inkomsten uit tijdelijke verhuur van de eigen woning (P 13f)
11.13 Aftrekposten eigen woning 94
11.14 32i Aftrekbare rente eigenwoningschuld (P 13h) 94
11.15 32i Aftrekbare financieringskosten eigen woning (P 13i) 99
100
32i Aftrekbare periodieke betalingen voor erfpacht, opstal of beklemming
(P 13j)
11.16
11.17 32i Aftrekbare rente restschuld vroegere eigen woning (P 13k) 100
11.18 32i Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning (P 13m) 100
101
32i In 2015 gebruikte vrijstelling voor uitkering uit KEW, SEW of
BEW (P 13r)
11.19
11.20 32i Aftrek vanwege geen of kleine eigenwoningschuld (P 13s) 101
BOX 1: ALIMENTATIE, PERIODIEKE UITKERINGEN, OVERIGE INKOMSTEN EN NE- 103
GATIEVE PERSOONSGEBONDEN AFTREK
12
103
32i Ontvangen partneralimentatie en afkoopsommen daarvan
(P 14)
12.1
12.2 32i Periodieke uitkeringen en afkoopsommen daarvan (P 15) 104
INHOUD
107
32i Periodieke overheidsbijdragen voor een woning waarvan u
eigenaar was (P 15a)
12.3
107
32i Overige periodieke uitkeringen en verstrekkingen die niet onder
de loonheffing vielen (P 15b)
12.4
109
32i Periodieke uitkeringen in verband met invaliditeit, ziekte of
een ongeval (P 15b)
12.5
12.6 32i Overige inkomsten (P 16) 110
110
32i Belastbare deel uitkering uit kapitaalverzekering en andere
inkomsten (P 16a)
12.7
115
12.8 32i Gebruikte vrijstelling uitkering uit kapitaalverzekering (P 16b)
12.9 32i Negatieve persoonsgebonden aftrek (P 17) 116
BOX 1: UITGAVEN VOOR INKOMENSVOORZIENINGEN EN AFKOOP VAN LIJFREN- 117
TEN
13
13.1 32i Uitgaven voor inkomensvoorzieningen (P 18) 117
117
32i Betaalde bedragen voor lijfrente bij gebruik van jaarruimte of
reserveringsruimte (P 18a–b)
13.2
120
32i Premies voor lijfrenten voor meerderjarig invalide kind of
kleinkind (P 18c)
13.3
121
13.4 32i Premies voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (P 18d)
121
13.5 Vrijwillige bijdragen Algemene nabestaandenwet betaald aan de SVB
121
32i Afkoop lijfrenten die niet onder de loonheffing vielen en andere
negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen (P 19)
13.6
122
32i Teruggekregen premies voor een lijfrente of een arbeidsongeschiktheidsverzekering
die eerder zijn afgetrokken (P 19b)
13.7
14 BOX 2: INKOMEN UIT AANMERKELIJK BELANG 123
14.1 32i Aanmerkelijk belang (P 20) 123
14.2 32i Omschrijving soort aan delen (P 20a) 126
14.3 32i Reguliere voordelen uit aanmerkelijk belang (P 20b) 126
14.4 32i Aftrekbare kosten (P 20c) 127
128
14.5 32i (Netto) regulier voor-/ nadeel uit aanmerkelijk belang (P 20d)
14.6 32i Vervreemdingsvoordeel (P 20e–g) 128
14.7 32i Overdrachtsprijs bij verkoop aanmerkelijk belang (P 20e) 129
14.8 32i Verkrijgingsprijs (P 20f) 133
14.9 32i Vervreemdingsvoordeel (P 20g) 134
14.10 32i Voordeel uit aanmerkelijk belang (P 20h) 134
134
14.11 32i Voordeel uit aanmerke lijk belang dat u zelf aangeeft (P 20i)
14.12 Verlies uit aanmerkelijk belang 135
15 BOX 3:VOORDEEL UIT SPAREN EN BELEGGEN 136
15.1 Inleiding 136
15.2 32i Bezittingen (P 21) 142
143
15.3 32i Bank- en spaartegoeden en premiedepots in Nederland (P 21a)
145
32i Bank- en spaartegoeden en premiedepots in het buitenland
(P 21b)
15.4
15.5 32i Aandelen, obligaties e.d. (P 21c) 145
15.6 32i Overige vorderingen en contant geld (P 21d) 147
15.7 32i Tweede woning (P 21e) 148
15.8 32i Overige onroerende zaken (P 21f) 150
15.9 32i Niet-vrijgesteld deel kapitaalverzekeringen (P 21g) 154
15.10 32i Rechten op periodieke uitkeringen (P 21h) 157
15.11 32i Overige bezittingen (P 21i) 159
15.12 32i Schulden (P 22) 165
15.13 32i Voordeel uit sparen en beleggen (P 23) 166
167
15.14 32i Buitenlandse bank- en spaartegoeden en premiedepots (P 24)
16 PERSOONSGEBONDEN AFTREK 168
16.1 32i Persoonsgebonden aftrekposten (P 25–P 32) 168
168
32i Betaalde alimentatie en andere onderhoudsverplichtingen aan
ex-partner (P 25a)
16.2
16.3 32i Uitgaven voor specifieke zorgkosten (P 26) 172
16.4 32i Aftrek specifieke zorgkosten (P 26a) 177
188
32i Uitgaven voor tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapten
(P 27)
16.5
16.6 32i Studiekosten en andere scholingsuitgaven (P 28) 188
16.7 32i Aftrek studiekosten en andere scholingsuitgaven (P 28a) 193
16.8 32i Onderhoudskosten voor rijksmonumentenpand (P 29) 193
16.9 32i Kwijtgescholden durfkapitaal (P 30) 197
16.10 32i Giften (P 31) 197
16.11 32i Restant persoonsgebonden aftrek over vorige jaren (P 32) 206
17 HEFFINGSKORTINGEN 208
17.1 32i Heffingskortingen (P 33–P 40) 208
17.2 32i Uitbetaling algemene heffingskorting (P 33) 210
17.3 32i Bijzondere verhoging heffingskorting (P 34) 211
17.4 32i Inkomensafhankelijke combinatiekorting (P 35) 212
17.5 32i Levensloopverlofkorting (P 36) 212
212
17.6 32i Tijdelijke heffingskorting voor vroeggepensioneerden (P 37)
17.7 32i Heffingskorting voor AOW-gerechtigden (P 38) 212
17.8 32i Heffingskorting voor jonggehandicapten (P 39) 213
17.9 32i Heffingskortingen voor groene beleggingen (P 40) 213
18 BIJZONDERE SITUATIES EN TE VERREKENEN VOORHEFFINGEN 214
18.1 32i Afgezonderd particulier vermogen (P 41) 214
215
32i Dividend, belaste kansspelinkomsten of rente over buitenlandse
spaartegoeden (P 42)
18.2
18.3 32i Inkomen waarover u revisierente moet betalen (P 43) 216
18.4 32i Te conserveren inkomen (P 44) 216
18.5 32i Aftrek om dubbele belasting te voorkomen (P 45) 217
18.6 32i Inkomsten uit loondienst in België (P 46) 224
225
32i Niet heel 2015 verzekerd voor de volksverzekeringen en de
Zorgverzekeringswet (P 47)
18.7
18.8 32i Inkomsten die onder de Zorgverzekeringswet vielen (P 48) 227
DE WINSTAANGIFTE
19 WINSTAANGIFTE 2015 228
19.1 32i Inleiding 228
19.2 Inrichting van de winstaangifte en de jaarstukken 229
19.3 32iWie geniet winst uit onderneming? 229
19.4 32i De winst-en-verliesrekening 232
19.5 De balans 247
19.6 32i Investeringsregelingen 250
19.7 Onttrekkingen 253
19.8 32i Vrijgestelde winstbestanddelen 254
257
19.9 32i Kosten en lasten die niet of gedeeltelijk niet aftrekbaar zijn
19.10 32iWinst uit zeescheepvaart 261
19.11 32iWijzigingen in toelaatbare reserves 262
19.12 32i Ondernemersaftrek 265
19.13 32i Zelfstandigenaftrek 267
19.14 32i Aftrek speur- en ontwikkelingswerk 268
19.15 32i Meewerkaftrek 268
19.16 32i Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid 269
19.17 32i Stakingsaftrek 269
19.18 32i Mkb-winstvrijstelling 270
19.19 32i Afneming oudedagsreserve en/of stakingswinst 270
20 WINSTAANGIFTE ZZP’ER 273
20.1 Fiscale positie zzp’er 273
20.2 Beginnen als zzp’er 273
20.3 Beoordeling arbeidsrelaties 273
20.4 Zzp’er en horizontaal toezicht 273
20.5 Faciliteiten zzp’ers 273
20.6 Verliezen van een zzp’er 273
21 STARTENDE ONDERNEMER 274
21.1 Eerste oriëntatie 274
21.2 Fiscale aspecten van starten 274
21.3 Financiën en organisatie 275
22 PARTNERS EN HUN ONDERNEMING 276
22.1 Algemeen 276
22.2 Man-vrouwvennootschap 276
22.3 Meewerken 277
23 EIGEN BV 278
23.1 De keuze voor de bv 278
23.2 Fiscale positie van de directeur-grootaandeelhouder 279
23.3 Uit de bv 280
24 VERKLARING ARBEIDSRELATIE (VAR) EN DE BEOORDELING VAN ARBEIDSRELATIES 281
24.1 Verschillende soorten arbeidsrelaties 281
24.2 Aanvraagprocedure VAR 281
24.3 VAR-wuo (winst uit onderneming) 281
24.4 VAR-dga (directeur-grootaandeelhouder) 282
24.5 VAR-row (resultaat uit overig werk) 282
24.6 VAR-loon (loon uit dienstbetrekking) 282
24.7 Beleidsregels beoordeling dienstbetrekking 282
24.8 Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) 282
DEFINITIEVE AANSLAG EN BIJZONDERE REGELINGEN
25 DEFINITIEVE AANSLAG,VERPLICHTE AANSLAG, TERUGGAAF VOORHEFFINGEN 283
25.1 Aanslagtermijnen 283
25.2 Geen verplichte aanslag bij voldoende loonheffing 283
25.3 Wanneer wel verplichte aanslag? 284
25.4 Wanneer teruggaaf? 285
288
Berekende inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen lager dan de
heffingskortingen
25.5
288
Berekende inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen hoger dan
de heffingskortingen, maar loonbelasting is eindheffing
25.6
26 VERLIEZEN IN BOX 1 289
26.1 Verliesverrekening per box 289
26.2 Het begrip ‘verlies in box 1’ 289
289
Verliesverrekening alleen voor ‘normaal’ inkomen geschoond van ‘te
conserveren inkomen’
26.3
26.4 Volgorde van verrekening van verliezen 289
26.5 Uw aangifte en verrekenbare verliezen 289
26.6 Carry-back: verrekening van verlies met de drie voorafgaande jaren 290
26.7 Carry-forward: verrekening van verlies met toekomstige jaren 290
26.8 Verliesvaststellingsbeschikking 291
26.9 Verliezen bij fiscale partners 291
26.10 Verliescompensatie en middeling 291
291
Niet-geldend gemaakte zelfstandigenaftrek compensabel binnen de
winst
26.11
26.12 Voorkoming van verliesverdamping bij ondernemers 292
26.13 Verliezen uit perioden met ‘andere belastingplicht’ 292
26.14 Navordering over verliesjaar 292
26.15 Navordering heffingskorting na verliesverrekening 292
27 MIDDELING 293
27.1 Middeling van inkomens 293
27.2 Wanneer is middeling van belang? 293
27.3 Herrekening van belastbare inkomens 293
27.4 Teruggaaf 293
27.5 Het jaar waarin u de AOW-leeftijd bereikt 294
27.6 Vrijstelling ter voorkoming van dubbele belasting 294
27.7 Wanneer een verzoek indienen? 294
27.8 Bezwaarschrift, beroepschrift 294
27.9 Bijzonderheden bij de teruggaafberekening 294
NA DE AANSLAG
28 BEZWAAR-, BEROEP- EN VERZOEKSCHRIFTEN 295
28.1 Geschillen met Belastingdienst 295
28.2 Aanslagregeling 295
28.3 Beginselen van behoorlijk bestuur/behoorlijke wetgeving 296
28.4 Wetsuitlegging, simulatie, fraus legis 297
28.5 Bezwaarschrift 298
28.6 Beroep bij de rechtbank 300
28.7 Hoger beroep bij gerechtshof 302
28.8 Beroep in cassatie 302
28.9 Herziening 303
28.10 Griffierecht 303
28.11 Proceskosten en andere schade 303
28.12 Toeslagen 304
28.13 Invordering 304
28.14 Gewone rechter 304
29 NAVORDERING EN NAHEFFING 305
29.1 Navordering 305
29.2 Naheffing 306
30 FISCALE BOETEN 307
30.1 Verzuimboeten en vergrijpboeten 307
30.2 Verzuimboete als aangifte niet of te laat is ingediend 307
30.3 Vergrijpboete bij onjuiste aangifte 307
30.4 Mededelingsplicht inspecteur 308
30.5 Fiscus moet wijzen op zwijgrecht 308
30.6 Vrijwillige verbetering: inkeerregeling 308
30.7 Strafverminderende omstandigheden 309
30.8 Afwezigheid van alle schuld (‘avas’) 309
30.9 Geen boete na overlijden 309
30.10 Rechtsmiddelen 309
30.11 Strafvervolging en strafbeschikking 309
31 BETALING VAN DE AANSLAG 310
31.1 Betalingstermijnen aanslagen 310
31.2 Betalingskorting 310
31.3 Moment van betalen 310
31.4 Aanmaning, rente, verzuimboete 310
31.5 Dwangbevel, herhaald bevel en openbare verkoop 310
31.6 ‘Houders van penningen’, loonvordering, derdenbeslag 311
31.7 Vervolgingskosten 311
31.8 Toerekening van betalingen 311
31.9 Verzoek om uitstel van betaling 311
31.10 Verjaring van aanslagen 311
32 BELASTING- EN INVORDERINGSRENTE 312
32.1 Belastingrente vervangt heffingsrente 312
32.2 Belastingrente 313
32.3 Invorderingsrente vanaf 2013 314
32.4 Invorderingsrente t/m 2012 315
32.5 Heffingsrente 315
33 KWIJTSCHELDING 317
33.1 Algemeen 317
33.2 Welke belastingen en premies? 317
33.3 Kwijtschelding aanvragen 317
33.4 Invloed gezinsverband 317
33.5 Inkomensbegrip 317
33.6 Normen voor kwijtschelding 317
33.7 Betalingscapaciteit 318
33.8 Wanneer geen kwijtschelding? 318
33.9 Beslissing en beroep 318
33.10 Geen invorderingsmaatregelen meer, oninbaar lijden 318
34 TEGEMOETKOMING SPECIFIEKE ZORGKOSTEN 319
34.1 Verzilveringsproblematiek 319
34.2 Hoe wordt de tegemoetkoming toegekend? 319
34.3 Berekening tegemoetkoming 319
VAN DE WIEG TOT HET GRAF
35 KINDEREN 320
35.1 Geboorte 320
35.2 Inkomen en vermogen van uw kind 321
35.3 Uitgaven voor levensonderhoud van kind 321
35.4 Inkomensoverheveling van ouder naar kind 322
35.5 Studerend kind 322
36 KINDERBIJSLAG EN KINDGEBONDEN BUDGET 324
36.1 Kinderbijslag 324
36.2 Kindgebonden budget 328
37 STUDIEFINANCIERING 330
37.1 Algemeen 330
37.2 Algemene voorwaarden voor het oude stelsel van studiefinanciering 330
37.3 Prestatiebeurs 330
37.4 Studiebudgetten; les- en collegegeld 331
37.5 Financiering van het budget 331
37.6 Basisbeurs 331
37.7 Studenten ov-chipkaart 331
37.8 Toeslagen op de basisbeurs 331
37.9 Aanvullende financiering 331
37.10 Ouderonafhankelijk lenen 332
37.11 Renteberekening op rentedragende leningen 332
37.12 Korting wegens ouderlijk inkomen 332
37.13 Berekening korting wegens ouderlijk inkomen bij aanvullende beurs 332
37.14 Gevolgen eigen inkomen in 2016 332
37.15 Inkomen van partner 332
37.16 Terugbetaling kortlopende schulden 332
37.17 Terugbetaling lening 332
37.18 Bezwaar en beroep 333
37.19 Fiscale aspecten van studiefinanciering 333
37.20 Tegemoetkoming scholieren krachtens de Wtos 334
37.21 Tegemoetkoming ouders krachtens de Wtos 334
38 HUWELIJK EN SAMENWONEN 335
38.1 Huwelijk en huwelijksvoorwaarden 335
38.2 Sluiting van het huwelijk 336
38.3 Gehuwden 336
38.4 Geregistreerd partnerschap 337
38.5 Ongehuwd samenwonenden 338
39 UIT ELKAAR GAAN 340
39.1 Burgerrechtelijke aspecten van echtscheiding en alimentatie 340
39.2 Fiscale gevolgen ontbinding huwelijk/gescheiden gaan leven 342
39.3 Beëindiging van een niet-huwelijks samenlevingsverband 343
40 ZORGVERZEKERING 344
40.1 Basispakket en aanvullende verzekeringen 344
40.2 Eigen risico basisverzekering, compensatie chronisch zieken 344
40.3 Nominale premie 344
40.4 32i Inkomensafhankelijke bijdrage Zvw (P 48) 344
40.5 Directeur-grootaandeelhouder in de zin van de Zvw 345
40.6 Te veel ingehouden bijdrage Zvw 345
40.7 Niet het hele jaar verzekerd 346
40.8 Inkomsten die onder de Zorgverzekeringswet vielen 346
40.9 32i Loon hoger dan € 51 975: geen aanslag (P 48a) 346
346
32i Alimentatie die u al sinds 2005 van dezelfde persoon ontvangt
(P 48b)
40.10
40.11 32iWas u in 2015 militair? (P 48c) 347
40.12 32i Dienstbetrekking is ondernemingsuitoefening 347
40.13 32i Loon uit buitenland (P 48d) 347
40.14 32i Correctie bijdrage- inkomen Zvw (P 48e) 347
40.15 32i Vermindering ivm. verzekering in buitenland (P 48f) 347
40.16 Gemoedsbezwaarden 347
40.17 Overzicht inkomensafhankelijke bijdrage Zvw 347
41 TOESLAGEN 348
41.1 Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (AWIR) 348
41.2 Werkwijze Belastingdienst/Toeslagen 349
41.3 Zorgtoeslag 350
41.4 Huurtoeslag 351
41.5 Kinderopvangtoeslag 353
42 LEVENSLOOPREGELING 357
42.1 Levenslooptegoed minder dan € 3000: verplicht afgekocht in 2013 357
42.2 Levenslooptegoed van € 3000 of meer vrijwillig afgekocht 357
42.3 Levenslooptegoed niet afgekocht 357
43 PENSIOEN EN AOW 359
43.1 Oudedagsvoorzieningen 359
43.2 AOW 359
43.3 Vut 361
43.4 Pensioen 361
43.5 AOW-gerechtigd worden en met pensioen gaan 362
43.6 Fiscale mogelijkheden voor opbouw van pensioen 363
44 LIJFRENTEN 365
44.1 Wat is een lijfrente? 365
44.2 Het verschil tussen pensioen en lijfrente 365
44.3 Fiscale aspecten van lijfrente 365
44.4 Vragen over lijfrente in de aangifte 366
44.5 Welke fiscale voor- en nadelen kan een lijfrente hebben? 366
44.6 Met wie kunt u een lijfrente overeenkomen? 366
44.7 Per 1 januari 2015: nettolijfrente 366
45 GEHANDICAPTEN 368
45.1 Jonggehandicapten 368
45.2 Specifieke zorgkosten 368
368
Verzekeringen tegen gevolgen arbeidsongeschiktheid wegens invaliditeit,
ziekte of ongeval
45.3
45.4 Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid 368
45.5 Invalide (klein)kinderen 368
45.6 Kapitaaluitkering ongevallenverzekering bij invaliditeit 368
45.7 Overdracht onderneming 368
45.8 Erfbelasting 368
46 OVERLIJDEN EN INKOMSTENBELASTING, F-AANGIFTE 369
46.1 Aangifte over het jaar van overlijden 369
46.2 Belastingregelingen van belang bij overlijden 369
46.3 Aangifte inkomstenbelasting over het jaar van overlijden 369
47 ONVERDEELDE BOEDEL 371
47.1 Algemeen 371
47.2 Onverdeelde boedel, deelgerechtigden 371
47.3 Inkomsten uit onverdeelde boedel 371
47.4 Fiscale partners: wie van hen wordt aangeslagen? 371
47.5 Specifieke zorgkosten 371
WONEN
48 DIVERSE ZAKEN ROND AANKOOP EN BEZIT VAN EEN EIGEN WONING 372
48.1 Algemeen 372
48.2 Aankoop eigen woning 372
48.3 Hypothecaire geldlening 374
48.4 Subsidieregelingen eigen woning 376
48.5 Diverse zaken rond eigen woning en eigenwoningschuld 377
49 BIJLEENREGELING 379
49.1 Algemeen 379
49.2 Wettelijke begrippen 379
49.3 Overloopsituaties: tijdelijk twee eigen woningen 380
49.4 Bijzonderheden rond eigenwoningreserve 380
49.5 Beschikking eigenwoningreserve 381
OVERGANGSRECHT VOOR BANK- EN VERZEKERINGSSPAREN VOOR AFLOSSING 382
EIGENWONINGSCHULD
50
382
Kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning en beleggingsrecht
eigen woning (ofwel KEW, SEW en BEW)
50.1
50.2 Vrijstelling en belast rendement bij uitkering of deblokkering 383
385
Diverse zaken rond kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening
eigen woning en beleggingsrecht eigen woning
50.3
51 ONDER HET NIEUWE REGIME VALLENDE EIGENWONINGSCHULDEN 389
51.1 Informatieplicht eigenwoningschulden bij familie, eigen bv e.d. 389
51.2 Verhuisregeling voor tijdelijke ‘overloopsituaties’ 389
51.3 Aflossingsvereisten 390
51.4 Invloed schenking 391
51.5 Duo-hypotheek in de kiem gesmoord 391
52 WET WOZ EN ONROERENDEZAAKBELASTINGEN 392
52.1 WetWoz 392
52.2 Onroerendezaakbelastingen 394
52.3 Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten 395
53 KAMERVERHUURVRIJSTELLING 396
53.1 Voorwaarden vrijstelling 396
53.2 Huuropbrengst maximaal € 4954 396
53.3 Korte verhuur niet vrijgesteld 396
53.4 Alleen kamer(s) in eigen woning 396
53.5 Kamers in vakantiewoning 396
53.6 Het houden van kostgangers 396
BIJZONDERE ONDERWERPEN
54 FISCAAL GUNSTIGE BELONINGSVORMEN 397
54.1 Fiscale regelingen 397
54.2 Belast loon en vrijstellingen 397
54.3 Auto van de zaak 398
54.4 Vrijstellingen en waarderingsnormen 403
54.5 Loon in natura en vergoedingen belast bij de werkgever 404
54.6 Stamrecht 406
55 DE WERKKOSTENREGELING 407
55.1 Hoofdlijnen werkkostenregeling 407
55.2 Vergoedingen in geld en verstrekkingen in natura zijn loon 407
55.3 Loon in natura 407
55.4 Intermediaire kosten 407
407
55.5 Vergoedingen en verstrekkingen die buiten de werkkostenregeling vallen
55.6 Gerichte vrijstellingen 408
55.7 Overige vergoedingen en verstrekkingen, de vrije ruimte 413
55.8 Vergoedingen en verstrekkingen niet veel hoger dan gebruikelijk 413
55.9 Werknemers bij wie geen loonheffing wordt ingehouden 413
56 UW AUTO 414
56.1 Personenauto of bestelauto 414
56.2 Privéauto 414
56.3 Auto van eigen onderneming 414
56.4 Auto van de werkgever 414
415
Privéauto ook gebruikt voor dienstbetrekking, onderneming of overige
werkzaamheden
56.5
56.6 Autokostenfictie 415
56.7 Motorrijtuigenbelasting (mrb) 417
56.8 Teruggaaf bpm bestelauto’s van ondernemers en gehandicapten 418
56.9 Benzine, lpg of diesel: omslagpunt 419
57 VAKANTIE 420
57.1 Vakantiereizen 420
57.2 Vakantiewoning/woningruil 420
57.3 Werken in de vakantie 420
58 VERTREK NAAR HET BUITENLAND 421
58.1 ‘Metterwoon vertrek’ 421
58.2 Het jaar van vertrek 421
58.3 Voor ondernemers meestal eindafrekening 421
58.4 Conserverende aanslagen 421
58.5 Wanneer buitenlands belastingplichtig? 421
58.6 Heffingsrecht Nederland, belastingverdragen 422
58.7 Partnerregeling 422
58.8 Belaste inkomensbestanddelen 422
58.9 Waarop hebben buitenlands belastingplichtigen geen recht? 423
58.10 Premieheffing 423
58.11 Toepassing van de regels van binnenlandse belastingplicht 424
59 REMIGRATIE: TERUGKOMST UIT HET BUITENLAND 425
59.1 Remigratie 425
59.2 Buitenlandse en binnenlandse belastingplicht 425
59.3 Diverse fiscale zaken rond uw terugkeer naar Nederland 426
60 FISCAAL VOORDELIG BELEGGEN 427
60.1 Beleggen en box 3 427
60.2 Fiscaal voordelig beleggen, beleggingsrisico 427
60.3 Fiscale faciliteiten voor ‘groene beleggingen’ 428
60.4 Beleggen in aandelen en obligaties 428
60.5 Beleggen in onroerende zaken, vastgoedfondsen, vastgoed-cv’s 428
60.6 Investeringen via samenwerkingsverbanden in box 1 428
60.7 Participatie in scheepvaart-cv of Nederlandse film 429
60.8 Fiscaal voordelig ‘beleggen’ dankzij 6%-norm in de Successiewet 429
61 GELD LENEN 430
61.1 Inleiding 430
61.2 Geldleningen met in box 1 of box 2 aftrekbare rente 430
61.3 Geldleningen in box 3 430
61.4 Bureau Krediet Registratie (BKR) 431
62 SCHUIVEN MET UW INKOMEN EN VERMOGEN 432
62.1 Algemeen 432
62.2 Vermogensoverheveling door schenkingen aan (klein)kinderen 432
432
62.3 Eigen Wlz-bijdrage en schenking of aflossing op overbedelingsschuld
433
Vermogensoverheveling van ouder naar kind via schuldigerkenning uit
vrijgevigheid
62.4
433
62.5 Schenking van vruchtgebruik, losse coupons of huur- of pachttermijnen
62.6 Schenking van zgn. pre-Brede-Herwaarderingspolis 434
434
Afkoop van zgn. pre-Brede-Herwaarderingspolis, bundeling polissen,
doorschuiving naar toekomst
62.7
434
62.8 Switchen van box 3 naar box 1 of box 2 voor een hoger nettorendement
435
Keuze tussen eigenwoningschuld in box 1 of een ‘gewone’ geldlening in
box 3
62.9
62.10 Geld lenen van uw kinderen 436
62.11 Overheveling van vermogen naar echtgenoot 436
62.12 Verkoop eigen woning aan kinderen 436
62.13 Lijfrente: inkomen verschuiven naar de toekomst; nettolijfrente 437
437
Doorschuiving belastingclaim over een na overlijden uitgekeerd dividend
op aanmerkelijkbelangaandelen
62.14
62.15 Bedrijfsopvolgingsfaciliteit bij schenken of nalaten onderneming 437
63 SCHENK- EN ERFBELASTING 2016 438
63.1 Algemeen 438
63.2 Tabel schenk- en erfbelasting 2016 440
63.3 Schenkbelasting: vrijstellingen 2016 442
63.4 Erfbelasting: vrijstellingen 2016 444
63.5 Erfbelasting: fictiebepalingen 445
63.6 Schenkingen en aangifte schenkbelasting 448
63.7 Aangifte erfbelasting 449
INHOUD
63.8 Aanslagen schenk- en erfbelasting 450
63.9 Faciliteit bij bedrijfsopvolging 451
63.10 Berekening gekapitaliseerde waarde pensioenen, lijfrenten e.d. 451
ALGEMENE INFORMATIE
64 HOE WERKT DE FISCUS? 453
64.1 Algemeen 453
64.2 Organisatie Belastingdienst 453
64.3 Organisatie en taak directies 453
64.4 Van aangifte tot aanslag 454
65 PRIVACY 456
65.1 Inlichtingenverplichtingen en verschoningsrecht 456
65.2 Procederen in belastingzaken 456
65.3 Verstrekking van gegevens aan uitvoerende instanties 456
65.4 Verstrekking van gegevens aan anderen 456
65.5 Bescherming persoonsgegevens 456
65.6 Uw gedrag in de publieke ruimte 456
66 SOORTEN AANGIFTEN 457
66.1 Soorten aangiften 457
66.2 Digitale aangifte voor particulieren 457
67 OVERZICHT FISCALE GEGEVENS 2015 458
67.1 Inleiding 458
67.2 Algemeen geldende bedragen 458
67.3 Reisaftrek (P 8) 458
67.4 Eigenwoningforfait (P 13) 458
67.5 Pensioentekort (P 18) 458
67.6 Heffingsvrij vermogen (P 21 en P 23) 458
67.7 Zorgkostendrempel (P 26) 458
67.8 Weekenduitgaven voor ernstig gehandicapten (P 27) 459
67.9 Scholingsuitgaven (P 28) 459
67.10 Onderhoudskosten rijksmonumentenpand (P 29) 459
67.11 Giftendrempel (P 31) 459
67.12 Heffingskortingen 2015 (P 33–P 40) 459
67.13 Tarief 2015 459
67.14 Aftrekbare kosten eigen woning 459
68 TARIEF INKOMSTENBELASTING EN PREMIE 2015 460
68.1 Tarief 460
68.2 Premie volksverzekeringen 463
464
Tabel schijventarief 2015 voor personen die heel 2015 jonger dan de AOWleeftijd
waren
68.3
465
68.4 Tabel schijventarief 2015 voor personen die zijn geboren in 1945 of eerder
466
Tabel schijventarief 2015 voor personen die heel 2015 de AOW-leeftijd
hadden en die zijn geboren in 1946 of later
68.5
69 ADRESSEN 467
69.1 Belastingdienst 467
69.2 Gerechtshoven (Belastingkamer) en rechtbanken (Bestuurskamer) 467
69.3 Hoge Raad 467
69.4 Ministeries 467
69.5 Beroepsorganisaties 467
69.6 Overige adressen 467
2016 EN TIPS
70 LAATSTE NIEUWTJES 468
70.1 Kinderbijslag, kindgebonden budget en toeslagen 468
70.2 Overige laatste nieuwtjes 468
71 WETSWIJZIGINGEN INGAANDE 2016 469
71.1 Loon- en inkomstenbelasting, premie volksverzekeringen 469
71.2 Werknemers 469
71.3 Eigen woning 469
71.4 Uitgaven voor inkomens voorzieningen 470
71.5 Sparen en beleggen 470
71.6 Persoonsgebonden aftrek 470
71.7 Ondernemers 471
71.8 Teruggaafdrempel en aanslaggrens 472
71.9 Schenk- en erfbelasting 2016 472
72 TARIEF INKOMSTENBELASTING EN PREMIE 2016 473
72.1 Box 1 473
72.2 Box 2 en box 3 473
72.3 Heffingskorting 473
72.4 Uitgewerkt tarief 474
475
Tabel schijventarief 2016 voor personen die heel 2016 jonger zijn dan de
AOW-leeftijd
72.5
476
72.6 Tabel schijventarief 2016 voor personen die zijn geboren in 1945 of eerder
477
Tabel schijventarief 2016 voor personen die heel 2016 de AOW-leeftijd
hebben bereikt en zijn geboren in 1946 of later
72.7
73 TOESLAGEN 2016 478
73.1 Inleiding 478
73.2 Inkomensafhankelijk 478
73.3 Toeslagen en aftrekposten of bijverdiensten 478
73.4 Toetsingsinkomen 478
74 BELASTINGBESPARENDE TIPS 479
74.1 Wat is nieuw? 479
74.2 Actueel 479
74.3 Belastingvrije vergoedingen 479
74.4 Forfaitair rendement 479
74.5 Ambtshalve herziening 479
74.6 Gebruik de Almanak 2016 gedurende het hele jaar 479
74.7 Werknemers 479
74.8 Ondernemers 479
74.9 Vermogenden 480
74.10 Bijzondere regelingen 480
74.11 Na de aanslag 480
74.12 Overige aandachtspunten 480
75 LOONHEFFINGEN 2016 481
75.1 Algemeen 481
75.2 Loon 483
75.3 Vergoedingen en verstrekkingen 484
75.4 Heffingskortingen 484
75.5 In dienst treden 486
75.6 Tabellen loonbelasting/premie volksverzekeringen 487
75.7 Afrekenen 488
76 VOORLOPIGE TERUGGAAF 2016 490
76.1 Algemeen 490
76.2 Aanvraagprocedure 491
76.3 Toelichting op de vragen 492
76.4 Betaling van de voorlopige teruggaaf 497
76.5 Stopzetten of wijzigen 498
77 VOORLOPIGE AANSLAG 2016 499
77.1 Algemeen 499
77.2 Programma ‘Verzoek of wijziging voorlopige aanslag 2016’ 499
78 WITTE MAANDTABEL LOONBELASTING EN PREMIE 2016 500
78.1 Aanwijzingen voor toepassing 500
78.2 Berekening nettosalaris 500
79 GROENE MAANDTABEL LOONBELASTING EN PREMIE 2016 501
79.1 Aanwijzingen voor toepassing 501
79.2 Berekening nettopensioen/ -uitkering 501

REGISTER 502