Frank Schaper, geboren in Hoorn in 1958, studeerde cum laude af aan de Technische Universiteit Delft als ingenieur Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek.
Meer over Frank Schaper‘I’m the Chosen One,’ beweerde president Trump in 2019, op het grasveld van het Witte Huis, waarna hij de blik even omhoog richtte. Hij geloofde het echt.
Tijdens zijn presidentscampagne in 2016 drukte Trump zijn volgelingen op het hart om op hém te stemmen: ‘I alone can fix it.’ Een leider zonder ego maakt geen kans op het Amerikaanse presidentschap, maar een schaamteloze narcist met grootheidswaan maakte ook weinig kans, tot de komst van Donald Trump. De vraag hoe deze man gekozen kon worden is net zo interessant als de vraag hoe hij een beroepsoplichter en straatvechter werd. Trumps onwaarschijnlijke leven en bizarre presidentschap zijn het onderwerp van dit boek. Leiderschapsexpert Frank Schaper schreef The Great American Dictator vanuit drie originele invalshoeken. Wie waren Trumps rolmodellen? Welke kenmerken en uitingsvormen van een dictator heeft hij? En hoe ontwikkelde zijn karakter zich tot op heden?
Trumps vader hield hem altijd voor: ‘You’re a killer, you’re a king’. Het doel – winnen – heiligt elk middel. Daarbij creëert Trump zijn eigen, virtuele realiteit. Schaper verklaart hoe Trump in drie gedenkwaardige weken in maart 2020 van corona-ontkenner, die zichzelf een ‘10’ gaf voor zijn aanpak en dacht dat het aantal coronazieken snel zou dalen van 15 naar ‘close to zero’, veranderde in een zelfbenoemde ‘wartime president’ die vond dat hij een ‘very good job’ zou hebben gedaan als hij het aantal doden tot 100.000 wist te beperken. Ter vergelijking: de Vietnam-oorlog kostte 58.000 Amerikanen het leven. Dat aantal werd al eind april gepasseerd, de maand dat het virus volgens Trump op miraculeuze wijze verdwenen had moeten zijn. Diezelfde Trump had in 2014 nog een tweet gewijd aan de ebolacrisis: ‘If this doctor, who so recklessly flew into New York from West Africa, has Ebola, then Obama should apologize to the American people & resign!’ De Verenigde Staten hadden destijds te maken met 11 ebolazieken en 2 doden en Trump vond dat Obama moest aftreden.
Schaper definieerde in zijn vorige boek Het Dictatorvirus (2015), 10 kenmerken en 15 uitingsvormen van dictators. Trump heeft ze vrijwel allemaal. Twee van die kenmerken zijn ‘sektegedrag’ en ‘bedrog’ en twee uitingsvormen zijn ‘fanatieke volgers’ en ‘hersenspoeling’. Televisiemaker Tijs van den Brink sprak voor zijn serie ‘God, Jesus, Trump!’ in 2019 met Trumpsupporter Trisha Hope, die zei: ‘Jesus uses imperfect people. And I believe Jesus has chosen Donald Trump to save this country. I believe that.’ Dominee Apostle Wiggins beweerde zelfs: ‘That’s why I voted for him. Because The Lord spoke to me and told me that Trump was His Choice, His Chosen One.’ Geen fact-checker wint het van God.
In zijn eerste boek Het Ennegram en het team in jezelf (2003) beschreef Schaper (samen met co-auteur Azwin Ressang) hoe ons karakter zich ontwikkelt als unieke combinatie van een aantal overlevingsstrategieën. De metafoor die hij gebruikt is die van een bus met negen passagiers, waarvan onze dominante types voor in de bus de ‘rijtijd’ onder elkaar verdelen en ons gedrag bepalen. Deze typologie blijkt een uitstekend model om Trumps karakter te analyseren. Volgens Schaper zitten bij Donald Trump twee Enneagramtypes, type Drie (De Winnaar) en type Acht (De Baas) ‘voor in de bus’. De telkens terugkerende thema’s in Trumps vocabulaire zijn niet voor niets ‘winning’ en ‘toughness’. Schaper benut de typeringen zoals uitgewerkt door twee Amerikaanse Enneagramkenners, Riso & Hudson, in hun boek Personality Types uit 1996. Zij beschreven ook de ongezonde versies van type Drie en type Acht, waarmee Schaper onder meer Trumps toenemende narcisme en dictatoriale gedrag verklaart.
Wie Trump volledig wil begrijpen doet er goed aan zijn rolmodellen te bestuderen. Dat deed hij zelf altijd heel bewust, maar ook onbewust, en dat doet hij nog steeds. Zijn tekst over ‘a war with an invisible enemy’ had hij letterlijk overgenomen van de televisietoespraak van de Franse president Emmanuel Macron twee dagen eerder. Van Macron had hij in 2019 ook al de nationale militaire parade op 14 juli gekopiëerd. Trumps verkiezingsslogan ‘Make America Great’ had hij in 1980 voor het eerst gezien bij Ronald Reagan en later bij Lee Iacocca. Op de foto van zijn twitter-account staat hij met geknepen ogen alsof hij tegen de zon in kijkt. Die blik had hij rechtstreeks afgekeken van Clint Eastwood, ‘the greatest star ever’. Schaper geeft in zijn boek tientallen voorbeelden naar wie Trump zich in de loop der jaren zorgvuldig heeft gemodelleerd, zoals president Richard Nixon. De geschiedenis herhaalt zich niet, wij herhalen de geschiedenis. Maar dan net even anders. Zo vertonen veel scènes uit Trumps leven opvallend veel gelijkenis met scènes uit Trumps favoriete Bondfilm, Goldfinger. Hij identificeerde zich niet met 007, maar met de schurk: ‘I thought Goldfinger was just a great character. To me he was the best of all the characters’.
Ontdek in dit boek wie Donald Trump écht is, hoe hij zo is geworden, wat hem ten diepste drijft en hoe zijn geraffineerde misleiderschap een sekte heeft gecreëerd met tientallen miljoenen gelovigen.
