De gemeenteraad en de Omgevingswet

De Omgevingswet treedt per 1 januari 2021 in werking. De gemeente krijgt met deze decentralisatie meer verantwoordelijkheden en taken. Dit is ook een belangrijk moment om de kaderstellende, normstellende en controlerende rol van de gemeenteraad kritisch onder de loep te nemen. De parlementaire stukken verwijzen voor de rol van de gemeenteraad namelijk naar de instrumenten van het dualisme, maar hoe functioneren die?

Volgens de wetgever is de gemeenteraad er voor de sturing op hoofdlijnen en B&W voor de uitvoering en handhaving. Daarom wordt de verklaring van geen bedenkingen bij omgevingsvergunningen geschrapt. De minister wil af van ‘postzegelregelingen’ en bemoeienis van de raad bij de uitvoering. Wel moet de gemeenteraad de kwaliteit van de besluiten en van de participatie van burgers daarbij bewaken. Dat roept vragen op.

Welke inhoudelijke veranderingen zijn er? Wat is de bedoeling van de wet en hoe moet dat gaan werken? Hoe vroeg is ‘vroeg’ eigenlijk bij participatie? Hoe moet de raad daarbij betrokken worden? Hoe kan de gemeenteraad effectief kaders stellen en regels vaststellen? Wat is er allemaal te kiezen bij een omgevingsplan? Hoe maak je die keuzes? Hoe kan een gemeenteraad de controlerende rol waarmaken? Wie kan daarbij helpen?

De conclusie van de auteurs - Trees van der Schoot (adviseur, jurist, columnist en auteur van ‘Werken in de geest van de Omgevingswet’) en Dick Spel (adviseur, trainer en voormalig wethouder) - is duidelijk: de gemeenteraad is zo sterk als hij zichzelf maakt. Maar dan moet de gemeenteraad wel aan de slag. Dit boek geeft de informatie om daar morgen mee te starten.