Nee bestaat niet

‘Nee bestaat niet’ is in dat veld een openbaring. Een must voor iedereen die zaken wil gaan doen met of in China. Allereerst vanwege de onderscheiden insteek, die van een voetbaltrainer. Sport en business hebben veel gemeen, met veel metaforen. Niet vaak is dat zo goed belicht als in dit boek door Arie Haan beschreven. De opzet is helder. Er zijn 11 thema’s, telkens bestaande uit twee delen, de persoonlijke ervaringen van Arie Haan in de voetbalsituatie en de ervaringen van een Nederlandse ondernemer in China. De hoofdstukken worden afgesloten met tips en suggesties. Ondanks dat de hoofdstukken niet meer dan 10-12 pagina’s groot zijn, wordt er veel informatie gegeven. Compact en helder, waarmee gelegenheidsauteurs zich vaker onderscheiden van de professionele producenten van managementboeken die er belang bij hebben veel papier te vullen en daardoor vaak lang van stof zijn. Ook de anekdotes dragen bij aan de leesbaarheid. Een mooi voorbeeld is dat Arie maar niet begreep waarom zijn Chinese spelers zo weinig op het doel schieten. Voetbalgrootmeester J.C. zei immers al jaren geleden dat wie niet schiet niet ken scoren. In de ogen van de Chinese voetballer is een schot dat geen doel treft een misser, een fout dus, gezichtsverlies. Precies datgene dat ten koste van alles vermeden moet worden. Die angst om te missen zie je ook terug bij Chinese werknemers. Een ander mooi verhaal is een herinnering van Arie Haan op de luchthaven van Frankfurt. ‘Ik stond te wachten op mijn vlucht naar Beijing. Er was een probleem met het toestel. Een technische storing zou de vlucht voorlopig vertragen. Een paar gates verder stond een toestel van dezelfde maatschappij om naar Shanghai te vliegen. Toen ik mijn licht opstak bij het Duitse grondpersoneel heb ik niet geaarzeld om te boeken, De technische kwestie bij het toestel naar Beijing was niet alarmerend, naar het zich deed aanzien kon er gewoon mee gevlogen worden. Maar geen van de aanwezige Chinese medewerkers van de maatschappij durfde de knoop door te hakken. Het wachten was op de beslissing van een leidinggevende in China – dat kon wel even duren, want het was nacht in China – die op basis van gemailde foto’s moest besluiten of het kon. Het advies van het grondpersoneel was letterlijk ‘Het gaat om een schroef die ontbreekt, voor westerse maatschappijen zou het totaal geen issue zijn. Als ik u was zou ik daar niet op wachten.’ ‘Nee bestaat niet’ staat vol met dit soort verhalen, zowel door Arie Haan als in de bijdragen van de ondernemers. Eindelijk weer eens een managementboek wat informatief is en lekker wegleest. Vooroordelen worden, onderbouwd met ervaringen, bevestigd of ontkracht. Geen enkele kritiek? Nou vooruit dan. Het boek eindigt met een opsomming van adressen van business consultants en dergelijke. Niet alleen past het niet in het concept van het boek, het zal snel gedateerd zijn, in tegenstelling tot het boek dat in een langzaam veranderende samenleving als China redelijk tijdloos lijkt te zijn, maar het is beperkt en lijkt totaal willekeurig. Gerenommeerde en gereputeerde adviseurs en adviesbureaus ontbreken, weinig relevante (buitenlandse) bronnen worden opgevoerd. Dit deel had beter achterwege gelaten kunnen worden, daarvoor zijn voldoende andere bronnen, publicaties en zoekmogelijkheden op internet. Ik hoop dat er meer landen/cultuur publicaties in eenzelfde concept zullen volgen. Sporters / coaches die hun ervaringen met gedragingen van mensen in andere culturen in de sport spiegelen aan het zakendoen. Er zijn erg veel parallellen en het leest heerlijk weg.