Naar een efficiëntere afwikkeling van executoriaal bankbeslag

Lijst van gebruikte afkortingen IX

Inleiding 1

1 Algemene aspecten van het executoriaal bankbeslag 5
1.1 Inleiding 5
1.2 Executoriaal derdenbeslag op bankrekeningen 5
1.2.1 Algemene beschouwing 5
1.2.2 Belang van executoriaal derdenbeslag op bankrekeningen 7
1.2.3 Executoriaal derdenbeslag en bankgeheim 7
1.3 Historische beschouwing 9
1.3.1 Executoriaal derdenbeslag op bankrekeningen in de negentiende eeuw 10
1.3.1.1 Belangrijke ontwikkelingen in maatschappelijk en economisch verkeer 10
1.3.1.2 Wettelijke regeling 1838 11
1.3.1.3 Lex Hartogh 1897 13
1.3.2 Executoriaal derdenbeslag op bankrekeningen in de twintigste eeuw 13
1.3.2.1 Belangrijke ontwikkelingen in maatschappelijk en economisch verkeer 13
1.3.2.2 Staatscommissie-Gratama 1920 15
1.3.2.3 Preadviezen Nederlandse Juristen Vereniging 1932 16
1.3.2.4 Staatscommissie-Haardt 1973 17
1.3.2.5 Het nieuwe executie- en beslagrecht 1992 18
1.3.3 Executoriaal derdenbeslag op bankrekeningen in de eenentwintigste eeuw 19
1.3.3.1 Belangrijke ontwikkelingen in maatschappelijk en economisch verkeer 19
1.3.3.2 Executoriaal derdenbeslagrecht van recent verleden naar heden 20
1.3.4 Toekomstig recht 22
1.3.4.1 Wet vereenvoudiging van de (regeling van de) beslagvrije voet 22
1.3.4.2 Wijziging artikel 22 Rv e.v. in het kader van het vernieuwingsproject kwaliteit en innovatie 22
1.4 Aanverwante rechtsfiguren 24
1.4.1 De waarheidsplicht en de verplichting tot het verschaffen van informatie (art. 21 en 22 Rv) 25
1.4.2 Processuele mededelingsplichten inzagevordering (art. 843a Rv) 27
1.4.3 Informatieverplichtingen banken ten dienste van de vaststelling en verhaal van belastingvorderingen 28
1.4.4 Informatie- en medewerkingsverplichtingen (art. 105 Fw e.v.) 30

2 Wettelijke instrumenten om zicht op het vermogen van schuldenaar te krijgen 33
2.1 Inleiding 33
2.2 De reikwijdte van derdenbeslag op bankrekeningen 34
2.2.1 Procedurele aspecten 36
2.2.2 Blokkerende werking 37
2.2.3 Buitengerechtelijke verklaring 39
2.2.4 Verplichting tot afdracht 41
2.3 Informatieplicht voortvloeiende uit de redelijkheid en billijkheid 42
2.3.1 Standaardarrest Tripels/Masson 42
2.3.2 De reikwijdte van de informatieplicht 44
2.4 Informatieplicht voortvloeiende uit het voldoen aan de executoriale titel 51
2.5 De wettelijke regeling van artikel 475g lid 1 en 2 Rv 52
2.5.1 Historisch kader 52
2.5.2 De reikwijdte van artikel 475g lid 1 en 2 Rv 53
2.6 De wettelijke regeling van artikel 475g lid 3 Rv 55
2.6.1 Historisch kader 55
2.6.2 De reikwijdte van artikel 475g lid 3 Rv 56
2.7 Wettelijke regeling artikel 475g lid 4, 5 en 6 Rv 58
2.7.1 Historisch kader 58
2.7.2 De reikwijdte van artikel 475g lid 4, 5 en 6 Rv 60
2.8 Wet vereenvoudiging beslagvrije voet 61
2.8.1 De beslagvrije voet en bankbeslag 61
2.8.2 De hoofdlijnen van de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet 63
2.8.3 Rondetafelconferentie eerste kwartaal 2017 65

3 Praktijkoplossing binnen Nederland: het multibankbeslag 67
3.1 Inleiding 67
3.2 Onvrede over de bestaande regeling 67
3.2.1 Informatieverplichtingen binnen de bestaande regeling 67
3.2.2 Aanbevelingen van de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders 69
3.3 Het leggen van multibankbeslag 70
3.4 Multibankbeslag gezien vanuit het privaatrecht 71
3.4.1 Systeem van de wet 71
3.4.2 Buitengrens: misbruik van executiebevoegdheid 73
3.5 Tuchtrechtelijke beoordeling multibankbeslag 75
3.5.1 Gerechtvaardigd vermoeden 75
3.5.2 Bijzondere omstandigheden en de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit 77

4 De informatieplicht van de veroordeelde schuldenaar internationaal bezien 83
4.1 Inleiding 83
4.2 Verordening Europees bankbeslag 84
4.2.1 De totstandkoming 84
4.2.2 De werking 86
4.2.3 Rechterlijke bevoegdheid 88
4.2.4 De tenuitvoerlegging 88
4.3 Een nieuwe bevragingsbevoegdheid op grond van de Verordening 90
4.3.1 De voorwaarden 91
4.3.2 De wijze waarop informatie kan worden verkregen 92
4.3.3 De rol van de giro- en bankinstelling en de bescherming privacygevoelige informatie 95
4.4 Enkele rechtsvergelijkende opmerkingen 97
4.4.1 België 97
4.4.2 Duitsland 100
4.4.3 Frankrijk 103

5 Conclusie 107
5.1 Inleiding 107
5.2 Informatiebevoegdheden en opgaveplichten 108
5.3 De praktijkoplossing: multibankbeslag 110
5.4 Internationaal 111
5.5 Aanbeveling 113

Geraadpleegde literatuur 117
Geraadpleegde jurisprudentie 125
Geraadpleegde overige bronnen 127