Met zo’n inleiding leg je als schrijver natuurlijk de lat direct erg hoog. Nu deel ik ook wel een beetje zijn mening uit eigen ervaring. ‘Velen denken coach te zijn, slechts weinigen zijn het echt.’ Volgens mij is coachen van een ander een echte professie en niet weggelegd voor iedereen, welke trainingen, opleidingen en cursussen ook zijn gevolgd door de coach. Het komt wat mij betreft ook echt aan op talent en het zgn. ´finger spitzen gefuhl´.
Het makkelijk toegankelijke boek Maak van coachen een gewoonte zal zeker kunnen helpen in de ontwikkeling van coachvaardigheden. Maar of je er nu echt een kwalitatief goede coach van wordt, dat is de vraag.
Met bovenstaande passage wil ik gewoon even de verwachtingen wat temperen. Dat neemt niet weg dat het boek een waardevolle en inspirerende aanvulling is op je collectie managementboeken.
Volgens Stanier zou coaching een informele routine moeten zijn, waarbij de leidinggevende op basis van een kleine set van vragen in zo’n tien minuten een medewerker effectief kan coachen.
In de basis bestaat deze set uit zeven vragen die je regelmatig in gesprekken met medewerkers kunt verwerken, waarmee je in het moment coaching geeft. Dus geen aparte trajecten en projecten, maar gewoon in de ‘waan van de dag’.
Dat is wat mij als veranderkundige ook zo aanspreekt. In mijn optiek moet je organisatieontwikkeling en organisatieverandering starten bij wat er nu is en wat er gebeurt op een werkdag. Bij dat moment haak je aan en start je de verandering gewoon nu. De COACHmethode sluit bij deze overtuiging dus perfect aan. Geen aparte sessies, maar gewoon coachen in het nu. Wel zo efficiënt en effectief.
De set van zeven vragen:
1. De Kickstart Vraag
De vraag ´Wat houdt je bezig?´ garandeert dat je informele praatje al snel een echt gesprek wordt. Omdat het een open vraag is, nodigt hij mensen uit om tot de kern van de zaak te komen. Je reikt niets aan en stuurt niet. Je geeft ze vertrouwen en laat de mensen zelf keuzes maken. En toch is de vraag ook gericht en nodigt niet uit om het over van alles en nog wat te hebben.
2. De Meer Vraag
‘Verder nog iets?’ Er zijn drie redenen waarom deze vraag zo’n impact heeft: meer keuzemogelijkheden leiden tot betere beslissingen, je snoert jezelf de mond en je wint altijd.
3. De Focus Vraag
Deze vraag helpt de drang naar actie te verminderen, waardoor er tijd overblijft voor het oplossen van het echte probleem, niet van het eerste probleem. De verdiepingsvragen die bij de focus vraag horen zijn: Wat is het probleem? Wat is hier het echte probleem? Wat is hier voor jou het echte probleem?
4. De Fundamentele Vraag
‘Wat wil jij?’ Verantwoordelijk zijn voor je eigen vrijheid is ongekend moeilijk. Daarom vormt de eenvoudige, maar krachtige vraag ‘Wat wil jij?’ de kern van dit boek. Vanwege de reactie die deze vraag oproept, noemt de auteur deze vraag ook wel de ‘gouden-visvraag.
5. De Luie Vraag
Hoe kan ik helpen? ‘Dankzij deze vraag ben je van groter nut voor de mensen waaraan je leidinggeeft, hoef je minder hard te werken en ontdek je dat lui zijn zo slecht nog niet is.’
6. De Strategische Vraag
Deze vraag is complexer dan op het eerste gezicht lijkt. Om te beginnen vraag je aan mensen om overtuigd JA te zeggen en niet, wat ook veel gebeurt, halfslachtig met iets in te stemmen. Dus de vraag, ‘Voor alle duidelijkheid, waar zeg je precies ja tegen?´ voorkomt misvattingen. Vraag je vervolgens, ‘Wat betekent jouw ja precies?´ dan werpt dit een nog beter licht op de zaak.
7. De Leer Vraag
Dankzij deze vraag laat je na elk gesprek een onvergetelijke indruk achter. Bij deze vraag kun je denken aan, ‘Wat was voor jou het nuttigst?’ Er zijn meerdere vragen die je kunt stellen om het geleerde te laten beklijven via het genereren en ophalen. ‘Wat heb je geleerd?’ ‘Wat was het belangrijkste inzicht?’ en ‘Wat wil je onthouden?’ zijn een paar voor de hand liggende, goede vragen die daarbij kunnen helpen.
Maak van coachen een gewoonte is een makkelijk te lezen boek. Op basis van de 7 vragen kun je als coach, leidinggevende of stafmedewerker de goede vragen stellen in het hier en nu. Het boek is zeer toegankelijk, zonder dat je vooraf veel psychologische en bedrijfskundige inzichten hoeft te hebben. Voor de mensen die erg vertrouwd zijn met coachingsinzichten en -methoden biedt het boek mogelijk te weinig nieuws en diepgang. Voor anderen zou ik zeggen, een echte must read!
Over Franc van Mourik
Franc van Mourik is organisatieadviseur en veranderaar met focus op zelforganisatie en klantgerichtheid.
