Alle groepen beginnen hun initiatief met focus op de inhoud van hun doelen. Ze denken na over activiteiten die ze kunnen uitvoeren om duurzame stappen te maken, ze zoeken inhoudelijke oplossingen. Ze hebben ideeën en beginnen enthousiast. Technologische oplossingen blijken snel gevonden. Veel lastiger blijkt het om hun eigen sociale interacties te beïnvloeden.
Transitieteams merken dat samenwerken met een groep individuen uit verschillende organisatieculturen waarmee geen machtsrelatie bestaat niet eenvoudig is. Ze lopen aan tegen meningsverschillen en dan lopen de irritaties op. Soms stranden daardoor initiatieven en dat is jammer. Jammer, omdat er een antwoord bestaat op de vraag: ‘Hoe krijgen we samenwerkingen effectief?’. Het antwoord is: systeemleren.
Transitieteams kunnen verschillende vormen van systeemleren toepassen, die hen helpen effectief resultaten te halen. Systeemdenken geeft een gezamenlijk beeld van de manier waarop hun activiteiten samenhangen. Zo ziet een transitieteam gemakkelijker waar hefbomen voor transitie zich bevinden. Teamleren stelt hen in staat hun eigen gedrag te beïnvloeden, zodat ze handiger worden in gesprekken aangaan over onderwerpen waarover ze van mening verschillen. Ze kunnen conflicten aangaan en gaan met elkaar meedenken. Leren met Theory U en andere vormen van creatief leren leert hen naar zichzelf en naar hun vraagstukken kijken vanuit andere paradigma’s, waardoor creativiteit op gang komt die nodig is om innovaties te vinden.
Esther de Haan schreef boeken over Teamcoaching en over Theory U. Beide leervormen integreert ze in systeemleren. Ze laat zien dat het werkt met samenwerkingsverband Groene Cirkels (gegroepeerd rond Heineken). Tot welke resultaten dit leidt is te zien in deze film. Philips, hostelketen Stayokay, verschillende zorgorganisaties, Stichting Veldleeuwerik, FairMatch Support en de internationale noodhulp pasten systeemleren toe in hun eigen context, op hun eigen manier. Hoe dat bijdraagt aan transities naar een duurzame samenleving beschrijft De Haan in haar boek Transities van sectoren, systeemleren als succesfactor.