Nu moet je even weten dat ik nogal last heb van hoogtevrees. Gelukkig was ik helemaal safe, zo dacht ik. Ik had mijn camera bij me en zou - veilig vanaf de grond - allerlei mooie foto's maken van mijn klimmende kinderen. Zij liever dan ik, dacht ik nog.
Maar toen kwam het: mijn zoon wilde per se ‘de route voor 12 jaar en ouder' klimmen. Aangezien hij toen 11 was, was er maar één manier om hem de uitdaging te geven waar hij naar verlangde: ik moest mee omhoog, want dan mocht het wel...
Daar stond ik dan met mijn dilemma: Óf ik blijf veilig en comfortabel op de grond en ik stel mijn zoon teleur en eigenlijk ook mezelf. Óf ik ben de vader die ik graag wil zijn, die zijn kinderen en zichzelf een gezonde uitdaging gunt en ja, dan zal ik moeten dealen met mijn angst...
Met het eerste kon ik niet leven, dus er zat niks anders op: met knikkende knieën de ladder op en daar ging ik op 8 meter hoogte: over wiebelende plankjes, tijgerend door een net en hangend aan knooptouwen... Ik herinner me dat ik daar hoog boven de vertrouwde grond aan ACT moest denken. Ik zei dingen tegen mezelf als: ‘Voel de angst en doe wat je moet doen. Kijk niet naar beneden, maar focus op je volgende stap. Blijf ademen en bewegen.' En het werkte. Ik legde de route zonder kleerscheuren af, klom weer naar beneden en stond opgelucht een beetje bij te komen.
Net toen ik rondkeek of ze daar ook koffie hadden kwam mijn zoon weer aangerend. Nu moest en zou hij route twee natuurlijk óók doen en die was nog een stuk hoger en uitdagender. Ik dacht: ‘als route één lukt, dan lukt route twee ook', dus wij weer naar boven. Welnu, ik zal je de details besparen maar het kwam neer op een stoere klimdame en een ladder van 10 meter om mijn zoon te redden toen hij klem zat tussen twee hindernissen. En toch had ik dit vader-zoon avontuur voor geen goud willen missen!
Wat heeft dit nu met ACT te maken?
ACT is een moderne en evidence-based therapiemethode die steeds vaker in coaching wordt ingezet en staat voor Acceptatie en Commitment Therapie. De commitment-kant gaat over: Coachees helpen om helder te krijgen wat hun waarden zijn in een bepaalde context. Wat voor persoon wil ik zijn? Waar wil ik voor staan? Waar wil ik dat mijn leven over gaat?
Als dit gemakkelijk was, dan had je coachee deze waarden al lang in de praktijk gebracht. Dan was hij of zij al veel eerder:
- alleen op reis gegaan
- op die leuke man of vrouw afgestapt
- op dat podium gaan staan
- voor zichzelf begonnen
Maar helaas is het niet gemakkelijk. Het is spannend. Het kan tegenvallen. Je kunt falen. Of zelfs worden afgewezen. En hier komt de acceptatie-kant om de hoek kijken. Het goede nieuws is: acceptatie is een vaardigheid die we gewoon kunnen leren. Zo kunnen we onszelf vrij eenvoudig de-identificeren van onze niet-helpende gedachten. En voor de lastige emoties die we doorgaans liever vermijden kunnen we leren onszelf open te stellen. Feitelijk stoppen we met vechten tegen onze huidige ervaring. Hierdoor komt er veel energie vrij die we kunnen gebruiken om stap-voor-stap te bouwen aan een rijk en betekenisvol leven.
Over Sergio van der Pluijm
Sergio van der Pluijm studeerde algemene sociale wetenschappen. Hij werkte 15 jaar in het reclasseringsveld, een rijke leerschool qua termen als ‘motivatie', ‘weerstand' en ‘gedragsverandering'. Hij verdiepte zich in diverse coachmethodes. In 2010 richtte hij trainingsbureau Bewezen Effect op en heeft als missie om evidence-based coachmethoden toegankelijk te maken voor een breed publiek.
