De opvallende kop op de voorkant, de bekende foto met de Apple 2 op de achterkant hadden mij al eerder bijna verleid om er toch maar een blik in te werpen. Als je dan een recensie-exemplaar krijgt toegestuurd word je toch wel een beetje blij. Nu heb je een goede reden…
Het eerste wat opvalt en wat mij bleef storen tot ongeveer de helft van het boek is de slordige vertaling. Een soort tell-sell nederengels waarin Amerikaans idioom vaak letterlijk is vertaald waardoor regelmatig vervelend taalgebruik ontstaat. Maar, alles went en ook de vertaler(s) kregen gaandeweg de vertaling meer zelfvertrouwen (denk ik). Maar ik zou, als uitgever, een van de volgende drukken opnieuw laten vertalen, nu lijkt het wel heel erg een haastklus om mee te varen op de commerciële golf van publiciteit na de dood van Jobs.
En dan de inhoud. In Managementboek Magazine vraagt de redactie in iedere editie vier mensen om een bepaald boek te beoordelen en van een cijfer te voorzien. Vaak zijn de cijfers ‘eensgezind’ soms zijn er opvallende verschillen. Ik vermoed dat dit boek ook zulke verschillende reacties zal opleveren. Meestal wel voldoende maar verder verschillend. Vanuit het oogpunt van een beschrijvende biografie is het een uitstekend werk. Niet te geschiedkundig maar wel ‘eerlijk’. Voldoende details om overtuigend te zijn en voldoende verhalend om leesbaar te blijven. Wellicht zullen hardcore-Apple-fans wel vinden dat er een negativistische toon in doorklinkt omdat er wel heel veel wordt verhaald over het opvliegende en ronduit vervelende karakter van Jobs. Aan de andere kant maakt het voor de algemene lezer (met een bewondering voor het resultaat van Apple) wel heel erg duidelijk wat het resultaat is van dat detaillistische opgewonden gedoe van de hoofdpersoon. Extreme aandacht voor detail, het geven aan de consument van zaken waarvan de consument niet eens wist dat hij het wilde. Ik ben geen muziekliefhebber, maar een mini-apparaatje bij je hebben op reis in Georgië en India waar je eigen muziekkeuze uitkomt maakt het leven echt draaglijker.
Je kunt het boek ook lezen als voorbeeld voor leiderschap. Het is verbazend hoe Jobs enerzijds met een soort van ijzeren egoïsme en dadendrang regeerde over zijn ‘koninkrijk’ en anderzijds ook extreem veel aandacht vroeg en vraagt voor het uitdagen van het individu, juist in samenspraak met anderen. Een toiletblok voor een heel gebouw dwingt mensen elkaar te ontmoeten. Letterlijk. Dit (niet helemaal verwezenlijkte) idee gaf duidelijk te kennen dat Jobs hoe dan ook altijd uitging van mensen. Mensen die iets willen bereiken. Geen producten maar mooie dingen die je goed kunt gebruiken. Geen overbodige knoppen en lawaai. Gewoon een apparaat dat aanleiding is tot ruzies op de bank voor de TV. Omdat iedereen zijn ‘eigen’ wil hebben. Ontwerpen als integraal concept om de wereld beter te maken. Sommigen doen het gewoon. Here’s to the crazy ones!