De ontwikkeling van passie in organisaties

en naar een mening Passie heeft iets exotisch, iets van vurigheid en aanstekelijkheid. Iets als de Bounty reclames en Cubaanse sigaren met mooie dames. Onbegrijpelijk soms, maar wel nastrevenswaardig. En als je dat combineert met 'ontwikkeling' en 'organisatie' dan moet het wel een bijzonder boek worden. Intrigerend wellicht. En aanstekelijk. En dan krijg je een fors boek in handen van 340 pagina's. En in de inhoudsopgave aantrekkelijke namen. Grote namen ook. Rudy Fuchs, Bram Peper, Maurice de Hondt of Sweder van Wijnbergen om er een paar te noemen. Dat belooft wat. Vierentwintig verhalen, essays, interviews of artikelen met allemaal als centraal thema 'passie'. Passie in leiderschap, maar ook passie in de kunst. Passie in het treinbedrijf. Veel, heel veel. Dat wordt smullen. Maar bij het vierde verhaal begint een onbestemde gedachte te ontwikkelen. En hoe meer ik lees, hoe groter de onbestemdheid wordt. Is er eigenlijk wel een centraal thema? Of is de titel vooral zo ruim om het goed te laten verkopen? En gaan de interviews wel over passie? Kun je eigenlijk wel met iemand die wat bereikt heeft praten zonder dat de passie er vanaf spat? En dan blijk ik de belemmerende factor te zijn. Ik verwacht van een boek een lopend verhaal. Een betoog met kop en staart en een middenstuk. En opeens zie ik het. Het is een soort geschenkboek. Ik kreeg jaren geleden, toe ik een abonnement nam op een Amerikaans blad, ook zo'n boek. Vijftien artikelen over management. Aardig. Kwam van Harvard, moet wel goed zijn... En het staat nog in mijn boekenkast. Dit boek heb ik gelezen. Dat is een verschil. Maar ook een opdracht. Want helaas zijn niet alle artikelen goed geschreven. Sommigen artikelen lezen als een offerte voor een nieuw softwaresysteem, saai en opsommerig. Anderen zouden prima staan in de zaterdagbijlage van een krant. In een paginagroot artikel met een grote foto van de geïnterviewde in het midden en de tekst er omheen gedrapeerd. En er zijn stukken die lezen als een trein, die brengen iets te berde! Daar wordt een standpunt ingenomen. Zo is het stuk van David Kombrink (bladzijde 123-158) een echte parel. Fijntjes, genuanceerd en met grote gedrevenheid schetst hij een beeld van de noodzakelijkheid van het vermeerderen van kennis. Economische kennis (know how) om inkomsten te genereren. Maar die kan niet zonder sociale kennis (know who) omdat het altijd in relaties gebeurt en dat daarvoor het van eminent belang is om ook culturele kennis (know wow) op te doen en te vermeerderen. Alleen dit stuk is de aanschaf van het boek meer dan waard. In de inleiding schrijft de eindredacteur dat het boek bedoeld is als "hersengymnastiek voor de strategische denkers en een gereedschapskist voor de pragmaticus" (bladzijde 13). Toen ik dat las bij het begin van het boek kwalificeerde ik mij als ergens tussen die twee in en dacht dat het dus wel goed kwam. Nu ik alle artikelen gelezen heb, constateer ik dat de artikelen voor de strateeg mij ontgaan zijn, de pragmaticus kan waarschijnlijk wel zijn hart ophalen aan een paar doorwrochte stukken en ik blijf zweven. Op zoek naar een mening. Want ik vind passie in een organisatie belangrijk en ik wil er alles over weten. Nog steeds.