Met name het concept van de ‘Cleaner’ sprak de spelers enorm aan. In de coachingmethode van Grover is een Cleaner ‘een meedogenloos type, roofdier, met een duistere kant die zich niet laat intomen.’ Op de ladder staan ze ruim boven de Cooler en de Closer. Ook nuttige rollen, maar cleaners zijn de magistrale top. Grover is een Performance Coach voor Kampioenen. En bescheidenheid is niet zijn forté. Het boek past in een categorie van killer mindset, Navy Seal trainingstechnieken, bootcamp en hardcore coaching technieken. De Cleaner is een type dat floreert in een competitieve omgeving (anders geen winnersmentaliteit) en is bereid tot het uiterste te gaan.
Michael Jordan
Grovers voorbeelden in het boek zijn met name de grote basketbalhelden die hij gecoacht heeft, met name Michael Jordan en Kobe Bryant. In het boek beschrijft hij 13 meedogenloze categorieën waar de Cleaners in excelleren. Ik kan me voorstellen dat dit in sommige sporten mogelijk is, maar ze zijn niet allemaal goed in het normale bedrijfsleven. Niet iedereen wil meer gevreesd dan geliefd zijn, heeft een duistere kant die zich niet laat intomen (fascinerend uitgangspunt) en niet iedereen viert zijn successen niet, omdat hij altijd meer wil. ‘Hij’, want in het boek van Grover is geen ruimte voor vrouwen. Nou ja ééntje dan, aan het einde van het boek, zijn mooie en slimme dochter. Zij is vooral inspiratie, maar een cleanersmentaliteit wordt haar niet toegegedicht.
Een paar aspecten in het boek moeten met een korreltje zout genomen worden. Grover put graag uit psychologie en biologie. Dat is vaak wat van de koude grond of compleet incorrect. In hoofdstuk #1 zijn de eerste twee zinnen bijvoorbeeld: ‘We worden allemaal slecht geboren. Het spijt me, maar dat is de waarheid. Slecht geboren, aangeleerd om goed te worden.’ Hum?
De leeuw
In hetzelfde hoofdstuk maakt Grover een vergelijking met de meest indrukwekkende jager in de natuur: de leeuw. ‘Stel je een leeuw in het wild voor. Hij besluipt zijn prooi, valt aan en doodt als hij er zin in heeft. Daarna gaat hij op zoek naar een volgende prooi. Dat is wat het instinct hem ingeeft, hij weet niet beter. Hij gedraagt zich niet slecht, hij is niet slecht, hij is een leeuw. Sluit hem op in een dierentuin. Hij ligt de hele dag te luieren, ongestoord, lethargisch en weldoorvoed. Wat is er met die krachtige instincten gebeurd?’ Het leeuwendeel van het jaagwerk in de natuur door leeuwen wordt door de leeuwin gedaan. Het mannetje eigent zich na de kill gewoon een deel van de prooi op. Ze jagen niet als ze zin hebben, ze hebben voedsel nodig. Als dat er is zullen ze niet jagen. Leeuwen rusten, net zoals topsporters, het merendeel van de tijd. Tot wel 20 uur per dag. Het is warm, en jagen kost zeer veel energie. Dat is instinct. En natuur. We zouden er veel van kunnen leren, mannen én vrouwen.
PSV is kampioen geworden, ik denk dat het zonder Grover ook wel gelukt zou zijn. Voor volgend jaar is het een idee om alle spelers het boek over oud-topvoetballer en tv-personality Andy van der Meijde te geven: Geen genade.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.