Basisboek aanpak schulden

Studiewijzer 9

1 Inleiding op de schuldenproblematiek 11
1.1 Omvang van de problematiek 12
1.2 Bereik van ondersteuning 17
1.3 Achtergrondkenmerken 19
1.4 Belemmeringen 21
1.5 Ontwikkelingen in de aanpak van schulden 23
1.6 Kritiek op de schuldenaanpak 28
1.7 Verbeteringen dankzij een Brede Schuldenaanpak 30
Samenvatting 33

2 Soorten schulden en verbanden 35
2.1 Overlevingsschulden 36
2.2 Compensatieschulden 38
2.3 Aanpassingsschulden 39
2.4 Overbestedingsschulden 40
2.5 Bureaucratische schulden 40
2.6 Een mix van typen en oorzaken 42
2.7 Impact van schulden op andere terreinen 43
Samenvatting 50

3 Impact van schulden op gedrag 53
3.1 Financieel competent gedrag 54
3.2 Onze houding verandert door het hebben van schulden 55
3.3 Ons gedrag verandert ook door schulden 56
3.4 Executieve functies 58
3.5 De gevolgen van schulden op de lange termijn 61
3.6 De impact van schulden op de korte termijn 65
3.7 Stress-sensitief werken 70
Samenvatting 74

4 Het incasseren van vorderingen 77
4.1 Fasen in de incasso 78
4.2 Betrokken partijen 79
4.3 Fase 1: de aanspraak 81
4.4 Fase 2: de vastlegging 83
4.5 Fase 3: de executie 86
4.6 Betalingsregeling 88
4.7 Bijkomende kosten 91
4.8 Toezicht op incassobureaus en gerechtsdeurwaarders 96
Samenvatting 98

5 Incassobevoegdheden 101
5.1 Beslag op inkomen 102
5.2 Beslag op inboedel en motorvoertuigen 105
5.3 Beslag op de bankrekening 106
5.4 Het beslagregister 107
5.5 Bijzondere incassobevoegdheden 108
5.6 Overheden: de overheidsvordering 109
5.7 Belastingdienst: beslag op toeslagen 112
5.8 Zorgverzekeraars: de bronheffing 113
5.9 Hypotheekverstrekkers: gedwongen verkoop 115
5.10 Andere schuldeisers: afsluiting, uithuiszetting en gijzeling 116
5.11 Samenloop van incassomaatregelen 118
Samenvatting 120

6 Voorzieningen voor mensen met schulden 123
6.1 Wegwijs in de voorzieningen 124
6.2 Ondersteuning bij juridische vraagstukken 126
6.3 Ondersteuning bij financiële zelfredzaamheid 128
6.4 Ondersteuning bij problematische schulden 137
6.5 Nieuwe initiatieven 138
Samenvatting 141

7 Wet gemeentelijke schuldhulpverlening 143
7.1 Ontstaan van minnelijke schuldhulpverlening 144
7.2 De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening 148
7.3 De Algemene wet bestuursrecht 155
7.4 Toelatingseisen voor gemeentelijke schuldhulpverlening 157
Samenvatting 161

8 De praktijk van de gemeentelijke schuldhulpverlening 163
8.1 Uitvoering van de gemeentelijke schuldhulpverlening 164
8.2 De klanten van de schuldhulpverlening 166
8.3 Het schuldhulpverleningsproces 167
8.4 Doorlopen van een schuldhulpverleningstraject 176
8.5 Knelpunten in de schuldhulpverlening 179

9 Wet schuldsanering natuurlijke personen 185
9.1 Hoofdlijnen van de wettelijke regeling 186
9.2 Totstandkoming Wsnp 187
9.3 Doel van de Wsnp 189
9.4 Wettelijke instrumenten uit de Wsnp ter ondersteuning van het minnelijke traject 191
9.5 Toelating Wsnp 194
9.6 In de Wsnp 198
9.7 Beëindiging van de Wsnp 201
9.8 Berekening Vtlb 204
Samenvatting 208

10 Preventie en vroegsignalering 211
10.1 Wat is schuldpreventie? 212
10.2 Weten is nog geen doen 216
10.3 Model van gezond financieel gedrag 219
10.4 Vormen van schuldpreventie in Nederland 224
10.5 Effectiviteit van schuldpreventie 226
10.6 (Vroeg)signalering 228
Samenvatting 234

Lijst van gebruikte afkortingen 235
Kernbegrippen 237
Aanbevolen literatuur 240
Literatuurlijst 243
Register 252
Over de auteurs 258