Eigenlijk een geschenk van je lichaam en een kans om een reset te doen.’ Een van de krasse uitspraken van Remco Claassen, ‘hot’ als trainer en spreker op het gebied van leiderschap en persoonlijke effectiviteit. Hij bedacht het concept van de E = MC2 energie-coach. Kort gezegd: ‘Als je in lijn leeft met wie je bent, wat je wilt en wat je kunt, genereer je de meeste energie.’ Samen met Mayta Braun schreef Claassen het boek ‘IK - gezond egocentrisme, meer effectiviteit’. En jawel, het boek ‘WIJ’ is in de maak.
Nerds
‘Ik kon goed rekenen en haalde op de middelbare school mooie cijfers voor wiskunde. En in de jaren ’80 was alles wat te maken had met computers en IT helemaal ‘in’. Dus het werd een studie informatica op de HTS in Eindhoven,’ zo begint Remco Claassen de beschrijving van zijn eigen loopbaan. Na 16 maanden dienen als marine-officier kreeg hij een baan bij BSO, het in die tijd hippe bedrijf van Eckart Wintzen. ‘Ik had tijdens mijn studie als DJ op zaterdagavonden muziek gedraaid bij Center Parcs, dus ik wist mijn mondje te roeren. In die wereld van de nerds, waar je eigen computer bouwen de grote hobby was, viel ik dus op door mijn communicatieve vaardigheden. En men zag blijkbaar in mijn aura dat ik aanleg had voor commercie, dus kreeg ik alle gelegenheid om me te ontwikkelen in de richting van sales. Alles kon bij BSO, de bomen groeiden tot aan de hemel. Terwijl ik overdag applicaties voor Windows zat te programmeren, zoog ik in de avonduren als een spons de wijsheden van deskundigen en managementgoeroes op via boeken en cursussen. Van Anthony Robbins tot Stephen Covey, van Pavlov tot Maslow.’
Flow
Claassen stapte vervolgens over naar het bedrijf High Tech Automation, waar hij een baan kreeg als commercieel manager. ‘Eigenlijk een duur woord voor een vertegenwoordiger met een leasebak,’ grinnikt hij. ‘Cruciaal voor mijn loopbaan was eigenlijk niet deze carrière-move, maar een kleine, veel belangrijkere stap. Ik had me namelijk in 1994 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel als trainer. Ik huurde zo af en toe een zaaltje hier in Valkenswaard en gaf daar les en trainingen over persoonlijk leiderschap, op basis van alle kennis die ik had opgedaan. Het begon met familie, vrienden, buren en kennissen en breidde zich langzaam uit.’
Claassen merkte dat hij zich lekker voelde op het podium voor een groep. ‘Ik keek er telkens naar uit. Als ik les gaf voelde ik flow, het gáf mij energie in plaats van dat het me energie kóstte. Na zo’n sessie zat ik vol adrenaline en kon ik er weer twee weken tegen.’ Ondertussen zat z’n werk hem steeds meer in de weg. ‘Ik had een solide achtergrond en opleiding, zowel wat technische inhoud als kennis over sales betreft. De markt schreeuwde om mensen zoals ik. Werkelijk alles bij mij matchte voor die functie - assessment, POP (Persoonlijk Ontwikkel Plan), MBTI-code, enneagram-type. En toch was ik ongelukkig in mijn werk...’
Het klikte van binnen eenvoudigweg niet. ‘Ik herinner mij een keer dat een klant afbelde voor een salesgesprek. Ik was opgelucht dat ik er niet naartoe hoefde, want ik had er helemaal geen zin in. Het voelde steeds meer als een poppenkast, met een masker op klanten iets aansmeren waar ik eigenlijk geen affiniteit mee had. En als een vertegenwoordiger geen zin meer heeft in verkopen, is er iets goed mis!’
Klunen
Waarom dit hele verhaal? Claassen: ‘Mijn eigen levensloop illustreert waar het in essentie allemaal om draait: om energie. Of je het nu bekijkt vanuit het lichaam, de geest, het verstand, de emotie of de intuïtie. Het gaat over weten wie je bent, weten wat je wilt en weten wat je kunt. Als je leven in lijn is met deze drie componenten, is energie het gevolg.’ Hij zei het ooit bij wijze van grap, maar het werd het motto om zijn verhaal te verduidelijken: E=MC2, voluit geschreven als Energy = Mission x Character x Competences. Einstein die de sleutel aanreikt voor een energiek leven.
‘Tot onze verbazing zijn er heel veel mensen die niet in lijn met zichzelf in het leven staan of er niet uithalen wat zij echt zouden willen,’ schrijft Claassen in zijn boek ‘IK’. ‘Ik noem dat incongruentie: mensen die hun passie en hun talent niet of slechts gedeeltelijk in hun leven terugvinden of kwijt kunnen. In extreme gevallen gaan mensen volledig ‘verdoofd’ door het werk en hun leven. Ze klunen tegen beter weten in maar door, gaan er figuurlijk en soms zelfs letterlijk onder gebukt of zijn gebroken omdat het al te lang niet ging.’ Met alle gevolgen van dien: van migraine tot rugklachten en van faalangst tot nooit ‘echt thuis’ zijn. Veel mensen gaan de confrontatie uit de weg. Claassen: ‘Ze kijken naar anderen en stellen vast dat het nog erger kan: de ‘ik-mag-niet-klagen-houding’. Of ze vinden plaatsvervangend geluk in een hobby en leven van weekend naar weekend. Voor een derde groep is werken geaccepteerd leed - ze sparen en beleggen om zo vroeg mogelijk te kunnen stoppen en dan pas te gaan leven.’
Geboorterecht
‘Voor je het weet heb je ‘levenslang’ in de vorm van een baan met een dik salaris en een even dikke hypotheek,’ vat Claassen samen. Maar ondanks de ‘ontwijkende bewegingen’ gaat het soms goed mis, met als resultaat een burn-out. ‘Een burn-out is een signaal dat je al veel te lang iets doet wat je eigenlijk niet wilt, wat niet bij je persoon past of wat structureel onder of boven je capaciteiten en competenties ligt,’ definieert hij, maar meteen met een positieve draai. ‘Het is eigenlijk een geschenk van je lichaam en een kans om een reset te doen. Mensen met een burn-out komen er bijna zonder uitzondering beter uit tevoorschijn.’
Voorkomen is echter beter dan genezen, luidt het aloude adagium. ‘De essentie van persoonlijk leiderschap is daarmee steeds dezelfde: jij bent verantwoordelijk voor je eigen succes. Dus zorg dat je een plan maakt, organiseer de interactie met je omgeving, voer het plan uit en stuur bij waar nodig,’ schrijft Claassen. Uitgangspunt daarbij is wat de auteur het ‘geboorterecht’ noemt, het feit dat je ter wereld bent gekomen met een set van eigenschappen, talenten en mogelijkheden, samen met de kans om daar het beste van te maken. Dat laatste, je leven tot een succes maken - begint volgens Claassen bij zingeving, in de vorm van een duidelijke missie voor jezelf als leidraad voor je leven. Hoe zo’n missie-statement op te stellen en te vertalen naar concrete leefregels en doelen op de verschillende terreinen - actief, materieel, sociaal, fysiek en emotioneel/spiritueel ofwel ‘de schijf van vijf’ - daarvoor geeft het boek uitgebreid tips en handvatten. In makkelijk toegankelijke bewoordingen en met een flinke dosis humor. Internetgebruikers kunnen ook terecht op www.missionstatement.nl.
Wolf in schaapskleren
‘Life design’ moet echter niet al te strikt en al te rigide worden ingevuld, erkent ook Claassen. ‘Je moet de tijd krijgen en nemen om jezelf te ontdekken. Ik zou zeggen, ergens tussen je 20ste en je 30ste heb je jezelf toch wel een beetje in de peiling. Aan de andere kant: het is nooit te laat. Zoals gezegd, een burn-out geeft de kans om stevig bij te sturen of zelfs opnieuw te beginnen. Kijk naar mijn eigen leven: ik ben een paar keer van koers veranderd en ben bijna ‘per ongeluk’ gaan doen wat ik echt leuk vond. Terugblikkend wist ik eigenlijk al veel eerder waar mijn ware passie lag, maar het heeft toch even geduurd voordat ik dat werkelijk besefte.’
Dat Claassen nu ‘zijn energie heeft gevonden’ is niet alleen te herkennen aan de manier waarop hij praat over zijn leven en zijn werk, maar ook aan de successen die hij behaalt. Hij behoort tot de best gewaardeerde trainers bij Focus en Denkproducties en werd vorig jaar uitgekozen om voor een volle RAI te Amsterdam op te treden in het voorprogramma van Stephen Covey - waar hij prompt de show wist te stelen. Zijn trainingen dragen prikkelende titels zoals ‘Verbaal meesterschap’, ‘De psychologie van het gunnen’, ‘Leidinggeven en toch thuis het vlees snijden’ en ‘IK, de workshop’, maar in de kern draaien ze om hetzelfde thema: persoonlijke ontwikkeling, persoonlijk leiderschap en persoonlijke effectiviteit. Claassen: ‘Zowel aan het boek als aan de workshops ligt een breed palet van kennis en inzichten ten grondslag, van gedragsleer, psychologie en sociologie tot neurofysiologie en hypnotherapie. Eigenlijk ben ik een soort wolf in schaapskleren. Ik benader mijn doelgroep met rationele modellen en cognitieve denk- en werkwijzen, maar ik leidt de mensen vervolgens zachtjes mee naar het gebied dat doorgaans ‘soft’ wordt genoemd en help hen om dingen te voelen.’
Empathie
Pas als je je eigen energiebalans op orde hebt, kun je vervolgens de relatie met de omgeving onder de loep nemen en manieren zoeken om die omgeving op een positieve manier te beïnvloeden met je overdosis aan energie, aldus Claassen. Opnieuw gebruikt hij de wet van Einstein, E=MC2, met de M opnieuw voor mission (missie) en voor de twee C’s dit keer ‘courage’ (moed) en ‘consideration’ (rekening houden met). Je moet durven staan voor datgene waarin je gelooft, maar wel in balans met je omgeving. Ook goed leiderschap laat zich vangen in die formule, waarbij de C’s dan staan voor ‘caring’ (zorgen voor) en ‘communication’ (communicatie). ‘De moderne leider moet op de eerste plaats zelf congruent zijn, en vervolgens anderen helpen om dat te worden. Visie uitstralen, maar ook contact maken, empathie tonen, zich kunnen inleven in anderen. Alleen dan kan hij mensen daadwerkelijk inspireren. En het mooiste is: als dat lukt gaan mensen vanzelf met meer passie en ijver aan de slag - was dat niet toevallig wat je beoogde als leider?’
Maar, stelt Claassen, eigenlijk is het de vele miskleunende leiders van nu nauwelijks kwalijk te nemen dat ze deze manier van denken en handelen niet in de vingers hebben. ‘Ze moeten eerst hun eigen ‘ik’ zien te vinden, dat is al lastig genoeg. En vervolgens moeten ze anderen aansturen op een manier die ze nooit hebben geleerd. Wij worden opgevoed vanuit een puur rationele benadering, en vaak van bovenaf gestuurd. Dat begint al bij de Cito-toets, die louter weergeeft wat kinderen op cognitief vlak kunnen. Maar hun hartje ligt komt niet in beeld.’ Voldoende stof voor een volgend boek, nu het ei van ‘IK’ is gelegd. De titel weet Claassen al: ‘WIJ’.
Over Walter van Hulst
Walter van Hulst is freelance journalist.
