Maar daar was snel wat aan te doen. Nieuwsgierig begon ik aan Melancholie I, een roman over de Noorse schilder Lars Hertervig (1830-1902). Al na enkele pagina’s was ik verkocht…
Fosse kruipt in het hoofd van Hertervig op een zo verpletterende manier, dat je als lezer één wordt met de schilder. Een heftige ervaring, want Hertervig is wat we nu schizofreen zouden noemen. In een cadans van zich telkens herhalende zinnen, met steeds een minimale wijziging, ruik, proef en voel je mee wat Hertervig gedurende één dag ervaart. Ik waande me in een compositie van Michael Nyman of van Simeon ten Holt: het is pure minimal music. Ongelooflijk knap. In het tweede deel van Melancholie I is Hertervig inmiddels opgenomen in wat rond 1850 een gesticht heette. Weer beleven we één dag vol emoties met hem mee.
Uiteraard las ik na afloop ook Melancholie II. Hierin volgen we de gedachtestroom van Oline, de oudere zus van Lars, kort na diens dood. Oline is oud en duidelijk dementerend. Weer die cadans, meeslepend en ontroerend, in de zinnen die haar herinneringen aan haar jeugd met Lars bevatten.
Aangrijpend om in het hoofd te verkeren van een geesteszieke en in dat van een oude vrouw die de greep op het leven aan het verliezen is. Maar zo mooi.
Een parel aan de kroon van de Noorse literatuur.
Over Marjan Maandag
Marjan Maandag is redacteur bij Managementboek.
