Het resultaat? Van alle experts in nieuwsberichten is slechts 26 procent vrouw. De beweging is traag. We hebben er 30 jaar over gedaan om van 12 procent naar 26 procent te komen. Veel te lang.
Rolmodel
Media scheppen een kader van waarin wij de wereld bekijken. Het beïnvloedt hoe we onszelf, anderen en onze omgeving zien. Als vrouwelijke experts te weinig zichtbaar zijn als rolmodel in de media en mannelijke experts oververtegenwoordigd zijn, geeft ons dat onbewust de boodschap mee dat de expert de man is. Daardoor moeten vrouwelijke experts harder werken om serieus genomen te worden. Want zij voldoen niet aan het plaatje wat wij in ons hoofd hebben van ‘de expert’.
En als een vrouw zich dan bewezen heeft en gaat staan voor haar deskundigheid, wordt ze eerder als bitchy gezien. Ze wijkt immers af van de norm. Als er meer vrouwelijke experts zichtbaar worden in de media, zal de norm veranderen en de deskundigheid van vrouwen op een eerlijkere manier op waarde worden geschat.
Genderstereotypen
Het is bekend dat er een relatie is tussen wat mensen zien en wat ze bedenken dat ze kunnen zijn. Zo worden ook de studiekeuzes beïnvloed door genderstereotypen en vooroordelen. Die vertegenwoordiging is belangrijk omdat het een directe relatie heeft met de kansengelijkheid van jongens en meiden, mannen en vrouwen. De media hebben een belangrijke rol in die beeldvorming. Zij kunnen meer vrouwen aan het woord laten en daarmee laten zien dat de expert ook een vrouw is. Het normaliseren van de vrouw in de expertrol draagt bij aan meer kansengelijkheid.
Maatschappelijke debat
Wie in de media komt, bereikt een groter publiek. Het geeft een kans om invloed te hebben op het maatschappelijke debat. Zoals Tweede Kamerlid Lisa Westerveld in mijn boek zegt: ‘Het geeft legitimiteit als iets in de media komt. De Kamerleden hebben dan iets extra’s in handen om naar te verwijzen. Wil je verandering, dan helpt de druk van media-aandacht.’
Nieuwe deuren
De 50 vrouwelijke experts die ik voor mijn boek interviewde, delen niet alleen tips over hun media-ervaring. Ze delen ook wat het hen bracht: grotere maatschappelijke impact, binnenkomen bij een van de grootste sprekersbureaus, een ingang bij de uitgever van hun boek, een vol theater, nieuwe samenwerkingspartners, verhoging van de omzet. Publiciteit opent nieuwe deuren die je van te voren soms niet eens in het vizier had.
Journalisten
Het is tijd dat we niet meer op de media wachten tot ze al die waardevolle vrouwelijke advocaten, huisartsen, ondernemers en andere vrouwelijke experts buiten hun vijver vinden. Met Vaker in de Media – Zo kom je als vrouwelijke expert in beeld’ heb je alles in handen om het podium te pakken. In mijn boek belicht ik daarnaast ook hoe je samenwerkt met journalisten, hoe je leert denken als een journalist en hoe je ervoor zorgt dat je een journalist inhoudelijk naast je krijgt. Straks kunnen journalisten niet meer om jou als expert heen.
Handreiking
Aan de ene kant spreek ik veel redacties die staan te springen om vrouwelijke experts. En aan de andere kant zijn er ontelbare vrouwen die op de inhoud van betekenis willen zijn. Mijn boek ligt er nu als handreiking. Hoe mooi is het dat we daardoor interessantere talkshowtafels kunnen gaan krijgen, dat er meer verschillende perspectieven belicht gaan worden en er meer vrouwelijke rolmodellen in de media komen. De lezer van mijn boek is er klaar voor.
Over Janneke van Heugten
Janneke van Heugten is publiciteitsexpert en directeur van mediaplatform Vaker in de Media (vidm.nl). Tijdens haar studie Voorlichting, Publiciteit & Informatie werkt ze op de persafdeling van Amnesty International in Sydney. Na een loopbaan in de uitgeverijwereld runt ze het eerste PR-bureau voor vrouwelijke ondernemers en experts.