Boef… Vol op mijn neus. Ik deins achteruit. Onhandig zwaai ik wat met mijn armen. Het lijkt in de verste verte niet op een tegenaanval. Boef. Weer vol in mijn gezicht. Ik geloof dat ik er wel klaar mee ben. We waren net een minuut bezig…
Sparringpartner
Ik sta in een trainingsruimte van een sportschool. Mijn sparringpartner is bokser. En coach. En juist om die combinatie ben ik met hem in contact gekomen. Binnen een paar minuten weet hij terwijl we in de ring staan feilloos een aantal karaktereigenschappen van mij naar boven te halen. Dat ik conflicten liefst uit de weg ga, bijvoorbeeld. Maar ook dat wanneer het mij echt menens is, er met gestrekt been in kan gaan. De paar minuten bokscoaching geven mij genoeg stof tot nadenken voor de komende maanden.
Duizend woorden
Daarom was ik nieuwsgierig naar het boek Spreken is zilver, boksen is goud van Berend Oosterhuis. Oosterhuis is bokscoach en gebruikt vechtsport voor het geven van therapie. ‘Het lijf liegt nooit’, stelt hij terecht. ‘Zolang je praat kun je relatief eenvoudig verschuilen achter je verstand, met mooie woorden, nuances en jargon. Daarom levert taal als behandelinstrument soms (te) weinig op.’ En, zo voegt hij toe, ‘Een klap zegt soms meer dan duizend woorden’. Hetgeen ik door die ene ervaring in de boksring dus kan bevestigen.
Waarom vechtsport kan werken
Waarom vechtsport dan zo goed kan werken? Een aantal van de redenen die Oosterhuis opsomt:
Vechtsport is direct. Niet alleen kun je voelen of iemand hard of zacht in een stootkussen slaat, ook kun je als coach van dichtbij observeren wat er met iemand gebeurt. Je voelt iemands spanning en emoties van dichtbij.
Vechtsport is confronterend. In de ring zie je alles van elkaar. Bij teamcoaching dus ook van je teamleden. Lessen die buiten die ring kunnen worden opgepakt.
Vechtsport pakt oud zeer aan. Het kan mensen helpen om een ‘ongevochten strijd’ meer letterlijk uit te vechten.
Vechtsport laat mensen hun kracht vinden. De meeste mensen hebben geen flauw idee hoe sterk ze zijn. En juist door de bokshandschoenen aan te trekken kunnen zij dit in de ring ontdekken.
Vechtsport leert je non-verbaal omgaan met confrontaties. Het is een veilige en directe aanpak voor zowel de mensen die normaliter veel ruimte innemen, als voor mensen die hun eigen ruimte juist weggeven of niet bewaken.
Bewegen, Ontdekken, Koppelen en Stappen
Oosterhuis, die zich in zijn boek met name richt tot (potentiële) andere bokscoaches, introduceert het zogenoemde ‘Boks-coachingsmethode’. Het draait hierin om de vier leerfasen Bewegen, Ontdekken, Koppelen en Stappen zetten, waarbij uiteindelijke doel verandering in de praktijk is. In mijn geval dus niet wegduiken voor de confrontatie en wanneer ik hem dan toch aan ga, dit niet vol in de emotie te doen, maar met beleid. Want ik kan mij voorstellen dat er mensen zijn bij wie ik dit in het verleden minder tactisch deed, die mij alsnog graag in de boksring – of daarbuiten – te lijf willen gaan.
Over Henk Jan Kamsteeg
Henk Jan Kamsteeg is eigenaar van het trainingsbureau Proistamenos. Hij geeft trainingen en keynotes op het gebied van o.a. dienend leiderschap, inclusief leiderschap en storytelling. Daarnaast is hij auteur van diverse boeken zoals Dienend leiderschap, De kracht van het compliment en Spreken met passie; de kracht van storytelling, Inclusief leiderschap en Op weg naar een vitale organisatie