De auteurs van Human Capital: Chefsache definiëren human capital als de totale verzameling van kennis, vaardigheden, sociale netwerken, diversiteit, motivatie, welzijn en potentieel van medewerkers, waarmee zij zowel op persoonlijk als op collectief niveau waarde creëren.
Human Capital: Chefsache is geschreven in opdracht van de Stichting Management Studies. Volgens Baane c.s. is het zowel een kompas voor leiders als een inspiratiebron voor managers, (HR) professionals, en andere denkers over human capital vraagstukken. De auteurs voerden gesprekken met leiders en medewerkers van 12 Nederlandse organisaties, zoals TNO, Kruidvat, Randstad en Ministerie van Defensie. Verder baseren ze hun ideeën op de beschikbare wetenschappelijke literatuur en gesprekken met wetenschappers.
Vier Paradoxen
Centraal in het boek staan vier paradoxen, en elke paradox wordt behandeld in een apart hoofdstuk. Het zijn paradoxen rond Performance, Management, Propositie en Potentieel. Neem de Performance-paradox: enerzijds is er de focus op rendement en aandeelhouderswaarde, anderzijds een focus op maatschappelijke betekenisgeving vanuit purpose. De Management-paradox heeft enerzijds besturen en organiseren vanuit beheersbaarheid. De keerzijde is besturen en organiseren op wendbaarheid vanuit lokale regelruimte.
Als service voor de lezer wordt elk hoofdstuk bondig samengevat in één pagina.
Volgens de auteurs is een van de belangrijkste inzichten uit Human Capital: Chefsache dat leiders vaardig moeten zijn in het vormen van syntheses tussen paradoxen op human capital-vraagstukken. Kenmerkend voor een paradox is dat er per afweging twee dominante perspectieven zijn die elkaar lijken uit te sluiten, maar in werkelijkheid onderling met elkaar verbonden zijn.
Afwegingen
In elk hoofdstuk komen twee afwegingen aan bod. Bij wijze van illustratie noem ik er een aantal.
- Wat is ons verdienmodel en wat is onze visie op waardecreatie?
- Hoe besturen we onze onderneming en hoe organiseren we het werk?
- Wat bieden we mensen zodat zij graag bij ons komen en willen blijven werken?
- Hoe zorgen we voor een optimale inzet en duurzame ontwikkeling van medewerkers?
32 Inzichten
In het boek staan verspreid door de tekst 32 inzichten. Het zijn ideeën die min of meer de kern van het voorgaande weergeven. Zoals bijvoorbeeld:
- Oprechte purpose is een magneet voor talent en een vliegwiel voor bevlogenheid.
- Mensgericht betekent niet ‘mensgezwicht’.
- Medewerkers in teams floreren bij uitstek in een psychologisch veilige omgeving.
- Hoe vaster het werk, hoe vaster de verbintenis.
- Regie over de eigen loopbaan gaat niet zonder perspectief vanuit de werkgever.
Voor de ongeduldige lezer was het handig geweest als ze deze 32 overzichtelijk met paginanummer in het begin van het boek hadden gestaan. Dan kun je sneller navigeren naar een inzicht dat je triggert.
Aangrijpingspunten
‘Aan de slag’ is het zesde en laatste hoofdstuk van Human Capital: Chefsache. Hierin geven de auteurs suggesties hoe je als leider met de ideeën uit voorgaande 150 bladzijden aan de slag kunt gaan, De auteurs beschrijven hiervoor de onderstaande drie aangrijpingspunten.
1. Regievoering
Regievoering op het human capital-ecosysteem is nodig om te voorkomen dat de waan van de dag regeert. Zorg voor kaders en randvoorwaarden met de strategische koers van de organisatie. Een belangrijke taak is onder meer de eindverantwoordelijkheid pakken voor de strategische human capital agenda.
2. Rolinvulling en (voorbeeld)gedrag
Uit de cases zijn vier rollen geïdentificeerd voor leiders: verbindingsofficier; hoeder van de sociale gemeenschap; advocaat van de menselijke maat; choreograaf van de beweging die mensen en de organisatie verder ontwikkelt.
3. Leidinggeven
Volgens de auteurs is leiding geven aan de vraag hoe om te gaan met paradoxen, eigenlijk de belangrijkste taak. In het boek doen ze zeven handreikingen, waaronder en-en denken; taal geven aan de spanningsvelden; ongemak toelaten; organiseren van de dialoog.
Degelijk
Human Capital: Chefsache is een degelijk boek. Dat zie je onder meer geïllustreerd aan 319 noten die verwijzen naar bronnen waar de auteurs zich op baseren. Als lezer moet je er dan ook wel even voor gaan zitten. Het is goed leesbaar en professioneel opgemaakt. Door het hele boek heen staan korte cases die illustreren hoe de twaalf onderzochte organisaties omgaan met de verschillende thema’s. In de bijlage staat een beknopte vragenlijst, of zoals de auteurs noemen, een ‘Tool – Human capital-assessment’ die inzicht geeft in de hoe je je als leider positioneert ten aan zien van de thema’s uit het boek.
Suggesties
Na het lezen van Human Capital: Chefsache weet de lezer wat de ontwikkelingen zijn rond human capital vraagstukken. Daarnaast krijg je een beeld van de spanningsvelden op het gebied van human capital waarmee leiders worden geconfronteerd. En dat alles wordt geconcretiseerd in suggesties hoe leiders om kunnen gaan met deze spanningsvelden c.q. paradoxen.
Human Capital: Chefsache, maakt enerzijds duidelijk dat investeren in menselijk kapitaal loont, maar anderzijds dat het ook veel vraagt van de leider van de organisatie. De vele tips, afwegingen (acht) handreikingen en aangrijpingspunten (uitgewerkt in ruim 30 aandachtspunten) die in het boek staan helpen leiders op weg. Na 150 bladzijden weet de leider waarom hij aandacht moet besteden aan human capital en wat zijn taken hierbij zijn!
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
