Door Wilskracht Zegevieren

Sport verbroedert. Oorlog is haat. Sport is gezond. Oorlog is ellende. Sport is leven. Oorlog is dood. In alles zijn sport en oorlog niet met elkaar te verenigen en toch trok het voetbal in de Tweede Wereldoorlog wekelijks duizenden beoefenaars en tienduizenden bezoekers. Sportclubs groeiden als kool; in de zwaarste tijd uit onze moderne geschiedenis kende de Nederlandse sport een grote opleving. Zelfs ná de uitsluiting en deportatie van de Joodse leden.

Sporthistoricus Jurryt van de Vooren deed baanbrekend onderzoek naar deze paradox in onze sportieve én nationale geschiedenis. Hij beschrijft hoe sport werd gebruikt als ontsnapping uit de ellende, maar ook als ideologisch wapen, als middel om soldaten te laten herstellen, als verzetsmiddel tegen de bezetter.

Van de Vooren verzamelde data en opmerkelijke verhalen die een nieuw beeld geven over de mens in de oorlog: over voetbalclub Swastika met vooral Joodse leden - mét swastika op het shirt. Over de kampioen van het Kale Koppen Kamp in Tjimahi. Over de Nederlandse Olympiërs die werden vermoord in een concentratiekamp. Over de gehandicaptensport, die ontstond als behandeling voor gewonde militairen. En over de vele monumenten en gedenkstenen voor sporters, die nog altijd overal om ons heen te vinden zijn.

Jurryt van de Vooren (1969) doet al een kwarteeuw onderzoek naar sport in de Tweede Wereldoorlog. Sinds 2005 is hij inhoudelijk verantwoordelijk voor de Nationale Sportherdenking bij het Olympisch Stadion. Zijn boeken De Bosatlas van het Nederlandse voetbal en Amsterdam 1928 waren beide genomineerd voor het beste sportboek van het jaar.