trefwoord
Liberalisme: Een politieke filosofie in ontwikkeling
Het liberalisme is een invloedrijke politieke stroming die individuele vrijheid, gelijke rechten en beperking van staatsmacht centraal stelt. Ontstaan in de 17e eeuw, heeft deze filosofie zich ontwikkeld tot een veelzijdige en soms omstreden traditie. Van klassieke denkers tot moderne critici: het liberalisme kent vele gezichten en interpretaties. Deze pagina verkent de fundamenten, stromingen en hedendaagse uitdagingen van het liberale gedachtegoed.
Francis Fukuyama
Het liberalisme en zijn schaduwzijden
Francis Fukuyama verdedigt in 'Het liberalisme en zijn schaduwzijden' het klassieke liberalisme en analyseert hoe het wordt bedreigd door extremen van links en rechts. Met zijn bekende scherpzinnigheid toont hij zowel de blijvende waarde als de interne zwaktes van deze politieke filosofie die individuele vrijheid en gelijkheid voor de wet centraal stelt.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
De wortels van het liberalisme
Het liberalisme ontstond als reactie op absolutisme en religieuze intolerantie. Denkers als John Locke legden de basis voor een politieke theorie gebaseerd op natuurrechten, individuele vrijheid en beperkte overheidsmacht. Deze ideeën zouden later cruciaal blijken voor democratische revoluties en het ontstaan van moderne rechtstaten.
Als historicus en politiek denker heeft Coen Brummer belangrijk werk verricht voor het begrip van het liberalisme in de Nederlandse context. Zijn onderzoek naar liberale stromingen en hun historische ontwikkeling biedt waardevolle inzichten in de Nederlandse politieke traditie en de verschillende manieren waarop liberale principes zijn toegepast in beleid en bestuur.
Coen Brummer
Daniël Boomsma
De canon van het sociaal-liberalisme
'De canon van het sociaal-liberalisme' door Coen Brummer en Daniël Boomsma beschrijft de evolutie van het liberalisme in Nederland, met bijzondere aandacht voor de ontwikkeling van het sociaal-liberalisme als onderscheidende stroming. Het boek biedt een rijk historisch overzicht van hoe liberale waarden zich hebben aangepast aan de maatschappelijke uitdagingen van verschillende tijdperken.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Auteurs die schrijven over 'liberalisme'
Verschillende stromingen binnen het liberalisme
Het liberalisme heeft zich ontwikkeld in diverse richtingen, elk met eigen accenten. Het klassieke liberalisme benadrukt minimale staatsinmenging en economische vrijheid, terwijl het sociaal-liberalisme meer ruimte ziet voor overheidsingrijpen om gelijke kansen te bevorderen. Het neoliberalisme, met zijn nadruk op marktwerking en privatisering, heeft sinds de jaren '80 grote invloed gehad op het economisch beleid wereldwijd.
Vrijheid
Peter de Roode
In het artikel over 'Vrijheid' wordt een belangrijke historische analyse geboden van het vrijheidsbegrip door de eeuwen heen. De auteur laat zien hoe het concept vrijheid sinds de oude Grieken verschillende betekenissen heeft gehad en hoe deze definities altijd contra-reacties opriepen. Dit biedt waardevolle context voor het begrijpen van de liberale vrijheidsopvatting en de eeuwigdurende spanning tussen individuele vrijheid en collectieve belangen.
Gabriël van den Brink
Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
In 'Ruw ontwaken uit de neoliberale droom' biedt Gabriël van den Brink een diepgaande analyse van de ontwikkeling van het liberalisme door denkers als Locke, Smith, Mill en Friedman en hoe dit uiteindelijk tot het neoliberalisme leidde. Het boek is een kritische reflectie op de dominantie van neoliberaal denken en verkent alternatieve wegen die sociaal-economische en liberale tradities verenigen.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Als hoogleraar maatschappelijke bestuurskunde en wijsbegeerte heeft Gabriël van den Brink zich onderscheiden door empirisch onderzoek te combineren met filosofische reflectie. Zijn werk biedt een genuanceerde, kritische blik op liberale en neoliberale tendensen in de samenleving, waarbij hij zoekt naar een menselijke en coöperatieve benadering van maatschappelijke vraagstukken.
Ruw ontwaken uit de neoliberale droom - 'Belangrijke basis voor debat'
Peter van den Boom
Dit diepgaande artikel over Van den Brinks werk analyseert hoe het neoliberalisme een aversie heeft ontwikkeld tegen machtsconcentratie en regulering van economische processen. Het laat zien hoe neoliberale principes zijn toegepast op 'overheidsproducten' en sectoren als zorg, onderwijs en energie, en zelfs het privéleven zijn gaan bepalen. Van den Brink pleit voor een derde weg tussen de Chinese superstaat en de Amerikaanse supermarkt, gebaseerd op de coöperatieve traditie van het Europese continent.
Liberalisme en het concept vrijheid
Centraal in het liberale denken staat vrijheid, maar wat betekent vrijheid precies? Filosoof Isaiah Berlin maakte het invloedrijke onderscheid tussen 'negatieve vrijheid' (vrijheid van inmenging) en 'positieve vrijheid' (vrijheid om jezelf te ontwikkelen). Deze verschillende interpretaties van vrijheid leiden tot uiteenlopende visies op de rol van de overheid, economie en sociale rechtvaardigheid binnen het liberale spectrum.
We krijgen alleen vat op vrijheid als we de feiten van ons bestaan begrijpen. Feitelijkheid maakt het mogelijk te zien dat het wegnemen van belemmeringen, negatieve vrijheid, op de lange termijn niet tot echte vrijheid leidt.
Uit: Politiek en moraal
Michael Sandel
Politiek en moraal
Michael Sandel onderzoekt in 'Politiek en moraal' verschillende stromingen binnen het liberalisme en bekritiseert bepaalde liberale opvattingen over neutraliteit ten aanzien van concepties van het goede leven. Sandel stelt fundamentele vragen bij de liberale scheiding tussen recht en moraal, en biedt een alternatieve visie op rechtvaardigheid die meer aandacht heeft voor gemeenschappelijke waarden.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Over vrijheid - ‘Hoogst actueel, maar ook urgent boek’
Teun van Aken
In dit artikel over Timothy Snyders boek 'Over vrijheid' wordt een diepgaande analyse gegeven van het vrijheidsbegrip. Snyder onderscheidt vijf essentiële vormen van vrijheid: soevereiniteit, onvoorspelbaarheid, mobiliteit, feitelijkheid en solidariteit. Het artikel benadrukt dat vrijheid meer is dan het herhalen van het woord 'vrije meningsuiting' als bezweringsformule. Echte vrijheid vereist recht op feiten, een vrije pers, en het besef dat we anderen nodig hebben om vrij te kunnen zijn.
Hedendaagse uitdagingen voor het liberalisme
Het liberalisme staat vandaag voor grote uitdagingen. Populistische bewegingen, toenemende ongelijkheid en identiteitspolitiek stellen fundamentele liberale aannames ter discussie. Kan een politieke filosofie die individuele vrijheid centraal stelt adequaat reageren op collectieve problemen als klimaatverandering en economische ongelijkheid?
Yascha Mounk
De identiteitsval
In 'De identiteitsval' presenteert Yascha Mounk het liberalisme als alternatief voor identiteitspolitiek, met nadruk op universele aspiraties en collectieve zelfbeschikking. Mounk zoekt naar een evenwicht waarbij erkenning van diverse identiteiten samengaat met de universele waarden die een democratische samenleving bij elkaar houden, en biedt zo een hedendaagse verdediging van liberale principes.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Als politiek wetenschapper en hoogleraar Internationale Betrekkingen heeft Yascha Mounk uitgebreid onderzoek gedaan naar de crisis van liberale democratieën en de opkomst van populisme. Zijn analyses van de uitdagingen waarmee het liberalisme wordt geconfronteerd, evenals zijn voorstellen voor een vernieuwd liberaal democratisch project, hebben hem tot een invloedrijke stem in het internationale debat gemaakt.
De identiteitsval
Een cruciale les uit Mounk's werk is dat liberale democratieën nieuwe manieren moeten vinden om mensen een gevoel van identiteit en saamhorigheid te geven, zonder de universele waarden van gelijkheid en vrijheid te ondermijnen. Wanneer liberalisme alleen wordt gezien als een koude, procedurele benadering, creëert dit een vacuüm dat door illiberale krachten kan worden gevuld.
Liberalisme en economie
De relatie tussen liberalisme en economisch beleid is complex en omstreden. Waar het klassieke economische liberalisme pleitte voor vrije markten en beperkte overheidsbemoeienis, heeft de financiële crisis van 2008 het vertrouwen in neoliberale economische recepten geschaad. Critici wijzen op toenemende ongelijkheid en uitholling van publieke diensten, terwijl voorstanders het belang van economische vrijheid en innovatie benadrukken.
Rutger Bregman
Jesse Frederik
Wil Hansen
Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers
'Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers' door Jesse Frederik, Rutger Bregman en Wil Hansen analyseert hoe het klassieke liberalisme verschilt van het moderne liberalisme en hoe de visie op ongelijkheid binnen deze stroming is veranderd. Het boek stelt kritische vragen over verdienste, waardecreatie en de rechtvaardige verdeling van welvaart in een liberale markteconomie.
Boek bekijken
Laatste exemplaar! Voor 21:00 uur besteld, morgen in huis
SPOTLIGHT: Rutger Bregman
Historicus en journalist Rutger Bregman heeft internationale bekendheid verworven door gevestigde economische en politieke aannames ter discussie te stellen. Zijn werk combineert historisch onderzoek met originele perspectieven op hardnekkige maatschappelijke vraagstukken, waarbij hij vaak pleit voor radicale hervormingen binnen een liberaal-progressief kader, zoals het basisinkomen.
Meer over Rutger Bregman
Pioniers van de nieuwe welvaart - 'Afwisselend, interessant en inspirerend'
Elly Stroo Cloeck
In dit artikel over 'Pioniers van de nieuwe welvaart' wordt besproken hoe we van een economie gebaseerd op angst en wantrouwen kunnen bewegen naar een economie gebaseerd op liefde en vertrouwen. Het biedt een interessante aanvulling op het liberale economische denken door concepten als 'commonisme' te introduceren - een derde systeem naast kapitalisme en communisme, dat uitgaat van gezamenlijkheid, de natuur als bepalende kracht en gemeenschappelijk bezit.
Kritiek op het liberalisme
Het liberalisme heeft door de eeuwen heen kritiek gekregen vanuit verschillende hoeken. Conservatieven bekritiseren de liberale focus op individuele autonomie ten koste van traditie en gemeenschap. Socialisten wijzen op de spanning tussen formele vrijheid en materiële ongelijkheid. Meer recent is er kritiek op liberaal universalisme vanuit postkoloniale en identiteitspolitieke hoek, die wijst op blinde vlekken in het liberale denken rond macht en privilege.
Bas Heijne
Leugen & waarheid
In 'Leugen & waarheid' onderzoekt Bas Heijne via gesprekken met denkers als Jan-Werner Müller de crisis van het liberalisme en mogelijke vernieuwingen. Heijne gaat in op de vraag waarom het liberalisme, dat lange tijd dominant was, nu van verschillende kanten wordt aangevallen en wat dit betekent voor onze opvattingen over waarheid en democratie in een tijdperk van nepnieuws en polarisatie.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Als essayist en cultuurcriticus heeft Bas Heijne zich onderscheiden door zijn scherpe analyses van hedendaagse politieke en culturele ontwikkelingen. Zijn werk onderzoekt de spanning tussen liberale idealen en de sociale en politieke realiteit, waarbij hij diepgaande vragen stelt over de toekomst van democratie, gemeenschap en individualisme in een veranderende wereld.
Bas Heijne
Mens/onmens
In 'Mens/onmens' wijdt Bas Heijne een groot deel aan de crisis van het liberalisme en hoe deze ideologie, die lang dominant was, nu van verschillende kanten wordt aangevallen. Heijne onderzoekt zowel de zwaktes als de blijvende waarde van het liberale gedachtegoed in een tijd waarin identiteit, gemeenschap en democratie onder druk staan.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Constructieve onenigheid - 'Verplichte kost voor politici'
Elmas Duduk
Dit artikel over 'Constructieve onenigheid' biedt een kritische reflectie op liberale aannames over vrijheid van meningsuiting en objectiviteit. Het laat zien hoe concepten als 'waarheid', 'objectiviteit' en 'beleefdheid' soms functioneren als instrumenten om bestaande machtsstructuren in stand te houden. Dit perspectief daagt liberale denkers uit om dieper na te denken over hoe een werkelijk inclusieve publieke ruimte kan worden gecreëerd.
De toekomst van het liberalisme
Kan het liberalisme zichzelf vernieuwen om antwoord te geven op de grote vraagstukken van onze tijd? Verschillende denkers zoeken naar wegen om liberale waarden te verbinden met nieuwe visies op gemeenschap, duurzaamheid en rechtvaardigheid. Anderen zien in digitalisering, kunstmatige intelligentie en nieuwe vormen van mondiale samenwerking zowel kansen als bedreigingen voor liberale principes als vrijheid, privacy en zelfbeschikking.
Egbert Lachaert
Vrije mensen groeien
In 'Vrije mensen groeien' schrijft Egbert Lachaert vanuit een expliciet liberaal gedachtegoed, met als doel het liberalisme te herdefiniëren en te versterken voor de 21e eeuw. Lachaert gaat in op hoe liberale waarden als vrijheid, vooruitgangsoptimisme en verantwoordelijkheid kunnen worden toegepast op hedendaagse uitdagingen, en benadrukt daarbij het belang van persoonlijke groei en maatschappelijke vooruitgang.
Boek bekijken
Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
We moeten onze liberale en sociale tradities zó verenigen dat we het keuzedilemma overstijgen van de Chinese superstaat versus de Amerikaanse supermarkt. Deze derde weg moet voor Europa haar basis heruitvinden van coöperatie en de eigenheid van het Europese continent.
Uit: Ruw ontwaken uit de neoliberale droom
Wat we gemeen hebben - Diepgaande analyse van meenten
Freija van Duijne
In het artikel over 'Wat we gemeen hebben' introduceert filosoof Thijs Lijster het concept van de 'meent' als alternatief voor geprivatiseerde ruimtes. Deze benadering biedt een interessant perspectief op hoe liberale waarden als vrijheid en autonomie kunnen worden gecombineerd met gemeenschapszin. De stedelijke meent wordt beschreven als een 'poreuze tussenruimte' tussen privé en publiek, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor samenleven in diversiteit.
Conclusie: Liberalisme in een veranderende wereld
Het liberalisme blijft een veelzijdige en invloedrijke politieke filosofie, die zich steeds opnieuw uitvindt in respons op veranderende omstandigheden. De kernwaarden - individuele vrijheid, gelijkheid voor de wet, tolerantie en beperkte staatsmacht - blijven relevant, maar de interpretatie en toepassing ervan evolueert. De grootste uitdaging voor het hedendaagse liberalisme is wellicht het vinden van een evenwicht tussen het koesteren van individuele vrijheden en het bevorderen van gemeenschappelijke belangen in een complexe, geglobaliseerde wereld. Door zijn geschiedenis van aanpassing en vernieuwing lijkt het liberalisme echter goed toegerust om ook de uitdagingen van de 21e eeuw het hoofd te bieden.
De bestsellers
-
€ 32,50
-
€ 24,99
-
€ 22,50
-
€ 12,00
-
€ 27,50