Met een laag budget hoge prestaties behalen, blijkt te kunnen. De beroemde manager van de Athletics (de A’s) Billy Beane gebruikte de ondersteuning van data en wist daarmee een nieuwe dimensie aan het honkbal toe te voegen. Een zeer goed geschreven boek door onderzoeksjournalist Michael Lewis.
Het boek start met Billy Bean als speler. Een groot talent met een schaduwrandje. Billy wist niet hoe hij moest falen. Als hij faalde ging hij op zoek om iets kapot te maken. Het bleek dat de scouts geen oog hadden voor dit deel van zijn persoonlijkheid. Billy blijkt ook op andere vlakken anders te zijn dan anderen. Hij wilde graag studeren bij Stanford en geen professioneel honkbalspeler worden. Geld was niet zijn drijfveer. Dan doet hij iets wat veel mensen verbaast, hij tekent een contract bij een club onder zijn niveau in de minor league (De Mets) om zodoende tijd te kunnen overhouden voor zijn studie. Maar doordat Stanford hem dan weigert als student zou zijn levenspad anders lopen dan gepland.
Het is de verdienste van Lewis dat hij Moneyball tot een goed leesbaar boek heeft weten te maken. Ook voor niet-honkbalkenners. Lewis heeft honderden uren meegelopen in wereld van honkbal en dat is te merken. Hij beschrijft niet op afstand dingen die gebeurd zijn, maar verwoordt bijna letterlijk cruciale dialogen tussen Billy en zijn omstanders. Dat houdt de vaart en de humor erin.
Zoals vaak met bestsellers is het boek ook verfilmd. Maar de film -ondanks een goede rol van Brad Pitt die Billy Beane goed neerzet- kan niet in de schaduw staan van het boek (zoals zo vaak). Het boek gaat over details en over de vele dataspecialisten die Billy ontmoet als manager. Een van de dataspecialisten is Paul DePodesta, een afgestudeerde aan Harvard die geen honkballer is, maar de aandacht weet te trekken met zijn laptop en analyses. Paul is het nieuwe wapen voor Billy. Tradities tellen niet voor hem, het enige dat telt is winnen. We lezen dat Billy de macht uit handen trekt van de scouts en zelf wil beslissen wie wel en niet een professionele honkballer kon worden.
Het boek is een goed voorbeeld van een paradigmaverandering en kan als illustratie worden gebruikt bij veel veranderingen. Billy die voor een nieuw paradigma pleit (maak gebruik van data) maar de strijd moet aangaan tegen de gevestigde orde, de scouts en de coach. Veel conventionele wijsheden van hen blijken niet waar te zijn. Waarheden die al vele jaren golden en telkenmale opnieuw gepredikt werden door de scouts worden systematisch afgebroken door Billy en zijn databoys.
Het boek biedt ook een goede illustratie van wat psycholoog Kahneman in zijn boek Ons feilbare denken Systeem 1 en 2 noemt. Systeem 1 is het systeem dat snel beslissingen kan en wil nemen. Het is meer associatief maar heeft moeite met statistische berekeningen. Systeem 2 daarentegen is het bewuste denken dat in staat is tot beredenering maar wel lui is. Kahneman maakte een interessante opmerking: ‘Als systeem 2 door andere taken wordt belast, zullen we bijna alles voor waar aannemen’. Ziehier hoe de honkbalwereld decennia lang door systeem 1 is gegijzeld en hoe Billy Beane daar verandering in heeft aangebracht. Inmiddels is de computer niet meer weg te denken in vele sporten en gaat het om fact-based redeneren. Een van de data-analisten van Billy genaamd James, spreekt van ‘sabermetrics’: honkbalanalisten met intellectuele allure. Lewis voegt daaraan toe dat kennis van data nog steeds niet welkom bleek in veel clubs. Daarmee werd een enorme hoeveelheid aan interessante data genegeerd. Een knappe observatie is terug te lezen in de volgende zin waaruit blijkt dat Lewis ook de bigger picture goed voor ogen had. ‘Wat bij het kapitalisme in het algemeen gebeurde, gebeurde niet bij het honkbal, namelijk dat techneuten met analytische kennis naar de top kwamen’.
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat. Hij is auteur van de boeken Meegaan of dwarsliggen, Werkvormen voor managers en Leidinggeven kun je zelf. Samen met meerdere auteurs schreef hij onder red. van Rob van Es het boek Praktijkboek Veranderdiagnose en samen met Peter van den Boom schreef hij Theatervoorstellingen in organisaties. Naast zijn schrijfactiviteiten is hij spreker en organiseert hij trainingen en seminars over actuele managementthema's.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.
