Opiniepeilingen geven Joe Biden een ruime voorsprong op zittend president Donald Trump. De tweestrijd is echter een achterhoedegevecht. Wie de presidentsverkiezingen in november ook wint, de toon voor Amerika’s handelspolitiek is gezet. Amerika wil weer winnen. Dat is goed voor de kiezers.
Sinds zijn aantreden bedrijft president Trump op het wereldtoneel een dollardoctrine - hij legt alles langs de lat van financieel rendement. Het is een waardenvrije blik op de wereld waarin investeringen moeten renderen. Niet de verspreiding van een ideologie, maar economisch en financieel gewin staan voorop. Trumps transactiepolitiek zien we terug in de terugtrekking van Amerikaanse troepen uit onder meer het Midden-Oosten en het gemor over het NAVO-lidmaatschap, maar vooral in handelsoorlogen en heronderhandelde handelsverdragen.
De toon van Amerika’s 45e president is harder dan die van zijn voorgangers, maar niet nieuw. Bij zijn aantreden bepleitte Bush een ‘nederig’ buitenlandbeleid. De leidraad van Obama’s buitenlandbeleid liet zich ook niet als een inspirerende wereldvisie samenvatten. De filosofie: don’t do stupid stuff, door zijn critici vrij vertaald naar leading from behind.
President Trump zet deze lijn door. Ideologische vergezichten gaan in zijn Witte Huis de prullenmand in. De vraag is: wat komt ten goede aan ons bedrijfsleven, aan onze bewoners? Het is een beleid waarbij enkel geldt: doe jij wat voor mij, dan doe ik wat voor jou. Hulp nodig? Hier is ons bankrekeningnummer. Zakendoen? Koop dan onze producten. De nieuwe Amerikaanse handelsfilosofie is gericht op het behoud van blauwe boorden-banen in de Verenigde Staten. Door Washington waait de gedachte dat de VS weer een wereldwijde groothandel moeten zijn die klanten uit hele wereld hun portemonnee laten trekken en producten afzet. De Amerikaanse maakindustrie moet weer bloeien.
De wereld is voor Trump wat Manhattan voor zijn vastgoedbedrijf is: een populair stukje grond waar concurrenten op de loer liggen en elkaar de kaas van het brood proberen te eten. Het is aan jou, als vastgoedmagnaat in New York of als leider van een van ’s werelds machtigste landen, om de concurrentie te slim af te zijn. Om keiharde deals te sluiten. Niets van je tegenstanders over te laten. In dit spel spelen normen en waarden vrijwel geen rol. Prestige is belangrijk. Uitstralen dat je de baas bent, is essentieel. Het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de knikkers. Want zonder geld houdt je bedrijf het niet lang vol. Ruimte om uit te breiden is ook welkom – het plan om destijds Groenland te kopen was dan ook bloedserieus.
Niet alleen steeds meer kiezers, maar ook beleidsmakers plaatsen Amerika op één. Door Trumps ‘vijandige’ overname van de Republikeinse partij telt de Amerikaanse politiek een nieuwe generatie politici die zijn werkwijze omarmen. Sinds 2016 verdrongen op lokaal en landelijk niveau Trump-Republikeinen hun traditionele partijgenoten. Deze nieuwe generatie politici omarmt de dollardoctrine van hun president en keert zich tegen het traditionele, conservatieve gedachtengoed van de Verenigde Staten als ‘s werelds morele en militaire politieagent, als baken voor vrijhandel en als lichtend oord voor eenieder die een beter leven zoekt. Als president Trump de sleutels van het Witte Huis ooit weer inlevert, staat er een nieuwe generatie Trump-Republikeinen klaar om het stokje over te nemen.
Net als veel van zijn Democratische partijgenoten schaart ook Biden zich grotendeels achter de visie die Amerika’s maakindustrie weer centraal stelt. ‘We moeten werk belonen’, zei hij, ‘niet enkel welvaart.’
Het Trump-tijdperk komt pas net goed en wel op stoom.
Raymond Mens is Amerikakenner en politicoloog. Hij studeerde In Amsterdam en Virginia. Daarna werkte hij onder andere als campagnestrateeg voor de VVD. Hij voorspelde in 2015 dat Donald Trump de presidentsverkiezingen weleens zou kunnen winnen. Tóen werd hij vooral verbaasd aangekeken. Nu is Raymond een veelgevraagd expert die de trends achter Trump analyseert en deze ontwikkelingen in het huidige Amerika plaatst. Lang leve Trump (verschenen bij Sparkle Auteurs) is zijn eerste boek.
Over Raymond Mens
Raymond Mens is Amerikakenner en politicoloog. Hij studeerde In Amsterdam en Virginia. Daarna werkte hij o.a. als campagnestrateeg voor de VVD. Hij voorspelde in 2015 dat Donald Trump de presidentsverkiezingen zou kunnen winnen. Hij werd vooral verbaasd aangekeken. Nu is Raymond een veelgevraagd expert die de trends achter Trump analyseert en deze ontwikkelingen in het huidige Amerika plaatst.
