Innovatie, innovatie, innovatie. Misschien wel een van de meest gebruikte en ook misbruikte woorden van de laatste jaren in organisaties. Het wordt vaak gezien als een soort toverdrank om problemen van organisaties op te lossen, zoals toenemende concurrentie en slinkend marktaandeel. “We moeten méér innoveren, innovatiever worden”, wordt er dan gezegd, in de hoop daarmee de problemen op te lossen. Hoe start je nu een effectief innovatietraject, met in het achterhoofd de statistieken dat zo'n 80 % van de innovaties de markt nooit bereikt? En met budgeten, die in veel organisaties onder druk staan? Bedrijfseconoom, oud-marketeer en Linked-In thought leader Gijs van Wulfen heeft er de FORTH methode voor ontwikkeld. Met de klassieke expeditie als metafoor staan de letters van FORTH voor vijf (Engelstalige) innovatiestappen: full steam ahead, observe & learn, raise ideas, test ideas en homecoming. Innovatie als reis? Niet bijster origineel, was mijn eerste indruk. Maar dan blijkt de impact van de uitvoering van het boek op deze eerste reactie. Prachtige foto's uit alle uithoeken van de aarde, stemmige kleuren, lekker aanvoelend papier. En dat doet wat met je. De ondertitel A Visual Toolkit to Start Innovation is dan ook meer dan terecht. Ook het specifieke toolkit element wordt waargemaakt. Zo bevat het boek per innovatiestap een overzichtelijke factsheet met activiteiten, tijdspad en beoogde resultaten, inclusief de risico's. Verder geeft het vele praktische suggesties, bijvoorbeeld voor het opzetten van innovatie workshops. Inspiratie wordt aan het begin gegeven met beschrijvingen van beroemde expedities van onder andere Columbus, Hillary naar de top van de Everest en, nog hoger, Armstrong naar de maan. Dit alles maakt van het boek meer een bladerboek dan een leesboek. Het is allemaal wel wat veel en voor mij misschien iets te uitbundig. Een voorbeeld: 40 principes als inspiratiebron voor het genereren van nieuwe ideeën. Wat zijn daarvan de meest kansrijke principes, wat werkt aantoonbaar in welke omstandigheden? Ik besef echter dat dit een andere invalshoek is. Meer inhoudelijke en op onderzoek gebaseerde innovatiebenaderingen vind je bijvoorbeeld in twee andere vrij recent zijn verschenen boeken, ook door mij gerecenseerd. In 'Jugaad Innovatie: Slim en Flexibel Organiseren naar Spectaculaire Groei' benaderen de auteurs Navi Radjou, Jaideep Prabhu en Simone Ahuja innovatie uit schaarste en tegenslag, vanuit hun Indiase achtergrond. Jugaad is Hindi voor een ingenieuze en slim geïmproviseerde oplossing. Een aanpak die juist in tijden van crisis interessant is. In 'Innoveren kun je Leren: Een Inleidend Overzicht' nodigen Daniël Doorman en Paul Tuinenburg uit tot het maken van fundamentele keuzes om je innovatieproces slim te starten. Bijvoorbeeld vanuit een economische benadering, met technologie als uitgangspunt, of juist vanuit latente behoeften van gebruikers, die zich vanuit trends openbaren. Gijs van Wulfen heeft duidelijk voor één in de praktijk werkende aanpak gekozen en die in detail uitgewerkt. Samenvattend, 'The Innovation Expedition' is gewoon een prachtig uitgevoerd boek dat vooral gericht is op inspireren en vervolgens stapsgewijs aan de slag gaan. Het is een boek dat je meevoert naar de fraaiste uithoeken van de aarde, om daar lekker bij weg te dromen. Om je vervolgens met een schok te realiseren hoe laat het al is en dat je morgen weer vroeg aan de slag moet. Misschien wel met een innovatief project. Inspiratie is in dat geval geen probleem!
Over Martin van Staveren
Martin van Staveren is adviseur, auteur, docent en spreker. Hij ontwikkelde het gedachtegoed voor risicoleiderschap. Met zijn bureau VSRM helpt hij organisaties doelgericht om te gaan met risico’s én kansen in complexe situaties. Eerder schreef hij onder andere Risicogestuurd werken (2015), Risicoleiderschap (2018) en Iedereen Risicoleider (2020).