Ik schreef 3-D-Sturing met AI omdat het voorziet in een behoefte… Wat mij triggerde was het ongenuanceerde gebruik van KPI’s, als de heilige graal, waarmee je alle problemen oplost. Veel mensen snappen niet dat KPI’s lagging indicators, oftewel achterblijvende indicatoren zijn. Wat er nu gebeurt op de werkvloer, wordt over drie of vier maanden gemeten met KPI’s…
Sturen doe je op én met de werkvloer. Maar hoe pak je dat aan? Daar gaat dit boek over. Ik heb de afgelopen jaren een aanpak ontwikkeld waarin je stap voor stap de diepte in gaat, tot op het niveau van de medewerker op de werkvloer. Het begint bij de activiteiten van de organisatie, hoe zij bijdragen aan de strategie, welke gedrag daarbij past, wat oorzaak/gevolg relaties zijn tussen het leer/proces/klant/financieel perspectief. Daarmee kan je voorspellingen doen met data analytics en big data. Het stelt organisaties in staat AI in te zetten om mensen te ontlasten.
Voorbeeld
Voor een onderwijsinstelling zijn de primaire activiteiten bijvoorbeeld het geven van onderwijs, examineren begeleiden van studenten en ontwikkelen van onderwijs. Als je dat goed doet, heeft het impact op de instroom. Het bedrijfsactiviteitenmodel toont niet alleen alle activiteiten, maar ook hoe ze elkaar versterken. Dit wordt per bedrijfsactiviteit vastgelegd in de strategiekaart. Daaruit blijkt hoe de activiteit bijdraagt aan strategische thema’s. Een voorbeeld is het ‘geven van een veilig gevoel’ bij studenten. Hoe kan een docent hieraan bijdragen? Wat blijkt, het goed voorbereiden, organiseren en verzorgen van de lessen draagt hieraan bij. Vervolgens wordt de bijdrage meetbaar gemaakt. Voor het ‘veilig gevoel’ bij studenten, kan dit blijken uit de analyse van scores bij evaluaties, bespreekpunten bij mentoren en oorzaken van uitval van leerlingen. Daarna wordt gekeken wat docenten eraan kunnen doen en hoe zij gefaciliteerd kunnen worden.
Voorbeelden zijn het uitwisselen van ervaringen tussen docenten, het aanbieden van praktijkvoorbeelden en het helpen en inwerken van nieuwe docenten. Dit is het ‘leerperspectief’. Het faciliteert een goede uitvoering van het werk, het zogenaamde ‘procesperspectief’. Dit heeft weer impact op het het ‘financiële perspectief’ en het ‘klantperspectief’, bijvoorbeeld in de vorm van de tevredenheid van studenten en hun ouders en de toetsresultaten. De oorzaak/gevolg relaties tussen leer-, proces-, financieel en klantperspectief worden expliciet gemaakt met meetwaarden en dimensies. Zo kan m.b.v. data analytics voorspellingen worden gedaan en IA worden ingezet om docenten te ontlasten.
Samenhang
Alle componenten van 3-D-Sturing, en hun samenhang, op een simpele wijze uitleggen is een uitdaging. Ik heb het boek daarom ‘omgekeerd geschreven’. Het is geschreven vanuit het perspectief van de lezer, die met 3-D-Sturing aan de slag wil. Elk hoofdstuk begint met praktijkvoorbeelden. Naast een softwarebedrijf wordt ook stilgestaan bij 3-D-Sturing voor een onderwijsinstelling. Bij evaluaties is namelijk aangegeven dat er behoefte bestaat aan voorbeelden van niet-commerciële organisaties. Op deze wijze vorm je een beeld hoe 3-D-Sturing er uit kan zien. Daarna wordt de aanpak stap voor stap doorgenomen, met praktische tips en hints. Tot slot volgen verwijzingen naar de literatuur en sites voor theoretische verdieping. Zo blijft het compact, praktisch en overzichtelijk.
DART-analyse
De begrippen waarmee techneuten schermen zijn overweldigend. Om niet te verdwalen in de techno terminologie heb ik de DART-analyse ontwikkeld. DART staat voor Data, Algoritme, Rekenkracht en Toepassing. Het is simpel en helpt als kapstok om de verschillende termen, hun relaties en de impact een plek te geven. Als jij het bijvoorbeeld hebt over kwantum computers, begrijp ik dat het gaat om computers met een gigantische rekenkracht. Daardoor zijn zij in staat om de huidige cryptografie in data te doorbreken. Cryptografie wordt gebruikt om gegevens over te dragen die niet leesbaar mogen zijn door andere partijen. Doorbreken daarvan heeft grote impact op onze huidige digitale beveiliging.
Hoe het ook zij. Wij ontkomen er niet aan. Kunstmatige intelligentie is er en zal worden toegepast. Dat vereist dat we een helder beeld hebben van de mogelijke impact op de bedrijfsvoering. Bovendien kan je ChatGPT ook gebruiken voor 3-D-Sturing. In het laatste hoofdstuk van 3-D-Sturing met AI beschrijf ik mijn ervaringen met het ontwikkelen van een bedrijfsactiviteitenmodel m.b.v. ChatGPT
Over Fred Conijn
Fred Conijn RA is managing consultant bij DynamicControl.NL. Hij is dé expert in Nederland op het gebied van het toepassen van duurzame dynamische sturing. Fred deelt zijn praktijkervaringen via artikelen, blogs, vlogs, podcasts, boeken en opleidingen die hij verzorgt voor o.a. NBA, NIVE, VRC en Alex van Groningen. De nadruk ligt op het toepassen van kennis: voordoen, samen doen, zelf doen.
