We leven in een complexe wereld. Dit boek en de oplossingsgerichte methode kan je helpen om de wereld niet verder te compliceren. Oplossingsgericht denken en werken is dan ook geen nieuwe religie, geen hype en ook al niet het menu van de week. Het is een metamodel waarin andere modellen hun logische plaats vinden. Je hoeft niets van je ervaring en expertise af te leren, en ook geen nieuwe benadering aan te leren. Integendeel, Cauffman nodigt je uit om wat je uit zijn boek leert toe te voegen aan de dingen die je nu al doet en die goed werken.
Dat brengt ons bij de hamvraag: wat is dan oplossingsgericht werken? Het is een mens-, bedrijfs- en realiteitsvisie die snelle en blijvende resultaten oplevert, resultaten die 'sustainble' (duurzaam) zijn. Het model vertrekt van wat er nog steeds goed gaat (ondanks de problemen), vanuit wat wel werkt dus, en maakt daarbij gebruik van de sterke punten van de probleemhebber(s). Het heeft het vizier op de toekomst en graaft niet in het verleden. Sleutelelementen die bij oplossingsgericht denken een plaats hebben zijn onder andere: de toekomst, wat kan anders, doen, samenwerking en oplossingsgericht. Cauffman behandelt in zijn boek ook de twee belangrijke modellen waartegen het oplossingsgerichte model zich afzet: het oorzaak/gevolg-model en het probleemoplossingmodel. Beide modellen worden in menig managementopleiding met de nodige verve gedoceerd. Maar beide modellen blijven sterk op het probleem gefixeerd. Volgens Cauffman werkt het oorzaak/gevolg-model uitstekend bij medische problemen. Dat is nog maar de vraag natuurlijk. Reguliere artsen mogen wat mij betreft bij hun diagnose wel meer een werkwijze volgen waarbij de mens in zijn geheel wordt beschouwd. Het lijkt 'in' te zijn om de cliënt zelf te laten zeggen waar hij last van heeft. En als het even kan ook nog het soort oplossing (medicijn of therapie) dat nodig is. Maar een mens heeft ook sturing nodig. Zeker bij complexe zaken. Bij het oplossingsgerichte model licht het accent en de aandacht op de mogelijkheden en de alternatieve oplossingen. Dat betekent niet dat we de problemen uit de weg gaan of negeren. Uiteraard moeten we daarover praten, maar dan op een oplossingsgerichte manier. Nu denk ik dat het model, of beter gezegd deze denkwijze, in een groot aantal gevallen best kan werken en een goede aanvulling is, voornamelijk wanneer het groepsprocessen betreft. Maar aan de andere kant hebben we in een organisatie ook te maken met een cultuur, met afspraken en met een bepaalde gang van zaken die je niet zomaar terzijde kunt schuiven. Een boeiend hoofdstuk is het zevende. Hierin wordt een volledig uitgewerkt praktijkvoorbeeld behandeld van oplossingsgericht management. Een voorbeeld dat 'uit het leven is gegrepen'. Zo kun je je direct in de praktijk van het oplossingsgericht management storten. Een verhaal van een doorsnee manager. Geen beroemde man, geen beroemd bedrijf. Gewoon iemand zoals u en ik: Piet Modaal. Beroep: manager. Het oplossen van problemen kent vele dimensies. Daarom wordt er door Cauffman veel aandacht besteed aan de wijze van vragen stellen en het vermijden van (klassieke) valkuilen. Ook de gepresenteerde 'zevenstappendans' kan hierbij een hulpmiddel zijn. Vanuit de basishouding van het oplossingsgerichte denken, krijgt de lezer praktische handvatten aangereikt om sturend leiderschap en ondersteunend coachen zo in balans te brengen dat je als manager optimaal functioneert. De vele praktijkvoorbeelden zijn soms erg voor de handliggend maar blijven boeien en helpen om meteen de vertaalslag te maken naar de eigen werksituatie. 'Oplossingsgericht management & coaching' is een boek dat geschikt is voor bedrijfsleiders, managers, ondernemers, coaches, consultants, en trainer.
Over Jaap Hollaar
Jaap Hollaar MBA is Hoofd Stafbureau Facilitaire Zaken bij het Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Goeree-Overflakkee (ISGO) en heeft zijn MBA behaald bij Business School Nederland te Buren.