Werken in de geest van de Omgevingswet - 'Hulpmiddel bij uitstek'

Het boek Werken in de geest van de Omgevingswet sluit hier goed op aan door de focus niet te leggen op de inhoud van de wet, maar op de veranderingen die de wet met zit meebrengt. De omslag in werken, cultuurverandering en nieuwe vormen van participatie.

Het boek begint met het omschrijven van de filosofie van de wet. Zaken als: vanuit welke noodzaak is de wet geboren en welke thema's beslaat de wet worden behandeld. Vervolgens worden de kerninstrumenten zoals de omgevingsvisie en - plan en de beleidscyclus waar ze onderdeel van zijn besproken. Het boek sluit af met de paradigmawisseling die de Omgevingswet vraagt. De fysieke leefomgeving moet op een andere manier worden benaderd wordt er gesteld. Het boek geeft als laatste mee dat de inwerkingtreding van de Omgevingswet vooral niet afgewacht moet worden. Er moet vandaag al mee aan de slag gegaan worden, waarbij het zwaartepunt wordt gelegd bij de ambities, de cultuurverandering en de paradigmawisseling.

Het boek wil een hulpmiddel zijn om een cultuurverandering te realiseren bij iedereen die iets met de fysieke leefomgeving te maken heeft. In het boek wordt de lezer bij de hand genomen en langs alle facetten van de Omgevingswet geloodst. Hoofdauteur Trees van der Schoot hoopt hiermee ‘de bedoeling van de wet ofwel ‘de geest' van de wet te beschrijven'. Eerst de mensen en dan de regels schrijft ze. Deze focus van het boek is ook terug te zien in de schrijfstijl. Dit is niet een juridisch handboek om de wet juridisch volledig te doorgronden. Het juridische wordt wel behandeld, maar dit wordt steeds in de bredere context van de cultuurverandering en paradigmawisseling geplaatst. Het boek is daarmee zo geschreven dat het voor iedereen met enige kennis van de fysieke leefomgeving goed te begrijpen is. Op de juiste momenten diept het boek bepaalde zaken wel uit. De praktijkvoorbeelden en onderzoeken over het werken met de Omgevingswet maken de inhoud van het boek daarnaast beeldend. Het boek is geschreven door mensen die allemaal, vanuit hun eigen vakgebied, veel ervaring hebben met het werken binnen het fysieke domein. Deze verschillende achtergronden en perspectieven lees je door het boek heen.

Ik vind het boek een mooie aanvulling op de Omgevingswetliteratuur. Toch vind ik dat de auteurs op sommige punten meer vertrouwen mogen hebben in de samenleving en de overheden die de wet gaan uitvoeren. ‘De ambities van de wetgever en kansen voor burgers en bedrijven zijn groot. Het risico dat het misgaat met negatieve gevolgen voor de milieukwaliteit dus ook'. Kinderziektes zijn er, naar mijn mening, bij grote veranderingen altijd, maar met de juiste hulpmiddelen kan dit goed worden ondervangen. Het boek Werken in de geest van de Omgevingswet is bij uitstek zo'n hulpmiddel.