Kapitaalverzekeringen en Eigenwoningsparen

1. Inleiding / 9

2. Vormen van spaarrekeningen en kapitaalverzekeringen / 11
2.1 Algemeen / 11
2.2 Het begrip levensverzekering / 11
2.2.1 Ontwikkeling van het begrip levensverzekering / 12
2.3 Varianten kapitaalverzekering / 15
2.4 Spaarrekeningen / 16
2.5 Kapitaalverzekeringen / 16
2.5.1 Kapitaalverzekering met uitkering bij leven / 17
2.5.2 Kapitaalverzekering bij overlijden / 17
2.5.2.1 Tijdelijke overlijdensrisicoverzekering / 17
2.5.2.2 Levenslange overlijdensrisicoverzekering / 20
2.6 Kapitaalverzekeringen met een gemengd karakter / 20
2.6.1 Gemengde verzekering / 20
2.6.2 Verzekering op vaste termijn / 20
2.6.3 Verzekering bij leven met premierestitutie bij overlijden / 21
2.6.4 Ideaalverzekering / 21

3. Algemene fiscale aspecten van kapitaalverzekeringen / 23
3.1 Enkele algemene begrippen / 23
3.1.1 Voordeel uit kapitaalverzekering / 23
3.1.2 Bandbreedte / 24
3.1.3 Herstel administratieve fout / 24
3.2 Pre-BHW-regime / 25
3.2.1 Hoofdregel / 25
3.2.2 Vrijstellingen / 25
3.2.2.1 Premiepolis / 25
3.2.2.2 Overlijdensuitkering / 26
3.3 Regime Brede Herwaardering / 26
3.3.1 Hoofdregel / 27
3.3.2 Vrijstellingen / 27
3.3.2.1 Kapitaalsuitkering bij leven / 27
3.3.2.2 Kapitaalsuitkering bij overlijden / 30
3.4 Afronding / 30

4. KEW en SEW / 31
4.1 Inleiding / 31
4.2 Spaarproducten eigen woning / 32
4.2.1 De eigenwoningregeling / 32
4.2.1.1 Het begrip ‘eigen woning’ / 32
4.2.1.2 Partnerschap / 33
4.2.2 Hoofdregels spaarproducten eigen woning / 34
4.2.2.1 De algemene voorwaarden / 36
4.2.2.2 Op 31 december 2012 bestaand product / 42
4.2.2.3 Premiedepot / 44
4.2.2.4 Fictieve uitkering / 46
4.2.2.5 Vrijstellingen / 47
4.2.2.6 (Hypothecaire) geldlening / 50
4.2.2.7 Omzetten in een KEW, SEW of andersom / 52
4.2.2.8 Splitsing van een kapitaalverzekering / 53
4.2.2.9 Verhuizing / 55
4.2.2.10 Overlijden eigenwoningbezitter en KEW / 61
4.2.2.11 Overlijden eigenwoningbezitter en SEW / 63
4.3 Kapitaalverzekering in box 3 / 68
4.3.1 Inleiding / 68
4.3.1 Verplaatsing kapitaalverzekering van box 3 naar box 1 / 68
4.3.2 Fiscale behandeling tijdelijke overlijdensrisicoverzekering / 69
4.3.3 Vrijstellingen / 69
4.3.3.1 De begrafenispolis / 70
4.3.3.2 Kapitaalsuitkering bij invaliditeit, ziekte of ongeval / 70
4.3.3.3 Geblokkeerde rekening ten behoeve van een overlijden / 70
4.4 Kapitaalverzekering eigen bv / 71
4.4.1 Inleiding / 71
4.4.2 Wet IB 2001 / 71
4.4.3 Overgangsrecht / 72
4.4.4 Overlijdensrisicoverzekeringen / 74
4.5 Collectieve compensatieregeling / 74
4.6 Verschillen KEW/SEW / 76
4.6.1 Inleiding / 76
4.6.2 Verschillen bij afsluiten / 77
4.6.3 Verschillen op einddatum / 78
4.6.4 Verschillen bij overlijden / 79
4.6.4.1 (Geen) rechtstreeks recht / 79
4.6.4.2 (Geen) successierecht / 80
4.6.4.3 (Geen) verplichte aflossing eigenwoningschuld / 80
4.6.5 Tot besluit / 82

5. Het overgangsrecht na invoering van de Wet IB 2001 / 83
5.1 Inleiding / 83
5.2 Hoofdregels overgangsrecht / 83
5.2.1 Kapitaalverzekeringen in box 3 / 84
5.2.1.1 BHW-polissen / 85
5.2.1.2 Pre-BHW-polissen / 89
5.2.2 Kapitaalverzekeringen in box 1 / 91
5.2.2.1 Inleiding / 91
5.2.2.2 KEW en BHW-polissen / 91
5.2.2.3 KEW en pre-BHW-polissen / 92
5.2.2.4 Verlengen looptijd / 93
5.2.2.5 Inkorten looptijd / 93
5.3 Overlijdensrisicoverzekeringen onder het overgangsrecht / 94
5.4 Meer dan één kapitaalverzekering / 95
5.5 De imputatieregeling / 98
5.6 Voorbeelden overgangsrecht / 101

6. Echtscheiding en het verbreken van fiscaal partnerschap / 107
6.1 KEW en SEW / 107
6.2 Echtscheiding en overige kapitaalverzekeringen / 108
6.2.1 (Tijdelijke) Overlijdensrisicoverzekeringen / 108
6.2.2 Gemengde verzekeringen box 3 / 109
6.3 Vervallen tijdsklemmen / 109
6.4 Aanpassen verzekerd lijf / 110

7. Het omzetten van kapitaalverzekeringen / 111
7.1 Omzetting van een KEW met een gegarandeerd kapitaal naar gegarandeerd kapitaal / 111
7.2 Omzetting van een KEW met een gegarandeerd kapitaal naar een niet gegarandeerd kapitaal / 112
7.3 Omzetting van KEW in een SEW / 114

8. Kapitaalverzekeringen en de schenk- en erfbelasting / 117
8.1 De wettelijke bepalingen / 118
8.2 Premiesplitsing / 119
8.3 Verschuldigdheid van de premie / 119
8.4 Rekentechnische manier van premiesplitsing / 120
8.5 Huwelijksgoederenregime/samenlevingscontract / 121
8.6 Toetsingsmoment / 122
8.7 De betalingsopdracht of weduwenverklaring / 123
8.8 SEW en SW / 127

9. Internationale aspecten / 129
9.1 Inleiding / 129
9.2 KEW en emigratie / 129
9.3 Overige kapitaalverzekeringen en emigratie / 130
9.4 SEW en emigratie / 131

10. Ten slotte / 133

Trefwoordenregister / 135