Als je professionals maar voldoende de ruimte geeft, dan gaan zij vanzelf de juiste dingen doen. Zo luidt althans de visie. Maar de praktijk is weerbarstig, zo heb ik de afgelopen jaren in diverse organisaties mogen ondervinden.
Want medewerkers doen niet vanzelf de juiste dingen. Net zoals managers niet vanzelf de verantwoordelijkheden laag in de organisatie leggen. Ook kun je er niet aan voorbij gaan dat organisaties decennialang ingericht zijn geweest op basis van formele verantwoordelijkheid en voorspelbaarheid. Dat verander je niet meteen met een mooie visie of opvatting. Daar is langdurige steun en betrokkenheid voor nodig, vanuit diverse invalshoeken. Deze meervoudige steun voor zowel medewerkers als management heb ik samengebracht in het concept van De Supportorganisatie. In het boek ga ik achtereenvolgens in op een aantal belangrijke pijlers voor het bouwen aan een wendbare organisatie.
Zelforganisatie
Het werken vanuit zelforganisatie blijkt in de praktijk een goede en gewaardeerde basis te zijn voor medewerkers om hun zelfstandigheid te vergroten. Omdat zelforganisatie mensen de ruimte biedt zich continu en naar eigen inzicht aan te passen, kunnen ook complexe organisatievraagstukken al doende het hoofd geboden worden. In het boek zet ik de voordelen van zelforganisatie overzichtelijk voor je op een rij. Er zit echter ook een keerzijde aan zelforganisatie. Als er geen gerichte sturing of coördinatie vanuit de organisatie toegepast wordt, dan gaat iedereen zijn eigen gang en ontstaat irritatie. In het boek geef ik weer tegen welke symptomen je aan kunt lopen en wat je eraan kunt doen.
Vijf supportlijnen voor een wendbare organisatie
Om je organisatie te helpen van traditioneel naar meer wendbaar te ontwikkelen, is het van belang om over gerichte handvatten te beschikken. Deze handvatten heb ik samengebracht in de visualisatie van ‘de supportvlieger'. Een vlieger zoekt haar eigen weg, maar heeft daarnaast ook steun en sturing nodig om effectief gebruik te kunnen maken van haar tegenwind.
De vijf supportlijnen voor een wendbare organisatie zijn:
- persoonlijk leiderschap
- samenwerking
- leiderschap
- concernsupport
- lerende organisatie
De supportlijnen worden elk in een eigen hoofdstuk vanuit de praktijk toegelicht en afgesloten met heldere inzichten en tips.
Wendbaar werken
Met goede support vanuit de organisatie, kunnen medewerkers en teams gerichte stappen zetten in zelfstandigheid en professionaliteit. Meer vrijheid betekent immers ook meer verantwoordelijkheid voor medewerkers. Maar kan iedereen dat zomaar? Wendbaar werken in een supportorganisatie richt zich op de professional en zijn team: hoe kunnen we ervoor zorgen dat zij in alle vrijheid en zonder belemmeringen hun werk kunnen doen?
Wie support wil bieden, moet weten wat er speelt en wat er leeft. En om te weten wat er speelt, moet je met medewerkers en teams in gesprek. Niet één keer per jaar, maar continu. Steeds opnieuw. Het teamfasenmodel voor support helpt je vervolgens te bepalen welke stappen gezet kunnen worden om de wendbaarheid van teams en professionals te vergroten.
Wendbaar organiseren
Zoals zelforganisatie niet automatisch tot wendbaar werken leidt, zo leidt wendbaar werken ook niet vanzelfsprekend tot wendbaar organiseren. Wie zijn organisatie wendbaar wil organiseren zal ook daar goede support voor moeten bieden. Dit is een andere support dan bij wendbaar werken.
Support bij wendbaar organiseren betekent steun bieden bij felle discussies, ongemakkelijke keuzes en reflecties. Het is rugdekking bieden bij nieuwe initiatieven en experimenten. Maar het betekent ook duidelijke kaders stellen en concrete besluiten nemen. Dat vraagt om strategisch leiderschap en goede concernsupport vanuit de bedrijfsvoeringsfuncties.
En nog veel meer.....
Het boek zit boordevol praktijkvoorbeelden, handige modellen, tips en inzichten om jou te helpen je organisatie wendbaarder te maken. Ervaar hoe je samen betere resultaten kunt halen. Door te steunen én te sturen. Zo geef je leiding aan vrijheid en verantwoordelijkheid in een wendbare organisatie!
Jirtsin Beenhakker heeft jarenlange ervaring met het inrichten en begeleiden van organisaties die hebben gekozen voor zelforganisatie of wendbaarheid. Jirtsin is als oprichter en mede-eigenaar de drijvende kracht achter de organisatie-adviseurs van expertisecentrum Plato. Hij is de auteur van De Support Organisatie - Leidinggeven aan vrijheid en verantwoordelijkheid in de wendbare organisatie.
