trefwoord
Verantwoording afleggen in organisaties en maatschappij
Verantwoording afleggen is een essentieel element van goed bestuur, effectieve communicatie en verantwoordelijk leiderschap. Het gaat om het rekenschap geven over genomen beslissingen, acties en resultaten aan belanghebbenden. In een tijd waarin transparantie steeds belangrijker wordt, stijgt ook het belang van goede verantwoording – of 'accountability', zoals het in het Engels heet. Maar hoe geef je daar concreet invulling aan, in verschillende contexten en rollen?
Cathelijne Janssen
Uitgemeten
In 'Uitgemeten' legt Cathelijne Janssen uit hoe verantwoording een essentieel perspectief is van accountability. Het boek biedt een praktische methode voor communicatieprofessionals om zowel verantwoordelijkheid te nemen voor strategische keuzes als verantwoording af te leggen over resultaten, en daarmee de toegevoegde waarde van communicatie aantoonbaar te maken.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
De fundamenten van verantwoording
Verantwoording gaat verder dan alleen 'uitleg geven'. Het omvat het nemen van verantwoordelijkheid voor genomen beslissingen en het transparant maken van de overwegingen die daaraan ten grondslag lagen. Daarbij hoort ook het aanvaarden van de consequenties wanneer zaken anders lopen dan gepland.
Frank Peters
Het juiste doen als niemand kijkt
In 'Het juiste doen als niemand kijkt' onderzoekt Frank Peters het belang van verantwoording afleggen over morele keuzes en beslissingen. Hij benadrukt dat echte integriteit zich juist toont in situaties waar niemand meekijkt - wanneer verantwoording afleggen over je handelen niet wordt afgedwongen door externe controle.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
SPOTLIGHT: Cathelijne Janssen
Cathelijne Janssen is een toonaangevende expert op het gebied van accountability in communicatie. Vanuit haar ervaring als trainer, spreker en auteur helpt ze organisaties in publieke en private sector om hun communicatiefunctie te professionaliseren. Haar praktische benadering richt zich op zowel verantwoordelijkheid nemen als verantwoording afleggen.
Meer over Cathelijne Janssen
Uitgemeten - ‘Bijzonder toegankelijk en praktisch’
Nico Jong
Verantwoording van communicatie betreft niet alleen het achteraf uitleggen van resultaten, maar ook het vooraf onderbouwen van strategische keuzes. In de recensie van 'Uitgemeten' wordt benadrukt hoe Janssen accountability verbindt aan strategische communicatie, waarbij accountability zowel op organisatie-, afdelings- als persoonsniveau speelt.
Auteurs die schrijven over 'verantwoording'
Verantwoording in bestuur en leiderschap
Voor leiders en bestuurders is het afleggen van verantwoording een cruciale vaardigheid. Het vormt de basis voor vertrouwen en legitimiteit. Tegelijkertijd worstelen veel organisaties met de juiste balans tussen controle en vertrouwen, tussen regelgeving en professionele autonomie.
Patrick Lencioni
De 5 valkuilen voor managers
Patrick Lencioni identificeert in 'De 5 valkuilen voor managers' het vermijden van verantwoording als één van de belangrijkste obstakels voor effectief teamwork. Managers moeten medewerkers durven aanspreken op hun verantwoordelijkheden en prestaties, in plaats van moeilijke gesprekken uit de weg te gaan uit angst voor populariteitsverlies.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
"Een ritme van verantwoording creëren is essentieel voor succesvolle uitvoering van strategie. Zonder regelmatige verantwoordingsmomenten verwateren doelstellingen en verdwijnt focus op wat werkelijk belangrijk is."
Uit: De 4 disciplines van uitvoering
Sean Covey
Maurice Schneider
Jim Huling
Chris McChesney
De 4 disciplines van uitvoering
In 'De 4 disciplines van uitvoering' wordt het creëren van een 'ritme van verantwoording' gepresenteerd als vierde en cruciale discipline. McChesney, Covey en Huling laten zien hoe regelmatige, gestructureerde verantwoordingsmomenten leiden tot betere executie van strategische doelen en het doorbreken van de 'wervelwind' van dagelijkse operationele drukte.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Verantwoording in de publieke sector
In de publieke sector krijgt verantwoording een extra dimensie. Overheden en publieke instellingen dienen niet alleen verantwoording af te leggen over financiële resultaten, maar ook over maatschappelijke impact, legitimiteit van beslissingen en rechtmatigheid van handelen.
Lise Witteman
Wie let er op Brussel?
Lise Witteman onderzoekt in 'Wie let er op Brussel?' de verantwoordingsmechanismen binnen de EU. Ze toont hoe Europese leiders vaak weinig verantwoording afleggen over belangrijke beslissingen en hoe dit het democratisch functioneren ondermijnt. Het boek maakt inzichtelijk hoe gebrek aan transparantie leidt tot democratisch tekort.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Als 'onze vrouw in Brussel' bestudeert juriste Lise Witteman de politieke lobby's en netwerken in de Europese hoofdstad. Ze heeft zich gespecialiseerd in het onderzoeken van situaties waar verantwoording en transparantie tekort schieten, en de gevolgen hiervan voor democratische processen.
Mendeltje van Keulen
Chris Aalberts
Wat doen ze daar eigenlijk?
In 'Wat doen ze daar eigenlijk?' onderzoeken Chris Aalberts en Mendeltje van Keulen hoe Europarlementariërs hun werk zichtbaar maken en verantwoorden aan kiezers. Het boek laat zien dat dit vaak problematisch is: de afstand tussen kiezer en gekozene maakt betekenisvolle verantwoording moeilijk, wat bijdraagt aan het democratisch deficit.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 6 werkdagen
Handboek financiële functie en control bij gemeenten en provincies
Het Handboek financiële functie bij gemeenten en provincies leert ons dat goede verantwoording begint bij gedegen informatiemanagement. Zonder betrouwbare informatie is het onmogelijk om rekenschap af te leggen over beleid en besteding van middelen. Gemeenten en provincies moeten daarom investeren in systemen die zowel financiële als beleidsmatige verantwoording mogelijk maken.
Accountable communicatie
In het communicatievak wordt steeds meer belang gehecht aan het aantoonbaar maken van resultaten en het onderbouwen van strategische keuzes. Dit is niet alleen essentieel voor het verantwoorden van budgetten, maar ook voor de professionalisering van het vak.
Cathelijne Janssen: ‘Communicatie heeft meer impact met accountable werken’
Kim Buitenhuis
"De accountabilitycyclus is een verbetercyclus gebaseerd op de Plan Do Check Act-cyclus. Voor communicatie betekent dit: we willen professionaliseren en beter kunnen uitleggen welke keuzes we maken om bij te kunnen dragen aan de doelstellingen van de organisatie." Accountable werken zorgt voor meer focus, betere onderbouwing van keuzes en grotere impact van communicatie-inspanningen.
Cathelijne Janssen
Accountability in communicatie
In 'Accountability in communicatie' behandelt Cathelijne Janssen hoe communicatieprofessionals verantwoording kunnen afleggen over hun activiteiten en de bijdrage daarvan aan organisatiedoelen. Het boek biedt concrete meetmethoden om de toegevoegde waarde van communicatie op organisatie-, afdelings- en persoonsniveau inzichtelijk te maken.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 6 werkdagen
Verantwoording in netwerken en samenwerkingsverbanden
Traditionele hiërarchische verantwoordingslijnen volstaan niet meer in een samenleving die steeds meer wordt gekenmerkt door netwerken en horizontale samenwerkingsverbanden. Nieuwe vormen van governance vragen om andere verantwoordingsmechanismen.
Samenwerken aan maatschappelijke opgaven - Boeiende en uitstekende handleiding
Nico Jong
Bij samenwerken aan maatschappelijke opgaven in netwerkstructuren is traditionele verantwoording vaak ontoereikend. In plaats daarvan is gezamenlijke betekenisgeving essentieel: partijen moeten samen optrekken om zowel tot inhoudelijke als sociale betekenisgeving te komen, wat de basis vormt voor gedeelde verantwoordelijkheid en verantwoording.
Hartger Wassink
Goed bestuur voor iedereen
Hartger Wassink benadrukt in 'Goed bestuur voor iedereen' verantwoording als kernthema, vooral in de context van maatschappelijke dialoog en transparantie. Het boek pleit voor bestuurlijke verantwoording die verder gaat dan formele rapportages, en die betekenisvolle verbinding maakt met alle belanghebbenden.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Edwin Kaats: ‘Netwerken hebben zeker een vorm van organisatie nodig’
Bert Peene
In netwerken is verantwoording complex door het ontbreken van hiërarchie met klassieke controle. Toch is enige vorm van organiseren nodig om dit op te vangen. Edwin Kaats stelt: "Niet een kwestie van loslaten, maar van anders vastpakken" - waarbij interactie, spelregels en gedeeld leiderschap de basis vormen voor nieuwe vormen van verantwoording.
Verantwoording en ethiek
Verantwoording heeft ook een belangrijke ethische dimensie. Het betreft de morele verantwoordelijkheid om openheid te geven over keuzes die impact hebben op anderen, en de bereidheid om daar de consequenties van te aanvaarden.
Ronald Jeurissen
Bedrijfsethiek: een goede zaak
Ronald Jeurissen benadrukt in 'Bedrijfsethiek: een goede zaak' het belang van verantwoording kunnen afleggen over ethische afwegingen. Hij betoogt dat verantwoording niet alleen een bestuurlijke maar ook een morele verplichting is, die bijdraagt aan het vertrouwen in organisaties en een rechtvaardiger samenleving.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Jeroen Wester
Bas Soetenhorst
De kraak van het Slotervaartziekenhuis
In 'De kraak van het Slotervaartziekenhuis' laten Bas Soetenhorst en Jeroen Wester zien wat er gebeurt bij gebrek aan transparantie en verantwoording in bestuur. Het boek illustreert hoe het ontbreken van goede verantwoordingsmechanismen kan leiden tot misstanden en uiteindelijk zelfs tot de ondergang van een cruciale maatschappelijke instelling.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
De spanning tussen meten en betekenis
Verantwoording staat vaak in het spanningsveld tussen kwantitatieve metingen en kwalitatieve betekenis. Te sterke nadruk op meetbare resultaten kan leiden tot een 'afvinkmentaliteit', terwijl te weinig concrete verantwoording kan resulteren in vrijblijvendheid.
Gert Biesta
Goed onderwijs en de cultuur van het meten
Gert Biesta analyseert in 'Goed onderwijs en de cultuur van het meten' kritisch hoe verantwoording in het onderwijs is verschoven van professionele verantwoordelijkheid naar meetbare afrekenbaarheid. Hij pleit voor een rijkere vorm van verantwoording die recht doet aan de complexiteit en meervoudigheid van onderwijsprocessen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Als hoogleraar pedagogiek en onderwijskunde pleit Gert Biesta voor meer aandacht voor de ethische dimensie van verantwoording in het onderwijs. Hij bekritiseert de dominante meetcultuur en zoekt naar verantwoordingsvormen die meer recht doen aan de complexiteit van onderwijs en opvoeding.
Organisatie van de informatiebeveiliging en vertrouwelijkheid van informatie
Bij informatiebeveiliging wordt verantwoording vaak technisch benaderd, maar de auteur benadrukt dat het uiteindelijk een kwestie is van verantwoordelijkheid nemen én rekenschap afleggen. De eindverantwoordelijkheid (responsibility) ligt vaak bij het management, terwijl de praktische rekenschap (accountability) bij de beveiligingsspecialist ligt.
Accountable leiderschap
De hoogste vorm van professioneel leiderschap is accountable leiderschap: de bereidheid om verantwoordelijkheid te nemen, zich kwetsbaar op te stellen en verantwoording af te leggen over zowel successen als mislukkingen.
Marco Scheele: ‘Accountable leiderschap is een jazzy manier van leven’
Peter Spijker
"Accountability is een jazzy manier van leven waarmee je ongemakkelijke, stressvolle situaties met een koel hoofd en een warm hart tegemoet treedt." Het vraagt om eigenaarschap nemen voor 'wat is', waardevrij reflecteren op je eigen en elkaars gedrag, er van leren en vooral 'doen wat nodig is' om de situatie naar je hand te zetten.
Jan Stolker
Het spel in de boardroom
Jan Stolker bespreekt in 'Het spel in de boardroom' het belang van transparantie en accountability van bestuurders en toezichthouders. Hij benadrukt dat het afleggen van verantwoording aan belanghebbenden essentieel is voor goede corporate governance en het opbouwen van vertrouwen in het bestuur.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Reflecteren voor commissarissen en toezichthouders - 'Positieve waardering'
Hans Hoek
Voor toezichthouders is verantwoording een tweezijdig proces: zelf verantwoording afleggen én bestuurders ter verantwoording roepen. In 'Reflecteren voor commissarissen en toezichthouders' wordt benadrukt dat dit het beste gebeurt in 'een goed gesprek' in plaats van een 'lastig gesprek', waarbij reflectie en open communicatie centraal staan.
Verantwoording in tijden van crisis
Juist in tijden van crisis wordt het belang van goede verantwoording zichtbaar. Transparante communicatie over moeilijke beslissingen en het nemen van verantwoordelijkheid voor gevolgen ervan zijn dan cruciaal voor het behouden van vertrouwen.
Jan-Hein Strop
Stefan Vermeulen
Sywerts miljoenen
In 'Sywerts miljoenen' van Jan-Hein Strop en Stefan Vermeulen wordt pijnlijk duidelijk hoe zowel overheid als ondernemers tekortschoten in het afleggen van verantwoording. Het boek laat zien hoe gebrek aan transparantie en het ontwijken van verantwoordelijkheid kan leiden tot ernstige misstanden, vooral in crisissituaties zoals de coronapandemie.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Conclusie: Naar betekenisvolle verantwoording
Betekenisvolle verantwoording gaat verder dan procedures en formele rapportages. Het vraagt om een cultuur van openheid, transparantie en leren. Organisaties en professionals die hier actief invulling aan geven, bouwen aan vertrouwen en legitimiteit - essentiële voorwaarden voor duurzaam succes.
Het afleggen van verantwoording is niet alleen een verplichting of een last, maar biedt ook kansen. Het kan bijdragen aan het versterken van relaties, het verbeteren van prestaties en het ontwikkelen van een volwassen organisatiecultuur. Door verantwoording te zien als integraal onderdeel van professioneel handelen, transformeert het van een controle-instrument naar een hefboom voor kwaliteit en vertrouwen.
De bestsellers
-
€ 32,99
-
€ 34,95
-
€ 38,25
-
€ 55,90
-
€ 32,50