Een intrigerende combinatie van titel en subtitel. Karaktertrekken van topbestuurders waaraan zij kracht ontlenen maar daardoor tevens kwetsbaar zijn. Getriggerd door deze titel duikt de lezer een wetenschappelijk boek in. Een boek dat deugdelijk onderzoek, gedegen kennis van vakliteratuur en een toegankelijke schrijfstijl biedt. Met deze middelen komt de schrijver tot een boeiend boek met buitengewoon interessante bevindingen en dito relevante conclusies.
Successen
De interesse van de auteur voor het onderwerp ‘topbestuurders’ komt niet voort uit de gekende voorbeelden van dwalend of falend bestuur of onthutsende schandalen. René Weijers interesseerde zich voor de talrijke topbestuurders die weten te slagen, successen weten te boeken, maar die - omdat goed nieuws geen nieuws is - niet in het nieuws komen. Het functioneren van deze grote meerderheid van bestuurders bracht hem op de kernvraag van zijn onderzoek: wat zijn de doorslaggevende principes en kwaliteiten van goede topbestuurders? Uitgewerkt in een vijftal vragen: wat is volgens topbestuurders de inhoud van het besturen, wat zijn kenmerken voor die inhoud, wat zijn hun kopzorgen, hoe gaan ze om met complexiteit, onzekerheid, irrationaliteit en emoties en welk handelingsrepertoire en kernkwaliteiten zijn daarvoor vereist?
Diepte-interviews
Het boek is een drieslag van relevante theorieën en inzichten, een tiental diepte-interviews met topbestuurders en eigen ervaring opgedaan in een jarenlange adviespraktijk. De auteur kijkt naar de werkelijkheid van topbestuurders vanuit inzichten die hij in drie perspectief-duo’s presenteert. Vervolgens kijkt hij naar theorieën over leiderschap in bestuursposities. Dan volgen de uitgewerkte diepte-interviews met topbestuurders uit diverse organisaties. Ondernemers, de rechtbank, het leger, de GGZ-zorg, de jeugdzorg, de bank, het familiebedrijf, de gemeente en de rijksoverheid. De schrijver komt tot impressies en inzichten omtrent het omgaan met complexiteit, paradoxen en dilemma’s en wicked problems (taaie en venijnige problemen). Conclusie: bekwaamheid stoelt op deugdzaamheid en op het dienstbaar willen zijn voor een doel dat buiten jezelf is gelegen.
Spiegel
Een spiegel voor bestuurders en een leerboek voor commissarissen die topbestuurders aantrekken en benoemen, hun functioneren duiden en hun besturing beoordelen. Met de kennis die uit dit boek opgedaan wordt, valt een goed gesprek tussen commissaris en bestuurder te voeren vanuit een beter inzicht in wat het ‘zijn’ van topbestuurder of eindverantwoordelijke bestuurder werkelijk betekent en vergt.
Deze recensie van Jacques J.K. Gerards verscheen eerder in Governance Update.
Jacques J.K. Gerards is directeur van Bureau Bestuurlijk Advies
Over Jacques Gerards
Jacques Gerards is directeur van Bureau Bestuurlijk Advies en partner van het Instituut Governance & Leiderschap.