Documentaireregisseur Maartje Bakers zoekt twintig managers

Een bioscoopfilm over functioneringsgesprekken? Als documentairemaker Maartje Bakers haar idee uitlegt, zie je de film De Manager al voor je. Talloze werknemers hebben ermee te maken, de terugkerende confrontatie met hun manager en eventueel een HR-manager. Het is een soort black box: de gesprekken vinden plaats achter gesloten deuren en niemand weet precies hoe anderen het aanpakken. Bakers wil een film maken met zo'n twintig leidinggevenden de camera non-stop recht op hen gericht, zodat de privacy van de werknemers gewaarborgd is en de gesprekken hun natuurlijke loop kunnen nemen. Zelf blijft ze een fly on the wall, ze registreert, het oordeel laat ze aan de kijker. ‘Het gaat mij om hoe managers leiding geven aan hun mensen', vertelt Bakers. ‘Maar het onderwerp leiderschap vind ik te breed. De feedbackgesprekken helpen mij het onderwerp scherp af te bakenen.'

Bakers, vorig jaar nog genomineerd voor het Gouden Kalf voor de beste korte documentaire, werd jaren geleden al gegrepen door het onderwerp. Na haar studie journalistiek volgde ze een filmopleiding, waar zij meteen na afloop van haar studie de kans kreeg zelf docent te worden. Ze stond opeens voor de klas, soms met studenten die bijna even oud waren als zijzelf. ‘Ik werd in het diepe gegooid. Om respect af te dwingen heb ik mij aanvankelijk soms tamelijk autoritair opgesteld. Dat werd pas minder toen ik meer ervaring had en ik moeder werd en het leeftijdsverschil met mijn studenten inmiddels wat groter was. Daardoor kon ik de touwtjes meer laten vieren in de klas. En daardoor veranderden de feedbackgesprekken die ik met mijn studenten voerde ook.'

Bakers beseft kortom hoe lastig feedbackgesprekken kunnen zijn. 'Managers worden in Nederland tamelijk kritisch bejegend. Werknemers zijn mondig, zeker de nieuwe generatie. Ik denk dat deze film kan laten zien hoe complex hun taak is.'

Dwarsdoorsnede van de realiteit
Nu is Bakers dus op zoek naar twintig leidinggevenden die willen meewerken aan de film, zowel topmanagers als kleine ondernemers. Ze streeft naar een dwarsdoorsnede van de realiteit. ‘Zeventig procent van de leidinggevenden is man, dertig procent is vrouw. Zo is het nu eenmaal. Mensen met een migrantenachtergrond zijn ook ondervertegenwoordigd. Ik wil een waarheidsgetrouw beeld geven van hoe het in Nederland geregeld is, waardoor ik deze verhoudingen zal aanhouden. Ik zoek ook mensen uit verschillende sectoren, van de zorg tot de beursvloer en van de havensector tot het vastgoed.'

Ze is nieuwsgierig naar de verschillende methodieken. Tijdens haar research heeft Bakers haar licht opgestoken bij specialisten als Erik Dirven van Time to Change en consultant Nynke Jansen, waardoor ze goed thuis is in methodes als de 360-gradenfeedback en de ‘wow-gesprekken', zoals sommige organisaties de functioneringsgesprekken noemen. ‘Een ander aspect dat mij interesseert, is dat managers zich vaak ook laten coachen, en op die manier zelf feedback krijgen.'

De Manager biedt leidinggevenden de kans om hun persoonlijke stijl te laten zien en toont hoe zij zich onderscheiden door de manier waarop zij feedback geven. ‘Leidinggevenden die niet bang zijn om ook eens een foutje te maken, zullen in deze film eerder krachtig overkomen dan slap. Zo werkt het medium film nou eenmaal; met zo iemand leef je mee. In die zin zal de film managers erkenning kunnen geven', zegt Bakers.

Anderzijds kunnen leidinggevenden door deze film ontdekken hoe anderen het aanpakken. ‘Wij zullen een impacttraject aan de film verbinden, met bijvoorbeeld discussiepanels of lezingen. Daarbij kunnen we participanten desgewenst betrekken. Dat biedt je als manager of organisatie de kans je op dit onderwerp te profileren - én anderen iets te leren. Zo kun je op nationaal niveau een bijdrage leveren aan de discussie over de rol van feedback op de werkvloer.'