Na meer dan twintig jaar teamtrainingen geven, alleen en samen met collega's konden we niet ander concluderen dat hoe puurder de werkvorm, des te meer het opleverde. Gesprekken rond een kampvuur met een "beetje" begeleiding door een teamcoach die de aandacht kan richten en kan zorgen voor een veilige sfeer leveren vaak heel veel mooie gesprekken op. De basisgedachte hierbij is altijd: Eerst het Wie, dan het Wat. Want we kunnen nog zulke mooie plannen maken; samenwerken is vooral mensenwerk. En als je elkaar aardig vindt, elkaar begrijpt, plezier kunt maken met elkaar dan volgen de resultaten vaak vanzelf wel. Als je het goed met elkaar kunt vinden dan maakt het niet uit wat je gaat doen. Dan zet je gewoon samen de schouders ergens onder en zorgt dat het voor elkaar komt.
Vanuit deze ervaring ontstond het idee om een spel te maken voor teams. Het spel heeft als primaire doel het gesprek over het WIE goed op gang te brengen. Een spel dat je kunt spelen met begeleiding van een teamcoach, maar het moest ook de mogelijkheid bieden om het geheel zelfstandig te kunnen spelen.
Iemand begrijpen is iemand vergeven; NIVEA
Als er iets misgaat in de communicatie, dan komt dat vaak omdat we de ander eigenlijk niet hebben begrepen en dan vervolgens zelf gaan invullen. De aloude NIVEA (Niet Invullen Voor Een Ander) is nog steeds een heel belangrijke levensles die soms zo maar kwijtraakt.
Geen knuffelsessies
En natuurlijk waren er in de markt al diverse spellen te koop die bedoeld zijn om elkaar beter te leren kennen. Maar op de een of andere manier voldeden ze net niet helemaal. Of het was te soft (elkaar masseren), soms te kinderachtig of juist weer te oppervlakkig of te zwaar. Vanuit Jump vonden wij dat het tijd werd voor een nieuw spel dat beter zou zijn dan alles wat er tot nu toe te koop is. Voordat we het spel konden gaan vormgeven hebben we eerst de basisingrediënten bepaald. En die ingrediënten hebben we ontleend aan de ervaring tijdens de diverse kampvuursessies. Je leert elkaar goed kennen tijdens een gesprek over elkaars levensloop; wat zijn belangrijke gebeurtenissen in jouw leven geweest die je hebben gevormd?
Maar er was meer. Zo hebben we ons tijdens het ontwerpen van het spel ook verdiept in de wereld van het daten.
Dating met collega's?
Een goed gesprek met elkaar mag best een beetje spannend zijn. Het mag wel ergens over gaan. En dat is ook het geval tijdens een goede date. Bij een date wil je ook graag snel een beeld hebben van de ander en niet alleen maar van die oppervlakkige gesprekken voeren over feitjes. De deskundigen uit de wereld van het daten vertelden ons hoe je iemand tijdens een first-date goed kunt leren kennen. Hierbij ontdekten we mooie nieuwe vragen die er voor zorgen dat je snel weet hoe de ander in het leven staat. Bijzondere en ontwapenende vragen die we toevoegden aan ons spel.
Transactionele Analyse
Behalve allerlei ontwapenende vragen uit de dating-hoek doken we in de onze boekenkast op zoek naar geschikte input. Na enig wikken en wegen besloten we een deel van het spel te baseren op het onderzoek naar diverse belemmerende of helpende overtuigingen die terug te voeren zijn op zogenaamde ouder/volwassen/kind patronen. We maakten dankbaar gebruik van diverse archetypen uit de theorie van Transactionele Analyse. Hierop baseerden we bijvoorbeeld de dilemmakaarten zoals: Wat doe je eerder: Hulp vragen of alles zelf doen. Of kaarten gebaseerd op wat iemand vervelender vindt; fouten maken, of niet opschieten. Doorbordurend op dit soort dilemma's voegden we vervolgens ook wat ludiekere dilemma's toe. Zoals je misschien wel eens hebt gelezen in de Volkskrant (Dilemma's op dinsdag... je moet kiezen...)
Belbin en Kolb
Om elkaar te leren kennen kun je natuurlijk ook een teamrollentest van Belbin doen. Maar na het spelen van dit spel is het niet meer nodig. Want ook deze bron is gebruikt. Evenals de leerstijlen van Kolb. (Is iemand meer een doener, dromer, denker of beslisser?). Het komt allemaal niet letterlijk voor maar ligt onder diverse vragen die we in het spel hebben meegenomen. Net als de communicatiestijlen met de dimensies Formeel-Informeel en Dominant-Meegaand.
Het ken je collega-spel is dus geen willekeurige reeks met leuke vragen. Juist doordat het gebaseerd is op een aantal verschillende bouwstenen zijn we in staat gebleken om ieder team (zelfs ons eigen team) voortdurend te blijven verrassen met boeiende dilemma's, interessante opdrachten, ontwapenende verdiepende vragen, en andere uitdagingen.
Vormgeving
Een spel kan inhoudelijk goed in elkaar zitten, wij bij Jump vinden dat het er ook goed uit moet zien. Met onze vertrouwde vormgever zochten we naar de juiste vormgeving. Met een diepere laag voor de oplettende kijker, maar ook als je niet zo op de vorm let dan voel je toch ergens dat het goed in elkaar steekt. We zijn er supertrots op. Inmiddels is de verkoop gestart en ontdekken steeds meer teamcoaches, managers of gewoon actieve teamleden dit spel als een mooi instrument. Net als ons kernwaarden en foto-associatiespel is dit ook weer een bestseller.
Pieter van der Haak is sociaal psycholoog, ondernemer, spreker en auteur van diverse managementboeken zoals Faciliterend Leidinggeven, Van Vakmanschap naar Leiderschap en Een goed gesprek. Hij is oprichter en partner van P&A Talentontwikkeling en eigenaar van Jump Serious Games: De makers van het Ken je collega-spel.
