‘Ik ben dol op stress’

Als ik zeg: ‘De week van de werkstress’, dan zeg jij?

De week van de kromme tenen! Ik vind het zó zonde om stress aan werk te koppelen. Eigenlijk preframe je mensen dan: van werk krijg je stress. Maar dat is natuurlijk onzin. Stress is een prikkel die beweging brengt. Niet meer en niet minder. Er bestaat daarom ook geen ‘positieve’ of ‘negatieve’ stress.

Dus stress is niks negatiefs? Waarom hebben we er dan last van?

Ik zeg altijd: zonder stress is er geen leven. Stress zorgt ervoor dat jij ’s morgens je bed uitkomt. Elke stressprikkel zorgt voor actiehormonen. Je krijgt pas last van stress als die stofjes niet meer zakken. Dan blijf je als het ware ‘aan’ staan. En doordat je aan blijft staan, verschuift langzaam de interne balans in je lichaam.

Zo raak je ontregeld, waardoor je moeilijker tot rust kunt komen. De grootste misvatting rondom stress is dat je alleen stress krijgt van vervelende dingen. Bij iedere actie is er stress. Dus ook als je alleen maar leuke dingen doet, loopt je batterij steeds verder leeg.

Je hebt het over je energie managen. Maar dan ben je nog steeds iets aan het dóén. Is het niet praktischer om gewoon helemaal niets te doen?

Nee, energiemanagement betekent je energieverbruik goed in de gaten houden en ingrijpen wanneer dat nodig is. En soms betekent dat inderdaad even niets doen. Vaak doen we dat pas als we ongemakken ervaren. Maar waarom zou je wachten met je energie managen tot je tegen een probleem aanloopt? Mijn boodschap is: door nú je energie te managen, zit je lekkerder in je vel. Daardoor presteer je beter en haal je meer uit het leven.

Met persoonlijk energiemanagement leer je het spel van je energie te spelen. En nee, dat heeft niets te maken met stress vermijden. Ik ben dol op stress! Af en toe uit mijn comfortzone stappen en plankgas geven, zorgt voor een veerkrachtig brein. De grens opzoeken maakt het spel zo leuk! Als je daarna je actiehormonen maar weer naar beneden haalt.

Wat zou een eerste stap kunnen zijn om je energie te managen?

Begin bijvoorbeeld met de vragen:

• Hoe zit ik erbij? Klem ik met mijn kaken? Trek ik mijn schouders omhoog?
• Wat doe ik als ik moe ben? Slinger ik mezelf toch die sportschool in?
• Neem ik ook rust na leuke activiteiten? Hoe bevlogen ben ik eigenlijk?

In je boek vertel je over ‘dure’ breinprogramma’s, wat zijn dat precies?

Dure breinprogramma’s zijn patronen in je brein die veel energie kosten. Je bent je lang niet altijd bewust van deze programma’s. We kennen allemaal denk ik wel het enthousiaste breinprogramma. We willen niks missen! Maar ondertussen kom je niet meer tot rust.

Dit breinprogramma zorgt ook voor extra adrenaline, het hormoon dat zorgt voor energie. Daarom denk je: Zie je nou wel, ik krijg energie van leuke dingen. Door de overdrive in je lichaam, leef je op adrenaline. Adrenaline verbloemt ook pijn en vermoeidheid. Pas als je echt tot rust komt, bijvoorbeeld op vakantie, zakt de adrenaline en komt het eruit. Daarom worden veel mensen ziek in hun eerste vakantieweek.

In hoeverre hebben breinprogramma’s te maken met herstel van een burn-out?

Meer dan je denkt! Je hoort weleens dat je na een burn-out gevoeliger bent voor stress. Ik denk daar anders over. Als je in een burn-out terecht komt, zijn je actiehormonen, je biochemie, compleet in de war. Het lichaam moet eerst terug naar de fabrieksinstellingen. In zo’n periode neem je gas terug. Daardoor worden je dure breinprogramma’s ook nauwelijks geactiveerd.

Wanneer je biochemie dan hersteld is en je je leven weer oppakt, zónder dat je breinprogramma’s zijn aangepast, worden deze vanzelf weer geactiveerd. Dan lijkt het alsof je gevoeliger bent geworden voor stress, terwijl het eigenlijk gewoon je dure breinprogramma’s zijn die weer geactiveerd worden. Je hebt half werk gedaan.

Oké, breinprogramma’s dus. Hoe komen we daarvan af?

Aan deze drie dingen merk je dat er een breinprogramma geactiveerd is:

1. Je hoort de (kritische) stemmetjes in je hoofd.
2. Je gaat je dure gedrag vertonen, denk aan perfectionisme of uitstelgedrag.
3. Je biochemie stijgt, je hartslag schiet omhoog of je spierspanning stijgt.

In mijn boek werk ik met een kleurenkaart, een breinresetoefening. Wanneer een ongewenst breinprogramma geactiveerd is, breng je je brein met de kleurenkaart in verwarring. Hierdoor neutraliseert het programma. Zo ontmantel je het breinprogramma en ‘poets’ je als het ware je brein schoon.

En door dit te doen is je breinprogramma in één keer weg?

Dat kan zeker. Ik heb mensen meegemaakt die al 20 jaar ergens last van hadden en ineens was het weg. Het ligt er maar net aan of je het onderliggende programma te pakken hebt of eentje die hoger op de stapel ligt. Als het niet meteen weg is, dan herhaal je de procedure nog een keer als het programma opnieuw geactiveerd wordt.

Je hoeft niet te begrijpen wat het allemaal betekent en waar iets vandaan komt. Dat weet je vaak ook niet, omdat het een onbewust breinprogramma is. En als je iets gewoon kunt oplossen, maakt het dan uit waar het vandaan kwam?

Dat klinkt goed. Oplossen in plaats van overdenken. Waarom zou iedereen aan de slag moeten gaan met persoonlijk energiemanagement?

Omdat energie de brandstof is van ons systeem, zonder energie kom je nergens. Of je nu beter wilt communiceren, krachtiger leiding wilt geven, dagelijks met genoeg energie naar huis wilt gaan of fysiek en mentaal fit wilt blijven: het begint allemaal bij goed energiemanagement. Dáármee houd je je batterij vol en kun je blijven presteren, elke dag opnieuw.