Leren doe je niet alleen in je kindertijd, of op school. Een veel langere tijd brengen mensen op hun werk door, waar zij zich verder ontwikkelen. Hoe het leren daar verloopt, hangt sterk af van de leidinggevende. Is hij een inspirerend voorbeeld? Creëert hij een goede teamsfeer? Spreekt hij medewerkers aan op hun sterke punten?
Topsport
Nadat ik een proefschrift over talentontwikkeling had geschreven vroeg ik me af welke evidence-based technieken topsportcoaches toepassen om talent te ontwikkelen. Ook was ik benieuwd welke technieken succesvolle managers gebruiken. Aan de hand van analyses van topsportcoaches en gesprekken met succesvolle leidinggevenden van lerende bedrijven als TomTom en ICT-bedrijf TOPdesk kwam ik tot opmerkelijke inzichten. Managers bijvoorbeeld, zijn geneigd te denken dat medewerkers alleen leren als zij veel aan cursussen deelnemen. Niets is minder waar. Medewerkers leren vaak veel meer en beter op het werk zelf. Dit hangt echter wel af van de mate waarin de leidinggevende talentgericht is.
Technieken goed sexleven
Effectieve topsportcoaches en succesvolle leidinggevenden zetten vier wetenschappelijk beproefde technieken in om talentontwikkeling te stimuleren. Deze technieken zijn vergelijkbaar met de vier basisvoorwaarden voor een goed sexleven. Je moet:
· veel aandacht aan jezelf besteden
· de ander goed kennen
· goed ingespeeld zijn op de ander
· zo nu en dan nieuwe dingen uitproberen.
Bovenstaande technieken blijken van cruciaal belang voor de talentontwikkeling van medewerkers.
Leidinggevenden moeten in eerste instantie veel aandacht aan zichzelf, ofwel hun persoonlijke ontwikkeling, besteden. Topsportcoaches als Guus Hiddink, Marc Lammers en Louis van Gaal doen dit als geen ander. Zij houden logboekjes bij en kijken de kunst af bij andere topsportcoaches. Guus Hiddink staat erom bekend dat hij zich via zelfstudie buitenlandse talen eigen maakt. Hij heeft dan geen tolk nodig als hij in het buitenland coacht.
Op zoek naar de T-spot (talentspot)
De tweede en derde voorwaarde voor een goed sexleven, waarbij je je richt op de ander, gelden ook voor talentontwikkeling. Succesvolle leidinggevenden en topsportcoaches gaan bewust op zoek naar de T-spot (talentspot) van hun teamleden. Zij doen dit o.a door van hen persoonlijkheidsprofielen op te laten stellen door psychologen. Door in teamverband kennis over elkaars persoonlijkheid te delen ontstaat meer begrip tussen teamleden. Ze kennen beter elkaars sterke en zwakke punten en kunnen bewuster elkaars zwakke punten compenseren.
De vierde voorwaarde, zo nu en dan nieuwe dingen uitproberen, blijkt ook een cruciale randvoorwaarde voor talentontwikkeling. Marc Lammers staat er in de hockeysport om bekend voortdurend innovaties te introduceren. Hij introduceerde o.a. de ijsvesten, afgekeken van Anky van Grunsven, tijdens de Olympische Spelen in China waar het al snel 40 graden is. Speelsters konden zo sneller afkoelen na de wedstrijd, waardoor hun spieren zich sneller herstelden. Door voortdurend te innoveren, bracht hij het dameshockeyteam naar het Olympisch goud.
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat met name als leidinggevenden actief met hun persoonlijke ontwikkeling bezig zijn, dit gedrag besmettelijk is. Medewerkers gaan dit gedrag onbewust kopiëren. Dit is bevorderlijk voor hun persoonlijke ontwikkeling en hun inzetbaarheid.
dr. Mirjam Baars, MBA is gepromoveerd op onderzoek naar talentontwikkeling en directeur van onderzoeksbureau SatisAction. Ze is de auteur van Leidinggeven aan talentontwikkeling.
