Grondslagen van het recht 3: Vaardigheden

1 Het hanteren van de wettenbundel 11
1 De vorm 11
1.1 Soorten en maten 11
1.2 De wetgever, de regelgever en de uitgevers 12
1.3 Wat komt van wie? 12
1.4 Cijfers en letters 14
1.5 Namen en afkortingen 16
2 De inhoud 17
2.1 Het stelsel van wetgeving 17
2.2 Nauwkeurig tot op de komma 19

2 De totstandkoming van een wet 23
1 De totstandkoming van een wet 24
1.1 Fase I: Departementale voorbereiding 24
1.2 Fase II: Parlementaire behandeling 25
1.3 Fase III: Bekrachtiging 28
1.4 Fase IV: Bekendmaking 28
1.5 Fase V: Inwerkingtreding 28
2 De opbouw van een wet 29
2.1 Het opschrift of intitulé 29
2.2 De aanhef en de considerans 30
2.3 Het lichaam of corpus 30
2.4 Het slot 32
Samenvatting 32

3 Formele analyse van jurisprudentie 33
1 Vindplaatsen en kopteksten 34
2 Civiele rechtspraak 39
2.1 Het geding in eerste aanleg 41
2.2 Hoger beroep 55
2.3 Beroep in cassatie 61
2.4 Hoe zit een civielrechtelijk arrest in elkaar? 63
3 Strafrechtspraak 92
3.1 Eerste aanleg en hoger beroep 92
3.2 Beroep in cassatie 94
3.3 Hoe zit een strafrechtelijk arrest in elkaar? 94
4 Bestuursrechtspraak 105
5 Internationale rechtspraak 118
5.1 Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens 118
5.2 Hoe zit een arrest van het EHRM in elkaar? 119
Tot slot 142

4 Argumentatie 143
1 De dwingendheid van argumentatie 144
1.1 Deductieve argumentatie 145
1.2 Niet-deductieve argumentatie 150
2 Complexe argumentatie 152
2.1 Afhankelijke argumenten 152
2.2 Onafhankelijke argumenten 153
2.3 Onderschikkende argumentatie 153
Samenvatting 154

5 Juridische argumentatie 155
1 Ingrediënten van rechtsvinding 156
1.1 Analyse en interpretatie van de regel 156
1.2 Het kwalificeren van de feiten 161
1.3 Kwalificaties en rechtsgevolgen 162
1.4 Kwalificatie, rechtsgevolg en rechtsbeslissing 162
2 De motivering van de beslissing 163
2.1 Achtergronden 163
2.2 Het rechterlijk betoog; argumentatiestappen 164
Samenvatting 168

6 Casus oplossen 169
1 Wat is een casus? 169
2 Perspectieven op een casus 170
3 Een stapsgewijze benadering 171
3.1 Stap 1: Oriëntatie op de casus 172
3.2 Stap 2: Het ontwikkelen van de argumentatie 175
3.3 Stap 3: De presentatie van de oplossing 176
3.4 Een nuancering; uw eigen rechtsgevoel 178
Samenvatting 179

7 Mondelinge presentatie; het pleidooi 181
1 Inleiding 181
2 Het mondelinge betoog 181
3 Pleitwijzer 182
3.1 Houd het doel van uw tekst in het oog 183
3.2 Houd rekening met uw gehoor 183
3.3 Maak van uw pleidooi geen voorleesoefening 184
3.4 Besteed aandacht aan de opbouw van uw pleidooi 185
3.5 Houd rekening met uw specifieke rol 185
3.6 Zorg voor een stevig juridisch fundament 186
3.7 Kies de beste strategie 186
3.8 Bedenk hoe u wilt anticiperen en reageren 187
3.9 Vermijd drogredenen en discussietrucs 188
3.10 Onderschat uw tegenstander niet 189

Verklarende woordenlijst 191
Trefwoordenregister 195