Lees verder
Autonomie
Een essay over het vervulde leven
Paperback Nederlands 2018 1e druk 9789024419197Samenvatting
Wanneer en in hoeverre zijn wij autonoom in ons handelen en de wijze waarop wij leven? Autonomie, het eerste werk van Beate Rössler dat in het Nederlands wordt uitgegeven, is een 'essay over het vervulde leven'.
Veel dingen in ons leven bepalen we niet zelf. Soms doen we dingen tegen onze wil, bijvoorbeeld omdat we ertoe verplicht worden door leidinggevenden of door overheden. In andere gevallen weten we zelf niet precies wat we willen. Ook zijn er steeds meer stemmen die stellen dat de vrije wil op zichzelf niet bestaat. 'We zijn ons brein,' zeggen dit soort theoretici. De conclusie dat we niet autonoom zijn, gaat volgens Rössler uit van een te strenge opvatting van het begrip 'autonomie'.
In dit boek ontwikkelt zij er daarom een andere opvatting van, waarbij het ook binnen de genoemde beperkingen mogelijk is om autonoom te leven en een geslaagd leven te leiden. Rössler bespreekt hiertoe de wezenlijkste voorwaarden voor autonomie. Het vinden van deze voorwaarden is een aanloop naar het beantwoorden van een van de belangrijkste filosofische vragen: wanneer is een leven geslaagd en wanneer niet?
Expertrecensies (1)
Lees verder
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Inleiding: Autonomie in het dagelijks leven 13
1. Wat is autonomie? Een conceptuele benadering 27
1. Over de geschiedenis van het begrip 28
2. Negatieve vrijheid, positieve vrijheid, autonomie 33
3. Voorwaarden voor individuele autonomie 38
4. Autonomie en rationele plannen 49
2. Ambivalenties 53
1. Verschillende vormen van ambivalentie 55
2. Ambivalentie als ziekte van de wil 61
3. Is een ambivalente wil een gezonde wil? 64
4. Het ambivalente Zelf 69
5. Ambivalentieconflicten als identiteitsconflicten 72
6. Autonomie en de aanvaarding van conflicten 75
3. Autonomie en de zin van het leven 77
1. Waarom waarderen we autonomie? 79
2. De tevreden Sisyphus 82
3. Ligt de zin van het leven in de bevrediging van wensen? 84
4. De objectieve zin van het leven 91
5. De crisis van Mill en de subjectieve zin van het leven 99
6. Wanneer ontstaat de zinvraag? 102
4. Autonomie, zelfkennis en zelfbedrog 107
1. Zelfkennis en zelfbepaling 107
2. Hoe kan ik me vergissen omtrent mezelf? Zelfbedrog 112
3. Hoe kan zelfkennis tekortschieten? 122
Fundamentele epistemische twijfels
4. Het gekwantificeerde Zelf 133
5. Autonomie, thematisering van het Zelf, zelfobservatie: van dagboek tot blog 139
1. Zelfobservatie, zelfcontrole, reflectie 139
2. Waarom dagboeken? En welke dagboeken? 147
3. Autonomie in het dagboek: voorbeelden 152
4. Blogs en de nieuwe technologieën voor zelfobservatie 167
5. In welk kader bevindt autonomie zich? 175
6. Autonoom kiezen en het goede leven 179
1. De kwestie van het goede leven en het perfectionisme 180
2. Geluk, autonomie en zin 186
3. De betekenis van het kiezen: voorwaarden voor een autonome beslissing 189
4. Wie kiest er eigenlijk, en in welke context? 194
5. Vervreemding (en authenticiteit) 199
6. Deugd en karakter 208
7. Het leven in privacy 217
1. Waarom privacy? 217
2. Dimensies van privacy 219
3. Informationele privacy, sociale relaties en autonomie 223
4. Autonome personen binnen relaties (i) 228
5. Autonomie en de huiselijke privésfeer: autonome personen binnen relaties (ii) 233
6. Privacy en de democratische samenleving 240
8. Sociale voorwaarden voor autonomie 247
1. Wat zijn sociale voorwaarden? 248
2. De sociale constitutie van autonomie 251
3. Autonomie, ideologieën en adapted preferences 259
4. Maatschappelijke opties en rechtvaardigheid 270
5. Tussen autonomie en onderdrukking: grensgevallen 275
9. De werkelijkheid van autonomie 283
1. Autonomie is geen illusie 283
2. De betekenis van sociale praktijken 286
3. Maatschappelijke onvrijheid en impliciete vooroordelen 290
4. Aspecten van morele verantwoordelijkheid 297
5. Autonomie en het vervulde leven 302
Noten 309
Literatuur 353
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan