Compendium Surinaams vermogensrecht

WOORD VOORAF / V

Hoofdstuk 1 ALGEMENE INLEIDING/ 1
1. Inhoud van het Burgerlijk Wetboek / 1
2. Begrip vermogensrecht / 1
3. Systeem van het vermogensrecht / 2
4. Algemeen deel, goederenrecht en verbintenissenrecht / 2
5. Nummering van het BW / 3
6. Zoekstrategie / 3
7-8. Vervallen / 3

Algemeen deel/ 5

Hoofdstuk 2 INLEIDING EN BEGRIPSBEPALINGEN / 7
9. Inhoud Boek 3 / 7
10. Inhoud afdelingen 3.1.1A en 3.1.1B / 8
A. GOEDEREN / 8
11. Goederen, zaken en vermogensrechten: 3:1, 3:2, 3:6 / 8
B. ONDERSCHEIDINGEN VAN ZAKEN / 9
12. Roerende en onroerende zaken: 3:3 / 9
13. Bestanddelen: 3:4 / 10
14. Gevolgen van het zijn van bestanddeel / 11
15. Geld als zaak / 11
C. ONDERSCHEIDINGEN VAN VERMOGENSRECHTEN / 11
16. Volledige rechten / 11
17. Beperkte rechten: 3:8 / 12
18. Zakelijke rechten / 12
19. Afhankelijke rechten: 3:7 / 13
D. ENIGE BIJZONDERE GOEDEREN / 13
20. Vruchten: 3:9 / 13
21. Registergoederen: 3:10 / 14
22. Algemeenheid van goederen / 14
22a. Goodwill / 15
E. OVERIGE BEGRIPSBEPALINGEN / 15
23. Goede trouw: 3:11 / 15
24. Te goeder trouw, niet te goeder trouw, te kwader trouw / 16
25. Redelijkheid en billijkheid: 3:12 / 16
26. Misbruik van bevoegdheid: 3:13 / 17
27. Strijd met regels van publiekrecht: 3:14 / 18

Hoofdstuk 3 RECHTSHANDELINGEN / 19
28. Begrip rechtshandeling / 19
29. Begrip ‘partij bij de rechtshandeling’/ 19
30. Inhoud titel 3.2 / 19
31. Overeenkomstige toepassing buiten het vermogensrecht: 3:59 / 20
A. DE TOTSTANDKOMING VAN DE RECHTSHANDELING / 20
32. Totstandkoming gebaseerd op een dubbele grondslag / 20
33. Grondslag I (geopenbaarde wil): 3:33 / 21
34. Moment waarop de rechtshandeling tot stand komt: 3:37 / 21
35. Discrepantie tussen wil en verklaring / 22
36. Bewijs van discrepantie bij geestelijke stoornis: 3:34 / 22
37. Grondslag II (opgewekt vertrouwen): 3:35 / 23
38. Wijze van bescherming bij 3:35 / 24
38a. ‘Nadeel’ als gezichtspunt bij 3:35 / 24
39. Samenvatting totstandkoming van de rechtshandeling / 25
40. De rechtshandeling onder tijdsbepaling of voorwaarde: 3:38 / 26
B. GRONDEN VAN NIETIGHEID (VAN RECHTSWEGE) EN VERNIETIGBAARHEID / 27
41. Rubricering van de nietigheden / 27
42. Overzicht van de algemene gronden van nietigheid en vernietigbaarheid / 27
43. Handelings(on)bekwaamheid: 3:32 / 28
44. Reikwijdte van de handelingsonbekwaamheid / 29
45. Gevolgen van handelingsonbekwaamheid / 29
46. Handelingsonbevoegdheid: 3:43 / 29
47. Overtreding van een vormvoorschrift: 3:39 / 30
48. Strijd met wet, goede zeden of openbare orde: 3:40 / 30
49. Verrichten in strijd met de wet: 3:40 leden 2 en 3 / 31
50. Overige gevallen van strijd met een wettelijk voorschrift / 32
51. Inhoud of strekking in strijd met goede zeden en/of openbare orde: 3:40 lid 1 / 33
52. Begrip wilsgebrek / 34
53. Bedreiging (‘dwang’): 3:44 lid 2 / 35
54. Bedrog: 3:44 lid 3 / 35
55. Misbruik van omstandigheden: 3:44 lid 4 / 36
56. Bescherming van wederpartij of geadresseerde: 3:44 lid 5 / 36
57. Schadevergoeding / 37
58. Benadeling van schuldeisers: 3:45 e.v. / 37
58a. Faillissementspauliana / 38
C. GEVOLGEN VAN NIETIGHEID VAN RECHTSWEGE / 38
59. Gevolgen van nietigheid van rechtswege / 38
60. Partiële nietigheid: 3:41 / 39
61. Conversie (omzetting): 3:42 / 39
62. Bekrachtiging (convalescentie): 3:58 / 40
D. VERNIETIGING EN HAAR GEVOLGEN / 42
63. Wijzen van vernietiging: 3:49 e.v. / 42
63a. Beperking buitengerechtelijke weg bij registergoederen: 3:50 lid 2 / 42
64. Einde van de vernietigbaarheid / 43
65. Gevolgen van de vernietiging / 44
66. Rechter kan aan vernietiging haar werking ontzeggen: 3:53 lid 2 / 44
67. Gevolgen van vernietiging met de Pauliana: 3:45 / 45
E. BESCHERMING VAN DERDEN / 45
68. Bescherming van derden: 3:36 / 45
69. Belangrijkste verschillen tussen 3:36 en 3:35 / 46
70. Toepassingsgebied van 3:36 / 47

Hoofdstuk 4 VERTEGENWOORDIGING/ 48
A. VERTEGENWOORDIGING / 48
71. Begrip vertegenwoordiging / 48
72. Geen algemene wettelijke regeling / 48
73. Belangrijkste gevallen van directe vertegenwoordiging / 49
74. Middellijke vertegenwoordiging / 49
75. Bevoegdheid en verplichting / 49
B. VERTEGENWOORDIGING KRACHTENS VOLMACHT / 49
76. Begrip volmacht, volmachtverlening: 3:60 / 49
76a. Bode geen gevolmachtigde / 50
77. Uitoefening van de volmacht: 3:66 / 50
78. Volmacht en handelingsonbekwaamheid: 3:63 / 52
79. Einde van de volmacht: 3:72 / 52
C. HET ONTBREKEN VAN EEN TOEREIKENDE VOLMACHT / 53
80. Hoofdregel en uitzonderingen / 53
81. Bekrachtiging: 3:69 / 53
82. Verval van de bevoegdheid tot bekrachtiging / 54
83. Vertrouwen op volmachtverlening: 3:61 lid 2 / 54
84. Vertrouwen op voortbestaan volmacht: 3:76 / 56
84a. Gebondenheid van erfgenamen: 3:77 / 57
85. Aansprakelijkheid van de pseudo-gevolmachtigde: 3:70 / 57

Hoofdstuk 5 RECHTSVORDERINGEN / 59
86. Begrip rechtsvordering / 59
A. ALGEMENE BEPALINGEN / 59
87. Algemene bepalingen: 3:302–305 / 59
87a. Collectieve actie: 3:305a-b / 60
B. VORDERING TOT NAKOMING, REËLE EXECUTIE / 61
88. De vordering tot nakoming: 3:296 / 61
89. Reële executie / 62
90. Reële executie bij verplichtingen tot afgifte / 63
91. Reële executie bij verplichtingen tot een feitelijk doen of nalaten: 3:299 / 63
92. Reële executie bij verplichtingen tot het verrichten van een rechtshandeling: 3:300 / 63
93. Botsende rechten op levering: 3:298 / 64
94. Dwangsom en lijfsdwang / 65
C. VERJARING VAN RECHTSVORDERINGEN / 66
95. Extinctieve verjaring / 66
96. De verjaringstermijn: 3:306–315 / 66
96a. Vervolg; bijzonderheden schadevergoeding: 3:310 / 67
97. Stuiting en verlenging van de verjaring / 69
98. Vervaltermijnen / 70

Goederenrecht/ 71

Hoofdstuk 6 INLEIDING GOEDERENRECHT / 73
99. Twee hoofdonderdelen / 73
A. VERKRIJGING EN VERLIES VAN GOEDEREN / 73
100. Wijzen waarop goederen kunnen worden verkregen: 3:80 / 73
101. Wettelijke regeling / 74
B. GOEDERENRECHTELIJKE VERHOUDINGEN / 75
102. Goederenrechtelijke verhoudingen / 75
103. Goederenrechtelijke rechten – persoonlijke rechten / 75
104. Kenmerken van goederenrechtelijke rechten / 76
105. Gesloten systeem van goederenrechtelijke rechten / 77
106. Vorderingsrechten met goederenrechtelijke karaktertrekken / 77
107. Plan van behandeling / 78

Algemene wijzen van verkrijging en verlies van goederen / 79

Hoofdstuk 7 OVERDRACHT VAN GOEDEREN / 81
108. Overdraagbaarheid: 3:83 / 81
A. VEREISTEN VOOR OVERDRACHT / 81
109. Vereisten voor overdracht: 3:84 / 81
110. Begrip titel / 82
111. Causaal stelsel bij overdracht / 82
112. Goederenrechtelijk effect (‘zakelijke werking’) / 83
113. Fiduciaire titels / 84
114. Begrip beschikkingsbevoegdheid / 85
115. Begrip levering; twee componenten / 86
116. De leveringshandeling; overzicht / 86
116a. Bepaaldheid: 3:84 lid 2 / 87
116b. Uitleg in het goederenrecht / 88
B. LEVERING VAN ONROERENDE ZAKEN / 88
117. Vereisten: 3:89 / 88
118. De leveringsakte / 89
119. De inschrijving: 3:18–21 / 89
120. Negatief stelsel van openbaarheid / 90
121. Onbetrouwbaarheid van de registers; lijdelijkheid van de bewaarder / 90
122. Mitigatie van het negatieve stelsel / 91
123. Verklaring van waardeloosheid; doorhaling / 91
124. Vervallen / 92
C. LEVERING VAN ROERENDE ZAKEN / 92
125. Twee situaties / 92
126. Levering door bezitsverschaffing: 3:90 / 92
127. Relativering van de levering per constitutum possessorium / 93
D. LEVERING VAN VORDERINGSRECHTEN / 94
128. Onderverdeling van de vorderingsrechten / 94
129. Levering van vorderingsrechten op naam: 3:94 lid 1 / 94
129a. Vervolg; stille cessie: 3:94 lid 3 / 96
130. Levering van vorderingsrechten aan toonder of order: 3:93 en 3:94 / 96
E. LEVERING DOOR ENKELE AKTE / 97
131. De restbepaling van 3:95 / 97

Hoofdstuk 8 BIJZONDERE GEVALLEN VAN OVERDRACHT / 98
A. VOORWAARDELIJKE OVERDRACHT / 98
132. Begrip voorwaardelijke overdracht / 98
133. Opschortende en ontbindende voorwaarde / 98
134. Overdracht van roerende zaken onder opschortende voorwaarde: 3:91 / 99
135. Het eigendomsvoorbehoud: 3:92 / 100
135a. Verlengd eigendomsvoorbehoud / 100
136. Vervreemdingsbevoegdheidsclausules / 100
137. De overdracht onder tijdsbepaling: 3:85 / 101
B. OVERDRACHT VAN TOEKOMSTIGE GOEDEREN / 102
138. Begrip toekomstig goed / 102
139. De levering van toekomstige goederen: 3:97 / 102
140. Levering van toekomstige roerende zaken / 103
141. Levering van toekomstige vorderingen op naam / 103
142. De uiteindelijke overdracht / 104
143. Dubbele levering bij voorbaat: 3:97 lid 2 / 105
143a. Levering bij voorbaat en beslag / 105
144. Afgrenzing / 106
C. VERTEGENWOORDIGING BIJ OVERDRACHT / 106
145. Algemeen / 106
146. Vertegenwoordiging bij de levering van een goed / 107
147. Middellijke vertegenwoordiging van de verkrijger van een roerende zaak / 107
148. Middellijke vertegenwoordiging van de vervreemder van een roerende zaak / 108

Hoofdstuk 9 DERDENBESCHERMING BIJ VERKRIJGING VAN GOEDEREN / 109
149. Algemeen / 109
150. Derdenbescherming bij verkrijging van goederen; overzicht / 109
A. BESCHERMING TEGEN BESCHIKKINGSONBEVOEGDHEID / 109
151. Vereisten voor bescherming krachtens 3:86 / 109
152. Gevolgen van een geslaagd beroep op 3:86 / 110
152a. De uitzonderingsregel van lid 3 (diefstal) / 110
153. Latere verkrijgers en 3:86 / 111
154. Beperkte rechten en 3:86 / 112
155. Beperking van het beroep op goede-trouw-bescherming: 3:87 / 112
155a. Uitzonderingen voor cultuurgoederen: 3:86a / 113
156. Vereisten voor bescherming krachtens 3:88 / 113
157. Gevolgen van een geslaagd beroep op 3:88 / 114
158. Bijzonderheden 3:88 / 114
158a. Latere verkrijgers en 3:88 / 115
158b. Beperkte rechten en 3:88 / 115
B. BESCHERMING TEGEN ONVOLLEDIGHEID EN ONJUISTHEID VAN DE IN DE OPENBARE REGISTERS GEPUBLICEERDE GEGEVENS / 116
159. In de openbare registers inschrijfbare feiten: 3:17 / 116
160. Bescherming tegen onvolledigheid: 3:24 / 117
161. Bescherming tegen onjuistheid: 3:25 en 3:26 / 117
162. Bescherming na rechtsuitwijzing: 3:27 / 118
163. Goede trouw en openbare registers / 118
C. BESCHERMING KRACHTENS HET ALGEMENE ARTIKEL 3:36 / 119
163a. Bescherming krachtens 3:36 / 119
163b. Eigen werkingsterrein 3:36 bij verkrijging van goederen / 120

Hoofdstuk 10 VERKRIJGING EN VERLIES DOOR VERJARING / 121
164. Algemeen, vereisten: 3:99 / 121
165. Voortzetting van verjaring bij bezitsopvolging: 3:102 / 122
166. Verband met extinctieve verjaring: 3:104 e.v. / 122
167. Tenietgaan van beperkte rechten door verjaring: 3:106 / 123

Goederenrechtelijke verhoudingen/ 125

Hoofdstuk 11 BEZIT EN HOUDERSCHAP / 127
168. Inhoud titel 3.5 / 127
A. ALGEMEEN / 127
169. Rechthebbende – bezitter – houder / 127
170. Bezit en houderschap: 3:107 en 3:108 / 127
171. Bezit te goeder trouw: 3:118 / 129
172. Wettelijke vermoedens: 3:109 en 3:119 / 129
B. BEZITSVERKRIJGING EN BEZITSVERLIES / 130
173. Bezitsverkrijging: 3:112–116 / 130
174. Bezitsoverdracht bij zaken: 3:115 / 130
175. Bezitsverschaffing door de houder van een zaak / 131
176. Bezitsverkrijging voor een ander: 3:110 / 132
177. Interversie van houderschap: 3:111 / 133
178. Bezitsverlies: 3:117 / 133
C. RECHTSGEVOLGEN VAN BEZIT (EN HOUDERSCHAP) / 134
179. Rechtsgevolgen van bezit / 134
180. Vergoeding van kosten en schade: 3:120 en 3:121 / 134
181. Vergoeding van kosten en schade; bijzonderheden / 135
182. De houder en vruchten, kosten en schade: 3:124 / 135
183. Bezitsacties: 3:125 / 136

Hoofdstuk 12 TRUST / 137
184. Begrip trust: 3:127 / 137
184a. Wettelijke regeling / 138
185. Instelling trust: 3:130 / 138
185a. Verkrijging trustvermogen / 138
186. Aanpassing: 3:131 e.v. / 139
187. De trustee: 3:134-134a / 139
188. Verplichtingen trustee: 3:135 e.v. / 139
189. Rechten en bevoegdheden trustee: 3:139 e.v. / 140
190. Aansprakelijkheid trustee: 3:143 / 141
191. De protector: 3:147 / 141
191a. Taken protector / 142
192. De begunstigde: 3:153 / 142
192a. Rechten en bevoegdheden begunstigde / 142
193. Het trustvermogen: 3:155 / 143
194. Einde trust: 3:159 / 144
195. Openbaarmaking: 3:161 / 144

Hoofdstuk 13 GEMEENSCHAP / 145
196. Begrip gemeenschap: 3:166 / 145
197. Soorten gemeenschap / 146
A. BEVOEGDHEDEN VAN DE DEELGENOTEN / 147
198. Genot, gebruik en beheer van gemeenschapsgoederen: 3:168– 172 / 147
199. De beschikkingsbevoegdheid / 148
200. Verhaal op gemeenschapsgoederen / 149
B. VERDELING VAN DE GEMEENSCHAP / 150
201. Begrip verdeling: 3:182 / 150
201a. Wie kan verdeling vorderen? / 151
202. Vorm van de verdeling: 3:183 / 151
202a. Wijze van verdeling: 3:185 / 152
203. Nietige en vernietigbare verdelingen: afdeling 3.7.3 / 152
204. Werking van de verdeling: 3:186 / 153
205. Invloed van de verdeling op beperkte rechten op aandelen: 3:177 / 154
C. LANGDURIG ONVERDEELD GEBLEVEN GEMEENSCHAPPEN / 154
205a. Langdurig onverdeeld gebleven gemeenschappen: afdeling 3.7.4 / 154
205b. Eigendomstoekenning aan gebruikers: 3:200a-200b / 155
205c. Vervolg; bijzonderheden / 155

Hoofdstuk 14 EIGENDOM / 157
206. Algemeen / 157
A. OMVANG VAN DE EIGENDOM / 157
207. Omschrijving van het eigendomsrecht: 5:1 lid 1 / 157
208. Voorwerp van eigendom / 158
209. Eigendom van de grond: 5:20 / 158
210. Horizontale natrekking / 159
211. Bevoegdheden van de eigenaar / 159
212. Rechtsvorderingen van de eigenaar / 160
B. BEPERKINGEN VAN DE EIGENAARSBEVOEGDHEDEN / 161
213. Algemeen / 161
214. Beperking door wettelijke voorschriften / 161
215. Beperking door regels van ongeschreven privaatrecht / 162
216. Hinder: 5:37 / 162
217. Misbruik van eigenaarsbevoegdheden: 3:13 / 164
218. Onderscheid tussen hinder en misbruik van eigenaarsbevoegdheden / 165
C. VERKRIJGING EN VERLIES VAN EIGENDOM / 165
219. Wijzen van eigendomsverkrijging / 165
220. Toeëigening (occupatie): 5:4 / 165
221. Vinderschap: 5:5–12 / 166
222. Verplichtingen van de vinder / 166
223. Eigendomsverkrijging door de vinder / 167
224. Schatvinding: 5:13 / 168
225. Gevolgen van het bijeenraken van zaken / 168
226. Natrekking: 5:3, 5:14 lid 1, 5:20 / 169
227. Samensmelting, zaaksvorming: 5:14 lid 2, 5:16 / 170
228. Oneigenlijke vermenging / 171
229. Vruchttrekking: 5:17 / 171
230. Verlies van eigendom / 172
D. MANDELIGHEID / 172
231. Begrip mandeligheid / 172
232. Ontstaan van mandeligheid: 5:60–62 / 173
E. SPLITSING IN APPARTEMENTSRECHTEN / 173
232a. Appartementsrechten: titel 5.9 / 173

Hoofdstuk 15 BEPERKTE RECHTEN (ALGEMEEN)/ 175
233. Algemeen / 175
A. ONTSTAAN, OVERDRACHT EN TENIETGAAN VAN BEPERKTE RECHTEN / 175
234. Ontstaan van beperkte rechten / 175
235. Overdracht van beperkte rechten: 3:98 / 176
236. Tenietgaan van beperkte rechten: 3:81 / 177
B. BEPERKTE RECHTEN EN DERDENBESCHERMING / 178
237. Drie gevallen / 178
238. Conflict volledig recht – beperkt recht / 178
239. Conflict beperkt recht – volledig recht / 179
240. Conflict beperkt recht – beperkt recht / 179

Hoofdstuk 16 (BEPERKTE) GEBRUIKSRECHTEN / 181
A. ERFDIENSTBAARHEDEN / 181
241. Begrip erfdienstbaarheid: 5:70 / 181
242. Inhoud van de last / 181
243. Ontstaan, overdracht en tenietgaan van de erfdienstbaarheid / 182
B. ERFPACHT / 183
244. Begrip erfpacht: 5:85 / 183
245. Ontstaan, overdracht en tenietgaan van het erfpachtsrecht / 183
C. OPSTAL / 184
246. Begrip opstalrecht: 5:101 / 184
247. Eigendom van de opstallen / 184
248. Ontstaan, overdracht en tenietgaan van het recht van opstal / 185
249. Vervallen / 185
D. VRUCHTGEBRUIK / 185
250. Begrip vruchtgebruik: 3:201 / 185
251. Ontstaan, overdracht en tenietgaan van het vruchtgebruik / 186
252. Belangrijkste bevoegdheden van de vruchtgebruiker / 186
253. Verplichtingen van de vruchtgebruiker / 187
254. Recht van gebruik, recht van bewoning: 3:226 / 187

Hoofdstuk 17 (BEPERKTE) ZEKERHEIDSRECHTEN EN VERHAAL / 189
255. Inhoud titels 3.9 en 3.10 / 189
A. PAND EN HYPOTHEEK; ALGEMENE BEPALINGEN / 189
256. Kenmerken pand en hypotheek / 189
257. Substitutie (‘zaaksvervanging’): 3:229 / 190
B. PANDRECHT / 191
258. Terminologie / 191
259. Algemene vestigingsvereisten / 191
260. Vestigingshandeling bij pand op roerende zaken: 3:236 en 3:237 / 192
261. Vestigingshandeling bij pand op vorderingen op naam: 3:236 en 3:239 / 192
262. Vestigingshandeling bij pand op andersoortige goederen / 193
263. Pandrecht op toekomstige goederen / 194
263a. Vervolg: ‘bulkverpanding’ van (toekomstige) vorderingen op naam / 194
264. Pand en derdenbescherming / 196
265. Bescherming vuistpand: 3:238 / 196
266. Bescherming openbaar pand: 3:88 jo. 3:239 lid 4 / 196
267. Bevoegdheden van de pandhouder / 197
268. Vorm van verhaal / 199
269. Omvang van de executiebevoegdheid / 200
270. Verdeling van de opbrengst / 200
271. Verplichtingen van de pandhouder / 201
272. Wijzen van tenietgaan / 201
C. RECHT VAN HYPOTHEEK / 201
273. Terminologie / 201
274. Vestigingsvereisten: 3:260 / 202
275. Inhoud van de hypotheekakte / 202
276. Huurbeding: 3:264 / 203
276a. Inroeping van het huurbeding / 203
277. Rangorde van hypotheken / 204
278. Bevoegdheden van de hypotheekhouder / 204
279. Vorm van verhaal / 205
280. Omvang van de executiebevoegdheid / 205
281. Verdeling van de opbrengst / 206
282. Zuivering: 3:273 / 207
283. Wijzen van tenietgaan / 207
D. VERHAALSRECHT OP GOEDEREN / 207
284. Algemeen / 207
285. Executie en parate executie / 208
286. Omvang van de executiebevoegdheid / 208
287. Executie door een beslaglegger; afwikkeling / 209
288. De tot de opbrengst gerechtigde personen / 209
289. Rangorde bij verdeling van de opbrengst / 210
290. Voorrechten (privileges): afdelingen 3.10.2 en 3.10.3 / 210
291. Voorrechten – beperkte zekerheidsrechten / 211
292. Faillissement / 212
293. Rechtsgevolgen van het faillissement / 212
293a. Surseance van betaling / 213
E. RETENTIERECHT / 213
294. Begrip retentierecht: 3:290 / 213
295. Inroeping van het retentierecht: 3:291 / 214
296. Voorrang bij verhaal: 3:292 / 215
297. Einde van het retentierecht / 216

Verbintenissenrecht/ 217

Hoofdstuk 18 INLEIDING VERBINTENISSENRECHT / 219
298. Inhoud Boek 6 / 219
299. Begrip verbintenis / 220
300. Redelijkheid en billijkheid: 6:2 / 221
301. Rechtsverwerking / 222

De verbintenis in het algemeen / 225

Hoofdstuk 19 ENIGE BIJZONDERE VERBINTENISSEN / 227
A. NATUURLIJKE VERBINTENIS / 227
302. Begrip natuurlijke verbintenis: 6:3 / 227
303. Rechtsgevolgen natuurlijke verbintenis: 6:4 / 228
304. Omzetting natuurlijke verbintenis: 6:5 / 228
B. VOORWAARDELIJKE VERBINTENIS / 229
305. Begrip voorwaardelijke verbintenis: 6:21 / 229
306. Rechtsgevolgen opschortende voorwaarde / 229
307. Rechtsgevolgen ontbindende voorwaarde / 230
C. PLURALITEIT / 231
308. Begrip pluraliteit / 231
309. Pluraliteit van schuldenaren: 6:6 / 231
310. Rechtsgevolgen pluraliteit van schuldenaren / 232
311. Pluraliteit van schuldeisers: 6:15 / 233
312. Rechtsgevolgen pluraliteit van schuldeisers / 233
313. Pluraliteit van prestaties / 234
314. Alternatieve verbintenis: afdeling 6.1.4 / 235

Hoofdstuk 20 ONTSTAAN, OVERGANG EN TENIETGAAN VAN VERBINTENISSEN / 236
A. HET ONTSTAAN VAN VERBINTENISSEN / 236
315. Het ontstaan van verbintenissen: 6:1 / 236
B. OVERGANG VAN VORDERINGEN EN SCHULDEN / 237
316. Algemeen / 237
317. Gevolgen van de overgang van een vordering: afdeling 6.2.1 / 237
318. Verweermiddelenregel: 6:145 e.v. / 238
C. BIJZONDERE WIJZEN VAN OVERGANG VAN VORDERINGEN EN
SCHULDEN / 238
319. Subrogatie: afdeling 6.2.2 / 238
320. Gevolgen van subrogatie / 239
321. Schuldoverneming: 6:155–158 / 240
322. Gevolgen van schuldoverneming / 240
323. Contractsoverneming: 6:159 / 241
324. Gevolgen van contractsoverneming / 241
D. TENIETGAAN VAN VERBINTENISSEN / 241
325. Algemeen / 241
326. Verrekening (compensatie): afdeling 6.1.12 / 242
327. Vereisten voor verrekeningsbevoegdheid: 6:127 / 242
328. Uitzonderingen / 243
329. Afstand van een vorderingsrecht: 6:160 / 244
330. Vermenging van vordering en schuld: 6:161 / 244

Hoofdstuk 21 RECHTEN VAN DE SCHULDEISER/ 245
331. Rechten van de schuldeiser / 245
332. Overzicht rechten schuldeiser / 246
333. Rechtsverlies: 6:88–90 / 247
333a. Klachtplicht: 6:89 (en 7:23) / 247

Hoofdstuk 22 NAKOMING VAN VERBINTENISSEN / 250
334. Begrip nakoming / 250
A. BETROKKEN PERSONEN / 250
335. Standaardsituatie en uitzonderingen / 250
336. Door wie kan bevrijdend worden betaald? / 251
337. Aan wie kan bevrijdend worden betaald? / 251
338. Bescherming krachtens 6:34 / 252
339. Betaling door een derde aan een derde: 6:35 / 253
B. DE VERBINTENIS TOT AFLEVERING VAN ZAKEN / 253
340. De verbintenis tot aflevering van zaken / 253
C. DE VERBINTENIS TOT BETALING VAN EEN GELDSOM / 254
341. Karakter verbintenis tot betaling van een geldsom / 254
342. Nominaliteitsbeginsel, gangbaar geld: 6:111–112 / 254
343. Bevoegdheid tot girale betaling: 6:114 / 255
344. De plaats van betaling: 6:115–118 / 255
344a. Buitenlands geld: 6:121–126 / 255
D. OVERIGE NAKOMINGSBEPALINGEN / 256
345. Het tijdstip van nakoming: 6:38–40 / 256
346. Verdere inhoud van afdeling 6.1.6 / 257

Hoofdstuk 23 OPSCHORTING VAN DE NAKOMING/ 258
347. Begrip opschortingsrecht / 258
348. Wettelijke regeling van de opschortingsrechten / 258
349. Vereisten voor opschortingsbevoegdheid: 6:52 / 259
350. Uitzonderingen: 6:54 / 260
351. Gevolgen van bevoegde opschorting / 260
352. Einde van het opschortingsrecht / 261

Hoofdstuk 24 SCHULDEISERSVERZUIM / 262
353. Inhoud afdeling 6.1.8 / 262
354. Ontstaan van schuldeisersverzuim: 6:58 en 59 / 262
355. Gevolgen: rechtsverlies bij crediteur / 263
356. Bevrijding van de verbintenis: 6:60 / 264
357. Overige bevoegdheden van de debiteur / 264
358. Einde van het schuldeisersverzuim / 265
359. Tijdens schuldeisersverzuim intredende onmogelijkheid / 266
360. Toerekenbaarheid van de onmogelijkheid: 6:64 / 266
361. Schuldeisersverzuim bij aanbod door een derde: 6:73 / 267
362. Crediteursovermacht / 267

Hoofdstuk 25 RECHT OP SCHADEVERGOEDING WEGENS TEKORTKOMING IN DE NAKOMING/ 268
363. Algemeen / 268
364. Soorten schadevergoeding / 268
365. Vereisten voor schadevergoeding: 6:74 / 269
365a. Positief belang / 269
A. TEKORTKOMING IN DE NAKOMING / 270
366. Begrip tekortkoming / 270
367. Uitzonderingen op het opeisbaarheidsvereiste: 6:80 / 271
B. TOEREKENBAARHEID VAN DE TEKORTKOMING / 272
368. Toerekenbaarheid; niet-toerekenbaarheid / 272
369. Schuld van de debiteur / 272
370. Risico van de debiteur / 273
371. Aansprakelijkheid voor hulppersonen: 6:76 / 274
372. Aansprakelijkheid voor gebruikte zaken: 6:77 / 274
373. Gevolgen van overmacht / 275
374. ‘Risico ter zake van de prestatie’/ 277
C. BLIJVENDE ONMOGELIJKHEID VAN NAKOMING / 277
375. Inleiding / 277
376. Begrip blijvende onmogelijkheid / 278
377. Gevallen van blijvende onmogelijkheid / 278
D. VERZUIM / 279
378. Het begrip verzuim: 6:81 / 279
379. Ingebrekestelling: 6:82 / 280
380. Verzuim zonder ingebrekestelling: 6:83 / 281
381. Gevolgen van verzuim / 282
382. Risico-omslag bij verzuim: 6:84 / 283
383. Vergoeding van vertragingsschade: 6:85 / 283
384. Omzetting in vervangende schadevergoeding: 6:87 / 284
385. Einde van het verzuim / 285
E. BOETEBEDING / 286
386. Boetebeding: 6:91–94 / 286
387. Inroeping van het boetebeding: 6:92 en 6:93 / 286
388. Matiging en aanvulling van de bedongen boete: 6:94 / 287

Hoofdstuk 26 SCHADEVERGOEDING/ 288
389. Algemeen / 288
390. Inhoud afdeling 6.1.10 / 288
A. SCHADE EN WIJZE VAN VERGOEDING / 289
391. Het begrip schade; vermogensschade / 289
391a. Immateriële schade; smartengeld / 289
392. De begroting van de schade: 6:97, 6:104 en 6:105 / 290
392a. Abstracte schadeberekening / 292
393. Letselschade: 6:107 / 293
393a. Vervolg; loondoorbetaling: 6:107a / 294
394. Overlijdensschade: 6:108 / 295
395. De vorm van de schadevergoeding: 6:103 / 296
B. CAUSAAL VERBAND / 297
396. Twee stadia / 297
396a. Bewijslast condicio sine qua non / 297
396b. Meerdere oorzaken / 298
396c. Alternatieve causaliteit: 6:99 / 299
396d. Alternatieve causaliteit dader/slachtoffer; proportionele aansprakelijkheid / 299
396e. Proportionele aansprakelijkheid tegenover kansschade / 300
396f. ‘Tweede’ (hypothetische) causaliteit / 300
397. Causale toerekening; relevante factoren: 6:98 / 301
C. VOORDEELSTOEREKENING / 302
398. Voordeelstoerekening: 6:100 / 302
D. EIGEN SCHULD EN MEDESCHULD / 304
399. ‘Eigen schuld’: 6:101 / 304
400. Verminderingsmaatstaf bij eigen schuld / 305
400a. Eigen schuld in het verkeer / 306
401. ‘Medeschuld’: 6:102 lid 1 / 307
402. Medeschuld plus eigen schuld: 6:102 lid 2 / 308
E. RECHTERLIJKE MATIGING / 309
403. Rechterlijke matiging: 6:109 / 309
404. Voor matiging relevante omstandigheden / 309
F. LIMITERING BIJ STAATSBESLUIT / 310
405. Limitering bij staatsbesluit: 6:110 / 310

Belangrijke bronnen van verbintenissen/ 311

Hoofdstuk 27 ONRECHTMATIGE DAAD / 313
406. Inhoud titel 6.3 / 313
A. AANSPRAKELIJKHEID VOOR EIGEN GEDRAGINGEN / 313
407. Vereisten voor aansprakelijkheid: 6:162 en 6:163 / 313
408. Onrechtmatige daad: 6:162 lid 2 / 313
408a. Vervolg; gevaarzetting / 315
409. Relatie met wanprestatie / 315
410. Rechtvaardigingsgronden / 316
411. Toerekenbaarheid aan de dader: 6:162 lid 3 / 317
412. Aansprakelijkheid van kinderen: 6:164 / 317
413. Aansprakelijkheid van personen met een gebrek: 6:165 / 318
414. Schulduitsluitingsgronden / 319
415. Schade en causaal verband / 319
416. Het relativiteitsbeginsel: 6:163 / 319
417. Wat kan de benadeelde vorderen? / 320
418. Afwijzing verbodsactie op grond van zwaarwegende maatschappelijke belangen: 6:168 / 321
B. BIJZONDERE GEVALLEN / 321
419. Gedragingen in groepsverband: 6:166 / 321
420-421. Vervallen / 322
422. Aansprakelijkheid van rechtspersonen voor eigen gedragingen / 322
422a. Onrechtmatige overheidsdaad / 323
422b. Aansprakelijkheid werkgever jegens werknemer: 7:658 / 324
C. KWALITATIEVE AANSPRAKELIJKHEID (ALGEMEEN) / 326
423. Inhoud afdeling 6.3.2 / 326
424. Risicoaansprakelijkheid / 326
424a. Relatie met afdeling 6.3.1 / 326
D. AANSPRAKELIJKHEID VOOR PERSONEN / 327
425. Aansprakelijkheid voor kinderen: 6:169 / 327
426. Ondergeschikten, niet-ondergeschikten, vertegenwoordigers / 328
427. Aansprakelijkheid voor ondergeschikten: 6:170 / 329
428. Aansprakelijkheid voor niet-ondergeschikten: 6:171 / 330
429. Aansprakelijkheid voor vertegenwoordigers: 6:172 / 330
E. AANSPRAKELIJKHEID VOOR ZAKEN / 331
430. De aansprakelijke persoon / 331
431. De schadesoort / 332
432. Risicoaansprakelijkheid met tenzij-formule / 332
433. Aansprakelijkheid voor gebrekkige roerende zaken: 6:173 / 333
433a. 6:173 en productenaansprakelijkheid; kanalisatie / 334
434. Vervallen / 334
435. Aansprakelijkheid voor opstallen: 6:174 / 334
436. Aansprakelijkheid voor dieren: 6:179 / 336
F. PRODUCTENAANSPRAKELIJKHEID / 337
436a. Productenaansprakelijkheid: afdeling 6.3.3 / 337
436b. Risicoaansprakelijkheid; grenzen / 338
436c. Schade aan personen of zaken / 338
436d. Samenloop / 339
G. MISLEIDENDE EN VERGELIJKENDE RECLAME / 339
436e. Misleidende en vergelijkende reclame: afdeling 6.3.4 / 339

Hoofdstuk 28 ZAAKWAARNEMING, ONVERSCHULDIGDE BETALING, ONGERECHTVAARDIGDE VERRIJKING/ 341
A. ZAAKWAARNEMING / 341
437. Vereisten: 6:198 / 341
438. Rechtsgevolgen van zaakwaarneming: 6:199–202 / 342
439. Vertegenwoordigingsbevoegdheid: 6:201 / 342
B. ONVERSCHULDIGDE BETALING / 343
440. Begrip onverschuldigde betaling / 343
441. Gevallen van onverschuldigde betaling / 343
442. De vordering uit onverschuldigde betaling / 344
443. Ongedaanmaking en waardevergoeding: 6:203 en 6:210 / 344
444. Ongedaanmaking (in eigenlijke zin) / 345
445. Niet-nakoming van de ongedaanmakingsverbintenis: 6:204 en 6:205 / 346
446. Waardevergoeding: 6:210 lid 2 / 347
447. Vruchten, kosten en schade: 6:206–208 / 347
448. Ontvanger handelingsonbekwaam: 6:209 / 347
449. De ‘over-en-weer-bepaling’ van 6:211 / 348
C. ONGERECHTVAARDIGDE VERRIJKING / 348
450. Algemeen, vereisten: 6:212 / 348
451. Omvang van de schadevergoedingsverbintenis / 349
451a. Toepassingsmogelijkheden / 350

Hoofdstuk 29 DE OBLIGATOIRE OVEREENKOMST / 351
452. Inhoud titel 6.5 / 351
453. Begrip overeenkomst / 351
454. Overeenkomstige toepassing: 6:216 / 351
455. De meerpartijenovereenkomst: 6:213 lid 2 / 352
456. Beginselen van contractenrecht / 352
456a. De hoedanigheden van partijen / 353
456b. De consument als contractspartij / 354
456c. De overheid als contractspartij / 355
457. Groeperingen van overeenkomsten / 355
458. Bijzondere overeenkomsten; overzicht / 356
459. Gefaseerde invoering Boek 7 / 357
460. Regelend en dwingend recht in Boek 7 / 358
461. Toepasselijkheid Boeken 3 en 6 / 358
462. Gemengde overeenkomst: 6:215 / 359
463. Vervallen / 359

Hoofdstuk 30 HET TOT STAND KOMEN VAN OVEREENKOMSTEN / 360
464. Inhoud afdeling 6.5.2 e.v. / 360
A. AANBOD EN AANVAARDING / 360
465. Aanbod en aanvaarding: 6:217 lid 1 / 360
466. Rechtskarakter van het aanbod / 361
467. Verval van het aanbod / 362
468. Het onherroepelijke aanbod: 6:219 / 362
469. Vrijblijvend aanbod en uitloving: 6:219 lid 2, 6:220 / 363
470. De aanvaarding / 363
471. De van het aanbod afwijkende aanvaarding: 6:225 / 364
B. DE PRECONTRACTUELE FASE / 364
471a. De precontractuele fase / 364
C. GELDIGHEID, NIETIGHEID EN VERNIETIGBAARHEID VAN OVEREENKOMSTEN / 366
472. Algemeen / 366
473. Vorm van een voorovereenkomst: 6:226 / 366
474. Bepaalbaarheid van de verbintenissen: 6:227 / 366
474a. Elektronisch contracteren: 6:227a / 367
475. Dwaling: 6:228 / 367
476. Geval a: wederpartij gaf inlichting / 368
477. Geval b: wederpartij schond mededelingsplicht / 368
478. Geval c: wederzijdse dwaling / 369
479. Dwaling ten aanzien van toekomstige omstandigheden / 370
480. Dwaling voor rekening van de dwalende: 6:228 lid 2 / 370
481. Rechtsgevolgen van dwaling / 371
482. De voortbouwende overeenkomst: 6:229 / 372
D. ALGEMENE VOORWAARDEN / 372
483. Begripsbepalingen: 6:231 / 372
483a. Algemene voorwaarden in consumentenovereenkomsten / 373
484. Gebondenheid aan algemene voorwaarden: 6:232 / 374
485. Twee vernietigingsgronden: 6:233 / 374
485a. Vernietigbaarheid; bijzonderheden / 375
486. Onredelijk bezwarend: concrete en abstracte toetsing / 376
487. De zwarte en de grijze lijst: 6:236 en 6:237 / 377
487a. Onheldere bedingen / 377
488. Bestrijding van onredelijk bezwarende bedingen / 378
489. Rechtszekerheid / 378

Hoofdstuk 31 RECHTSGEVOLGEN VAN OVEREENKOMSTEN / 380
490. Inhoud afdeling 6.5.4 / 380
A. RECHTSGEVOLGEN TUSSEN PARTIJEN / 380
491. Rechtsgevolgen van de overeenkomst tussen partijen: 6:248
lid 1 / 380
492. Uitleg van de overeenkomst / 381
492a. Uitleg contra proferentem / 382
492b. Rangorde van de bronnen / 382
493. Redelijkheid en billijkheid: 6:248 / 383
493a. Opzegging (duur)overeenkomst / 383
B. RECHTSGEVOLGEN TEN OPZICHTE VAN DERDEN / 384
494. De overeenkomst en derden / 384
495. Overgang van kwalitatieve rechten: 6:251 / 385
496. Blokkering van de overgang van een kwalitatief recht / 386
497. Overgang van kwalitatieve verplichtingen: 6:252 / 386
498. Relatie met erfdienstbaarheden / 388
499. Kettingbeding / 388
500. Derdenbeding: 6:253–256 / 389
501. Voorbeelden van derdenbedingen / 389
502. Aanvaarding van het derdenbeding: 6:253 / 390
503. Rechtsgevolgen van de aanvaarding / 390
504. Herroeping van het derdenbeding; vervanging van de derde / 391
505. Blokkering van de ‘paardensprong’: 6:257 / 391
506. Derdenwerking van aansprakelijkheidsbedingen / 392
506a. Samenhangende overeenkomsten / 393
C. WIJZIGING EN ONTBINDING DOOR DE RECHTER / 393
507. Onvoorziene omstandigheden (‘imprévision’): 6:258 / 393
508. Dwingend recht / 394
509. Relatie met andere leerstukken / 395
510. Voortdurende verplichtingen: 6:259 / 396
511. De rechterlijke uitspraak / 396

Hoofdstuk 32 WEDERKERIGE OVEREENKOMSTEN / 398
512. Begrip wederkerige overeenkomst; inhoud afdeling 6.5.5 / 398
513. Toepasselijkheid afdeling 6.5.5 / 398
A. DE EXCEPTIONES / 399
514. Algemeen / 399
515. De exceptio non adimpleti contractus: 6:262 / 400
516. De onzekerheidsexceptie: 6:263 / 401
516a. Tekortkoming moet opschorting rechtvaardigen / 401
517. Tegenover elkaar staande verbintenissen / 402
518. De exceptiones en de algemene opschortingsbevoegdheid / 402
B. VEREISTEN VOOR ONTBINDING / 403
519. Vereisten voor ontbinding: 6:265 / 403
520. Schuldeisersverzuim sluit ontbinding uit: 6:266 / 404
521. ‘Risico ter zake van de tegenprestatie’/ 405
522. Wijzen van ontbinding: 6:267 / 405
523. Gehele en gedeeltelijke ontbinding: 6:265 en 270 / 406
C. GEVOLGEN VAN DE ONTBINDING / 407
524. Gevolgen van (gehele) ontbinding: 6:269 en 6:271 / 407
525. Gevolgen van gedeeltelijke ontbinding / 408
526. Ongedaanmaking en waardevergoeding: 6:271 en 6:272 / 409
527. Ongedaanmakingsverbintenissen: 6:271, 6:273 en 6:274 / 410
528. Waardevergoedingsverbintenissen: 6:272 / 410
529. Vruchten, kosten en schade: 6:275 / 411
530. Ontvanger handelingsonbekwaam: 6:276 / 411
531. Ontbinding en schadevergoeding: 6:277 / 411
532. Bijbetaling bij wijziging in waardeverhouding: 6:278 / 412
533. Andersoortige stoten tot ongedaanmaking: 6:278 lid 2 / 412
D. DE MEERPARTIJENOVEREENKOMST / 413
534. De meerpartijenovereenkomst: 6:279 / 413

Hoofdstuk 33 KOOP EN RUIL / 414
535. Algemeen / 414
536. Inhoud titel 7.1 / 414
537. Begripsomschrijvingen: 7:1 en 7:49 / 415
538. Consumentenkoop: 7:5 / 415
539. Gevolgen van het zijn van consumentenkoop: 7:6 / 416
539a. Handelsgaranties bij consumentenkoop: 7:6a / 416
540. Toegezonden zaken: 7:7 / 416
A. RECHTEN VAN DE KOPER / 417
541. Verplichtingen van de verkoper / 417
541a. Vervolg; (non)conformiteit / 418
541b. Vervolg; vermoeden bij consumentenkoop / 418
542. Rechten van de koper / 419
543. Recht van de koper op nakoming / 419
544. Risico-overgang bij koop: 7:10 / 420
545. Recht van de koper op ontbinding / 421
545a. Vervolg; bijzonderheden consumentenkoop / 422
546. Schadevergoeding bij ontbinding: 7:36–38 / 422
547. Rechtsverlies bij de koper: 7:23 / 423
548. Speciale schadevergoedingsregeling bij consumentenkoop: 7:24 / 423
548a. Vervolg; verhaal op voorschakel: 7:25 / 424
B. RECHTEN VAN DE VERKOPER / 424
549. Verplichtingen van de koper / 424
550. Rechten van de verkoper / 425
551. Recht van reclame: afdeling 7.1.8 / 426
552. Gevolgen van de inroeping van het reclamerecht: 7:39 / 426
553. Reclamerecht en derden: 7:42 / 427
C. BIJZONDERE KOOPTYPEN / 428
553a. Bijzondere kooptypen / 428
553b. Koop van onroerende zaken / 428
553c. Koop op afstand / 429
553d. Koop van timeshares / 429
553e. Koop op afbetaling; huurkoop / 430

Overgangsrecht/ 431

Hoofdstuk 34 OVERGANGSRECHT / 433
554. Algemeen / 433
555. Keuzescala / 433
556. Beginselen Overgangswet / 434
557. Systematiek Overgangswet / 434
558. Zoekstrategie / 435
559. Rechtshandelingen / 435
560. Verkrijging en verlies van goederen / 436
561. Derdenbescherming bij verkrijging van goederen / 436
562. Gevolgen tekortkoming / 437
563. Onrechtmatige daad / 437
564. Onverschuldigde betaling en ongerechtvaardigde verrijking / 438
565. Algemene voorwaarden / 438
566. Koop en ruil / 438

Registers / 439
WETSARTIKELENREGISTER / 441
RECHTSPRAAKREGISTER / 453
TREFWOORDENREGISTER / 467