Harvest - Augustus 2016

Vergissen is menselijk. Het toegeven van vergissingen is dat niet. Dat is de reden dat kleine foutjes soms kunnen uitgroeien tot kapitale blunders die een heel bedrijf onderuit halen. In Ego is the enemy betoogt de Texaanse denker Ryan Holiday dat onze samenleving momenteel kampt met een 'ego-epidemie' die wordt aangewakkerd door sociale media, feel good-goeroes, en een generatie van ouders die eigenwaarde boven alles stelt. Dit leidt tot overmoed bij beginners, zelfgenoegzaamheid bij mensen die succes ervaren, en het ontkennen van het probleem bij leiders die tegenspoed ondervinden.

Met name die laatste fase is giftig, zo blijkt uit de manier waarop auto-ontwerper John DeLorean zijn falende onderneming van de ondergang probeerde te redden. In plaats van de bedrijfsuitvoering uit te besteden aan professionele crisismanagers, besloot DeLorean om een schuld van meer dan zestig miljoen dollar te financieren met de illegale smokkel van 220 pond cocaïne.

Het tegengif voor opgeblazen ego's is bescheidenheid, aldus Holiday. De beste leiders beschikken over realiteitsgevoel, zelfkennis en het besef dat een mens nooit is uitgeleerd. Zoals voormalig zwaargewicht Mike Tyson het stelt: wie niet nederig is, wordt door de wereld op nederigheid getrakteerd.

Bescheidenheid is om meer dan één reden een positieve eigenschap. Ze speelt ook een belangrijke rol bij het verwerven en behouden van macht, stelt de Amerikaanse psycholoog Dacher Keltner in de Machtparadox. Keltner, die verbonden is aan de Universiteit van Californië in Berkeley, definieert macht als de 'mogelijkheid om andere mensen te beïnvloeden'. Lange tijd werd dit op een machiavellistische manier geïnterpreteerd, door autoriteit te beschouwen als een uitvloeisel van (het dreigen met) geweld.

Sinds het begin van de eeuw is de essentie van gezag echter veranderd, aldus Keltner, die meer dan twintig jaar onderzoek in zijn boek heeft gestoken. Moderne macht is geen verschijnsel dat kan worden afgedwongen, maar iets dat door de samenleving wordt geschonken aan mensen die bijdragen aan het algemene goed.

Het punt is alleen dat zodra weldoeners eenmaal een machtsbasis hebben verworven, ze dikwijls door hun bevoorrechte positie worden gecorrumpeerd, aldus Keltner. In het slechtste geval leidt dit tot het gedrag van 'impulsieve, ongecontroleerde sociopaten'. Helaas is er geen methode om te voorspellen of en wanneer positieve macht afbrokkelt tot misbruik. Het beste dat we kunnen doen is letten op de signalen: mensen die zich machtig voelen zijn meer geneigd tot buitenechtelijke affaires, leugens, asociaal rijgedrag en, zo blijkt uit een fascinerend onderzoek, zelfs het wegkapen van snoepjes van kinderen.

Het ondernemingsklimaat in Silicon Valley werd lange tijd ingevuld door een tegencultuur die de idealen van de jaren zestig probeerde toe te passen op het bedrijfsleven. Vandaag de dag is het stukje fortuinlijk Californië echter uitgegroeid tot een grotere slangenkuil dan Wall Street, aldus Antonio García Martinez. Hij kan het weten, want hij heeft zowel bij investeringsbank Goldman Sachs als bij de internetbedrijven Twitter en Facebook gewerkt. In Chaos Monkeys beschrijft hij zijn persoonlijke rondgang in een wereld van achterkamertjespolitiek, cult-achtige bedrijfsculturen en fabelachtige rijkdom. De titel refereert aan het type softwareprogramma's dat computersystemen test door ze zoveel mogelijk te belasten, maar is ook een metafoor voor de internetondernemers die vaak met meer geluk dan wijsheid de top bereiken. Martinez verhaalt van ongebreideld seksisme, schokkende inkomensongelijkheid, en overwerkte programmeurs die hun laptops zelfs meenemen naar het toilet. Zelf hield hij het voor zijn veertigste voor gezien. Zijn meedogenloze schrijfstijl en het ongegeneerd noemen van man en paard garanderen dat hij er nooit meer zal terugkeren.

Slangenkuil of niet, de Amerikaanse westkust speelt een cruciale rol bij een van de grote uitdagingen waar de mensheid voor gesteld is: de overgang naar duurzame energie. Microsoft-oprichter Bill Gates sprak in februari dit jaar het vermoeden uit dat de wereld nog vijftien jaar is verwijderd van een definitieve doorbraak op dat gebied. Niet correct, zegt de Britse alternatieve energie-expert Chris Goodall in The switch. Volgens hem is de revolutie al begonnen, en zal de snelheid van de ontwikkelingen onze stoutste verwachtingen overtreffen. Potentie is er genoeg: de zon alleen al levert elke negentig minuten voldoende vermogen om de totale wereldbehoefte van een jaar te dekken. De kunst is om die energie op te vangen, en dat wordt steeds goedkoper. Waar het rendement van de eerste generatie zonnepanelen neerkwam op enkele duizenden dollars per watt, kan met de huidige technologie electriciteit worden opgewekt voor nog geen vijftig cent per watt, een bedrag dat met elke mondiale verdubbeling van het aantal installaties met twintig procent slinkt. De echte doorbraak betreft de capaciteit van accu's, die veel sneller groeit dan zelfs Goodall had voorzien. Reden om te verwachten dat in 2030 tachtig procent van onze energie geleverd zal worden door zon, water, en wind, en in 2050 zelfs het volle pond.