Als u het boek gaat lezen, zet u dan wel schrap. Kolind en Bøtter gooien er in Unboss vele – hele goede – gedachten en boodschappen in. De flaptekst doet vermoeden dat het boek zich vooral richt op managers die traditioneel gezien vooral de baas spelen. Dit is zeker een belangrijk onderdeel van het boek.
In tegenstelling tot andere recensenten denk ik niet dat ze bedoelen dat de manager uit organisaties moet verdwijnen, waarom zouden ze anders een hoofdstuk expliciet aan managers besteden? Ze pleiten er bovenal voor dat de manager minder de baas speelt en medewerkers meer de ruimte geeft. Zelf laten ontdekken wat ze willen, kunnen en hoe ze bij willen dragen aan de organisatie vanuit hun passies en dromen. De manager is vooral een mentor en speelt een faciliterende in plaats van een bazige rol.
Dit is echter in mijn ogen zeker niet de belangrijkste boodschap in het boek. De eerste zes, zeven hoofdstukken gaan namelijk vooral over het doel van de organisatie.
De auteurs stellen dat organisatie een belangrijke sociale opgave zouden moeten vervullen. Een doel dat veel verder gaat dan alleen het maken van winst. Een echte bijdrage leveren is het allerbelangrijkste en hetgeen ook echt beloond gaat worden. Hoewel ik kanttekeningen en vraagtekens zou willen plaatsen bij een aantal uitspraken over dit soort doelstellingen, hoop ik van harte dat iedere organisatie een dergelijk doel vanuit een intrinsieke motivatie gaat voeren.
De drie belangrijkste zaken uit het boek zijn hiermee benoemd. Zorg voor een doel dat groter is dan winst, groter dan return on investment. Geef medewerkers alle ruimte en mogelijkheden, stimuleer ze op jacht te gaan naar hun passie. Deze twee elementen plotten ze in het boek in de volgende vijftien hoofdstukken namelijk op echt elk denkbaar bedrijfsonderdeel. Het derde punt dat hierboven genoemd is, is dat er heel veel kanttekeningen en vraagtekens zijn te plaatsen bij de gepresenteerde filosofie.
Hoewel ik de man die een groot Deens bedrijf van de rand van de afgrond redde en uiterst succesvol nauwelijks in twijfel durf te trekken, zijn er toch enkele vragen die ik wil delen. Wat mij betreft zijn die juist een reden om dit boek te lezen en uw gedachten er over te vormen. Kolind en Bøtter pleiten er bijvoorbeeld voor dat iedere medewerker zijn passie volgt. Kan dit echt in elke organisatie? Dat iedereen werkelijk zijn pure passie aan het uitoefenen is? Daarbij moet iedereen kunnen werken waar en wanneer ze willen. Hoe ontzettend mooi zou dat zijn?
Maar hoe werkt dit in een industrieel productiebedrijf? Iedere medewerker zou dan minimaal moeten beschikken over flexibiliteit en zelfmotivatie. En om dat te realiseren zou volgens de auteurs flexibiliteit en zelfmotivatie al op school moeten worden aangeleerd. Hoe realistisch is het dat scholen dit inderdaad opnemen in hun lesprogramma?
De oplossing ligt hier voor de hand aldus de auteurs: ‘Unboss de scholen!’ De medewerker en zijn wil en kunde om zijn passie na te streven is een cruciaal onderdeel van de unbosste organisatie, maar daarvoor moet het onderwijssysteem dus wel op de schop. Deze zaken geven wel aan hoe wijds en groots de filosofie is die de heren presenteren. Het gaat bijna steeds uit van een positieve kijk op organisatie, managers, medewerkers en wereld.
Het is een inspirerend werk boordevol ideeën waar u zonder twijfel nu mee aan de slag zou willen. Het echte hoe ontbreekt soms nog wel wat, maar – min of meer zoals de auteurs zelf impliciet voorstellen – na het lezen van Unboss pakt u gewoon Begin met het Waarom van Simon Sinek op de filosofie van Unboss praktisch te maken.
Over Wouter Fioole
Wouter Fioole (1981) verwonderde zich tijdens zijn studie bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam al over de enorme hoeveelheid managementstijlen en -concepten. In zijn werk als managementtrainee en nu als strategie- en managementconsultant is die verwondering alleen maar groter geworden.
