‘Ik help ondernemers los te komen van het operationele proces’

Waarom wilde je dit boek schrijven?

Ondernemers zijn heel erg belangrijk voor de Nederlandse economie en ze houden van hard werken, maar ze zijn nog wel eens uit balans. Ik heb dat zelf ook ondervonden en daarom ben ik ondernemers daarbij gaan helpen. Het gaat erom dat ze meer aan hun bedrijf gaan werken en minder in hun bedrijf, zodat ze uiteindelijk een bedrijf hebben dat voor hen werkt.

Klein stapje terug: kan je uitleggen hoe je dat zelf in de praktijk bent tegengekomen?

Ik werkte als juridisch- en bedrijfsadviseur in mijn eigen bedrijf, waarbij de nadruk lag op adviseren bij aan- en verkoop van bedrijven. Het bestaat nog steeds en ik ben nog aandeelhouder, maar ik werk niet meer in het bedrijf. Ieder jaar wilde ik meer aan mijn bedrijf werken en mijzelf minder met de dagelijkse werkzaamheden bezighouden, maar dat lukte helemaal niet. Ik wist dat het anders moest, maar het lukte me pas toen ik er een beetje hulp bij kreeg. Dat was een kleine jaar of tien geleden. Toen het lukte, besefte ik dat meer ondernemers hiermee worstelen. Daarom richtte ik Identief op, waarmee ik ondernemers help om los te komen van het operationele proces.

Waarom werkte het toen wel voor jou?

Ik had nogal de neiging om met iedereen rekening te houden in het bedrijf en volgde dus niet mijn eigen plan. Ik zeg altijd: 20 procent is kennis en 80 procent is mindset. Het is belangrijk dat je goed naar jezelf kijkt en jouw eigen lijn volgt. Ik moest echt leren om mijn eigen plan te volgen en keuzes te maken die moeilijk waren, omdat ze niet alleen gevolgen hadden voor mezelf, maar ook voor alle mensen om me heen en voor het bedrijf.

Wat wilde jij uiteindelijk écht?

Ik wilde een bedrijf dat niet van mij afhankelijk was, meer vrijheid dus. Als je 100 ondernemers vraagt waarom ze een bedrijf begonnen zijn, dan gaat hun antwoord meestal over vrijheid. Terwijl je die vrijheid juist vaak verliest als het bedrijf groeit en het tegelijkertijd te veel van jou afhankelijk is. De meeste ondernemers en bedrijven hebben baat bij het realiseren van een heldere goed doordachte visie, en dat is lastig als je vastloopt in allerlei dagelijkse bezigheden. Ik noem dat de ondernemersvalkuil: je gaat steeds harder werken en hebt geen idee meer hoe je eruit komt.

En jouw conclusie in dat proces was: ik moet iets anders gaan doen.

Ik ben nog wel aandeelhouder, maar wilde mijn lessen via Identief doorgeven aan ondernemers. Het heeft bij mij jaren geduurd voordat ik het anders kon doen omdat ik daar niet de juiste hulp bij had. En ik weet dat een stok achter de deur helpt om het anders te doen. Ik vergelijk het wel eens met afvallen. Dat komt in principe neer op minder eten dan je verbrandt. Dat lijkt simpel maar blijkt toch erg moeilijk, want wij mensen worden emotioneel gestuurd.

Wat is jouw methode om een bedrijf minder om jou te laten draaien?

Ik kijk altijd naar de situatie van de ondernemer, dus het is altijd advies op maat. De basis is de RDA-methode, dat is een methode om vanuit een dieper verlangen je doel te bereiken. Het is dus niet genoeg om te zeggen: ik zou het wel leuk vinden of: ik hoop dat het lukt. De R staat voor het resultaat dat je nastreeft, de D voor droomgedreven en de A voor actiegericht.

Hoe maak je dat concreet?

Als eerste ga ik uitdiepen met ondernemers waar ze heen willen. Als tweede bedenken we hoe je de tijd productief besteedt om daar te komen en hoe je ervoor zorgt dat je ook echt dat doet wat nodig is. Als derde gaat het over jouw nieuwe rol als ondernemer, je bent niet meer de vakman of vakvrouw, maar je gaat plaatsnemen op de driver’s seat. Dan gaan we verder met het bedrijf; de invulling van de structuur waarbij je als ondernemer een andere rol vervult waarbij je niet meer in het dagelijkse proces betrokken bent, het vormgeven van de meest effectieve bedrijfsstrategie en het regelen dat iedereen binnen het bedrijf jouw visie helpt realiseren.

Je hebt veel mensen begeleid. Welke factor is cruciaal?

Het is belangrijk dat je echt de driver’s seat inneemt. Dat je een duidelijk plan hebt en weet waar je heen rijdt. Als je op vakantie gaat naar Spanje of Frankrijk weet je ook dat je een eind moet rijden om uit te komen waar het genieten begint. Het rijden is niet leuk, maar het is nodig om je doel te bereiken. Op de korte termijn is het pittig, maar daar moet je doorheen. En we willen allemaal met nietsdoen veel bereiken, maar je moet er echt even voor gaan en dan is het goed te doen.

Wat blijft er over voor de ondernemer als de dagelijkse operatie geregeld is?

Die ondernemer houdt zich bezig met de visie en de strategie: ondernemen om het bedrijf te laten groeien en mensen te motiveren met jouw visie. Ook is er dan meer ruimte voor gezin/familie, vrienden, vakanties, hobby’s, sport en nieuwe uitdagingen. Veel mensen vinden het inhoudelijke werk bijvoorbeeld gewoon leuk en ik zeg dan: wat zou het fijn zijn als je dat inhoudelijke werk alleen hoeft te doen omdat je het wilt doen en niet omdat het moet. Vaak is het ook lekker veilig om te blijven doen wat je doet.

Is het niet heel praktisch? Het gaat er toch gewoon om dat je mensen leert om een bedrijf te runnen? Ik zie het mindsetgedeelte wat minder, maar het kan aan mij liggen.

Je hebt twee soorten ondernemers: de doeners en de denkers. Maar het een kan niet zonder het ander. Als je naar het zuiden loopt terwijl je naar Groningen wilt, dan kom je verkeerd uit. Aan de andere kant moet je niet alleen blijven dromen. Dus eerst goed nadenken over wat de juiste stappen zijn en wat je hierin tegenhoudt. Dat zie ik als de mindset. Daarna moet je aan de slag. Want in actie komen is de sleutel tot resultaat. En het is zo dat we allemaal geprogrammeerd zijn; we zitten vaak in de overtuiging en we denken niet na of dat de juiste stap is. Soms lijkt het logisch, maar dat is niet zo. Het is niet moeilijk, maar het vergt toewijding en een paar mooie stappen!