Ik had een klein pakket met een aantal 'inzichtskaarten' verwacht zoals er vele zijn in de wereld van coaching, werk en loopbaan. Maar dit is een veel grotere doos met dubbele kaarten en 2 kleine boekjes erin. Mijn nieuwsgierigheid is wel gewekt. Wat vind ik hiervan?
Nou om te beginnen krijg ik dus een groter en uitgebreidere set kaarten in huis dan ik had voorzien. Het zijn er 56 en ze worden geacht 'inspirerende inzichten en eenvoudige activiteiten' te brengen 'waar elk team gelukkiger van wordt'. Elke kaart benoemt één positieve eigenschap van een deelnemer en hij krijgt de kaart van zijn collega's. De vraag is of hij zich herkent in wat de anderen aandragen. Vervolgens komen er wat opdrachten die beogen dat het teamlid in kwestie die kracht ook voor het team kan inzetten.
Hoe werkt het spel?
Hoe dat er concreet uitziet? In de speldoos liggen 2 stapels met kaartjes met verschillende eigenschappen die het team in een collega kan waarderen. Op de voorkant staat dan dat de college waardeert dat je zo sociaal, een teamspeler, oplossingsgericht, oprecht, veelzijdig, efficiënt of wijs bent. Achterop hetzelfde kaartje staat steeds nog een inspirerend citaat dat gaat over de eigenschap die je wordt toegedicht.
Wanneer je het kaartje opent, vind je aan de binnenkant steeds de kopjes Toets, Eigenaarschap, Actie en Meer en minder. Bij de Toets wordt gevraagd een concreet voorbeeld te benoemen van wanneer je die eigenschap bij je collega hebt gezien. Bij eigenaarschap staan 5 kenmerken die daarbij horen en wordt gevraagd aan te geven of je jezelf erin herkent. Bij het kenmerk 'wijsheid' staan onder andere: ‘Ik laat me niet van de wijs brengen door de waan van de dag’ en ‘ik ben geen betweter en kan luisteren naar anderen’. Wanneer je 3 of meer kenmerken herkent van de jou toegedichte eigenschap krijg je een vervolgvraag. Wanneer dat niet zo is, kun je een andere kaart vragen.
Vervolgens volgt de actie. In dit geval ‘ik zet mijn wijsheid in voor het team’. Daarin staan verschillende opdrachten die je samen met het team kunt doen en waarvoor je jouw wijsheid kan inzetten. Bijvoorbeeld: ‘Formuleer samen drie wijze lessen die jullie kunnen trekken uit de geschiedenis van het team. Wat doen jullie met die lessen?’ Ook volgt er een tien dagenopdracht die je na afloop van het spel moet afronden. Bij wijsheid moet je levenslessen verzamelen bij de andere teamleden, dit samenbrengen en delen met het team en vervolgens samen een plan maken om die levenslessen voor het team in te zetten.
Ten slotte is er het kopje ‘Meer en minder’ waarin staat wat je meer mag doen. Je mag als wijs teamlid vaker advies geven als het nodig is of wanneer mensen er om vragen, zonder je te laten intimideren door de ‘ervaring’ van anderen. Wat minder mag is dat het wijze teamlid soms dingen gewoon mag laten wat ze zijn. Men zit er niet op te wachten om doorlopend wijze woorden en slimme inzichten te horen te krijgen.
De boekjes
Verder zitten in de speldoos 2 kleine boekjes. Het ene boekje heet '12 tips voor meer geluk' en is eigenlijk vooral een reclamefolder om verwante geluksproducten aan de man te brengen en dat zijn er blijkbaar plenty.
Het andere boekje is een stuk relevanter. Het biedt inzicht in geluk en het feit dat niet iedereen altijd lekker in zijn vel zit en dat dat waarschijnlijk ook in jouw team zo is. Het vertelt iets over onder welke voorwaarden je je werk als zinvol kan ervaren, wat bijdraagt aan je geluksgevoel. Verder wordt er op gewezen dat iedereen behoefte heeft aan autonomie, competentie en verbondenheid.
Ook wordt in het tweede boekje uitgelegd hoe het spel werkt en wat de onderliggende gedachte erbij is. Het spel wil vooral zorgen voor positieve bekrachtiging. Het legt de aandacht bij de dingen waar je goed in bent en leert je datgene te benoemen en in te zetten, voor jezelf en je team. Dit zorgt ervoor dat verschillende eigenschappen op een positieve manier voor het team worden ingezet. Het spel kan als geslaagd worden beschouwd wanneer elk teamlid minsten een positieve kracht erkent en bereid is verder te ontwikkelen, voor zichzelf en het team. De positieve kracht moet ook een positieve kracht van het hele team worden en het moet vooral geen eenmalige exercitie zijn.
Algehele indruk
Volgens mij zit het spel goed in elkaar. Door bijvoorbeeld concrete eigenschappen te benoemen bij iemands positieve kracht biedt dat ook specifieke feedback. Daardoor kan je wegblijven van holle frasen en lege complimenten, wat anders wellicht een gevaar zou zijn. Ik vind het leuk dat mensen worden aangesproken en versterkt in hun positieve eigenschappen. Vaak ligt in mijn ervaring in organisaties de nadruk op wat niet goed gaat en dat is jammer en niet motiverend.
Verder is het goed dat gecheckt wordt of de persoon zichzelf herkent in de toegedichte kracht. Als dat niet zo is, kan hij of zij een andere kaart vragen. Het enige wat mij lastig lijkt is wanneer je een eigenschap toegedicht krijgt, waar je misschien ook wel goed in bent, maar waar je geen voldoening uithaalt. Misschien is dat projectie, maar dat soort dingen is mij wel eens overkomen. Dat is op zich niet erg, maar wordt wel vervelend wanneer je wordt geacht die eigenschap te ontwikkelen. Dat zijn verschillende zaken. Vaak klopt het dat mensen leuk vinden wat ze goed kunnen, maar dat hoeft niet zonder meer het geval te zijn. Dat draagt niet bij aan je geluk denk ik. De oplossing lijkt eenvoudig. Wanneer je iets wel herkent, maar je geen voldoening geeft, zou je alsnog een andere kaart kunnen vragen.
Ik vind het overigens een flinke voorwaarde dat het spel geslaagd is wanneer de individuele positieve eigenschappen ook de positieve eigenschappen van het team als geheel moeten worden. Dat lijkt me nog een behoorlijke pittige opgave. Als je in een team bijvoorbeeld uiteindelijk 15 of 20 positieve eigenschappen hebt verzameld die je allemaal collectief eigen zou moeten maken, is dat best veel. Misschien moet je dan samen proberen er een aantal te kiezen om je op te richten, want 15 of 20 eigenschappen is best veel en leidt wellicht tot een gebrek aan focus.
Ten slotte lijkt het me een uitdaging wanneer je dit spel in een organisatie zou willen spelen, want het proces kost volgens mij wel flink wat tijd in een team. Alleen al om het hele spel te spelen, de tien dagen opdracht in te weven in je dagelijkse werk (en dat van je collega's die je moet benaderen) en om het vervolgens terug te koppelen. Het is de vraag of organisaties die mate van commitment voor langere tijd op kunnen brengen.
Tegelijkertijd is het juist nodig om structureel en regelmatig met geluk in het team aan de slag te gaan en te blijven. Wanneer het een project is van een paar bijeenkomsten, is de kans substantieel dat de waan van de dag de aandacht voor geluk opnieuw naar de achtergrond duwt en het geleerde snel wordt vergeten.
Het gevoel dat je autonoom bent in je werk, je verbonden en competent voelt in en op je werk, draagt zeker bij aan je geluk. Daarmee draagt het spelen van Team Geluk ook bij aan je duurzame inzetbaarheid en daar ben ik natuurlijk heel erg voor te porren. Nu alleen nog hopen dat organisaties en hun teams echt de tijd en ruimte hebben en maken om met het geluk van hun medewerkers aan de slag te gaan. Het is vaak al druk genoeg.
Sippy van Akker MSc is bestuurskundige en legt zich toe op coaching en consultancy op het gebied van mens, werk en zingeving. Sippy schrijft sinds 2018 over deze onderwerpen op zinvollerleven.nl, het door haar opgerichte platform voor bewust en zinvol leven en werken.
Over Sippy van Akker
Sippy van Akker MSc is bestuurskundige en legt zich toe op coaching en consultancy op het gebied van mens, werk en zingeving. Sippy schrijft over deze onderwerpen op zinvollerleven.nl, platform voor bewust en zinvol leven en werken.
