1000+1 Manieren om je medewerkers te belonen

In '1000+1 Manieren om je medewerkers te belonen' (ondertitel: 'geld is niet alles') belicht Nelson het thema beloning vanuit een opbrengstenoriëntatie. Beloning heeft in dit verband de (ruime) betekenis van positieve bekrachtiging. Als uitgangspunt geldt, dat het rendement van werknemers voor de organisatie sterk wordt beïnvloed door de mate waarin en de wijze waarop zij door hun managers worden beloond. De auteur haalt diverse Amerikaanse onderzoeken aan, waaruit naar voren komt, dat effectieve beloning direct bijdraagt aan de productiviteit, prestaties én het werkplezier van de werknemer. De fundamentele, menselijke behoefte aan erkenning en waardering door anderen ligt hieraan ten grondslag. In het bestek van bijna 200 pagina's geeft de auteur een schets van allerlei mogelijkheden voor waardering en beloning. Naast een indrukwekkende verzameling van citaten en passages afkomstig van deskundigen op gebied van waardering en beloning betreft het een veelheid van praktijkvoorbeelden uit diverse ondernemingen, richtlijnen, tips en ideeën, die - zo kondigt Nelson in zijn voorwoord aan - kunnen dienen als hulpmiddel voor de manager. Om enige ordening aan te brengen in de veelheid van mogelijkheden voor waardering en beloning is onderscheid aangebracht in spontane vormen van waardering en beloning, die weinig voorbereiding en inspanning kosten (informele beloningen); beloningen voor specifieke resultaten op het gebied van productiviteit, klantenservice etcetera (trofeeën voor specifieke verrichtingen en activiteiten) ; en beloningsprogramma's voor de gehele organisatie (formele beloning). Helaas doet de differentiatie van deze drie categorieën naar in totaal 26 subcategorieën, nogal kunstmatig aan en leidt deze veeleer tot versnippering dan verbetering van de leesbaarheid. Ditzelfde geldt gaandeweg voor de citaten in de kantlijn. Deze bieden - mogelijk naarmate het inzicht groeit?- steeds minder uitdaging. Nelsons '1000+1 Manieren om je medewerkers te belonen' is een bruikbare ideeëngenerator voor wie inspiratie zoekt en praktische ideeën wil opdoen om nadrukkelijker waardering te tonen voor zijn medewerkers en zodoende het beste in hen naar boven te halen. Met behulp van de richtlijnen en vingerwijzingen kunnen beginnersfouten worden voorkomen. Hoewel de vele voorbeelden en onderzoeken van voornamelijk Amerikaanse origine niet altijd zullen passen binnen een (Nederlandse) bedrijfscultuur, geven zij in ieder geval een beeld van de onuitputtelijke (duizend en één) mogelijkheden, die er zijn. De succesverhalen roepen enthousiasme op en kunnen stimuleren tot een nieuwe gedragslijn voor de manager of zelfs tot een opfrissing van de bedrijfspolicy. Met name de paragraaf over liefdadigheid/maatschappelijke verantwoordelijkheid als onderdeel van formele beloningen valt op vanwege de toenemende aandacht van ondernemingen voor maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Praktisch zijn de appendices met adressen voor originele relatiegeschenken, beloningen en leuke bedrijfsuitjes. Jammer genoeg laat Nelson een belangrijke vraag onbeantwoord: Hoe moet het verder, als de aloha-dollars, massagebehandelingen en bravo-kaarten een aantal maal zijn uitgedeeld? Het boek gaat niet of nauwelijks in op de levensduur en continuïteit van de beschreven beloningsideeën en -programma's. To be continued?