De aftrap begint goed met de eerste twee hoofdstukken met wat bedoeld wordt met 'persoonlijk leiderschap' en 'emotionele intelligentie'. Het gaat er in essentie om twee factoren onder de knie te hebben of te bezitten; proactieve houding en het reguleren van emoties. Wanneer je pro-actief bent, zul je je concentreren op de dingen die juist binnen je invloedsfeer liggen. Soms is wat je zelf kunt doen maar heel weinig. Maar ook in dat geval kun je zelf proactief zijn: vraag iemand met meer ervaring om raad. Om hulp vragen is óók jezelf helpen!
Coachen is een goede vorm van hulp vragen, volgens Tunnissen. In haar aanbod heeft de auteur een aantal methodes geïntegreerd. Bij emotionele intelligentie (EQ) gaat het kort gezegd om gevoel, om gevoeligheid voor, bewustzijn van en invoelend (empatisch) vermogen betreffende de eigen gevoelens en die van anderen. Ook behelst EQ het vermogen tot associatief denken en heeft het mede invloed op het verwerven van vaardigheden. Een goede samenwerking tussen emotie en verstand is van wezenlijk belang voor het nemen van beslissingen in het leven.
De toevoeging van de overige hoofdstukken van 'Ontwikkelen van persoonlijk leiderschap' is wat mij betreft onduidelijk. Er wordt verder ingegaan op emotionele en psychische problemen die mensen schijnen te kunnen hebben. Om vervolgens over te gaan naar leiderschap in organisaties en hoe dat te kunnen ontwikkelen.
Voor mij als leidinggevende was vooral het gedeelte 'persoonlijk leiderschap' het meest in het oogspringende gedeelte en waar feitelijk in de titel naar wordt verwezen. De rest is een verdieping die niet voldoet aan de bij mij gewekte verwachtingen. Ook de beloofde methodische aanzet ontgaat me enigszins, of het moeten de vragenlijsten achterin het boek zijn.
Wat betreft de verhandelingen over emotionele intelligentie benoemt Tunnissen niet de gevoelens die ook op ons handelen van invloed zijn. Dat vind ik een gemis. Tunnissen wijdt namelijk in hoofdstuk 2 uit over EQ (emotionele quotiënt) waar verder over als emotionele intelligentie wordt beschreven. In onze taal worden gevoel en emotie door elkaar gebruikt. Terwijl ik geleerd heb van onder andere F. Siegers ('Handboek supervisiekunde') en Miriam van Reijen ('Filosoferen over emoties') dat er uitdrukkelijk verschillen zijn. Nu is dat in algemeen gebruik niet zo relevant, maar dat wordt het wel in relatie tot het ontwikkelen van persoonlijk leiderschap. I
n haar boek stelt Tunnissen dat emotioneel intelligente mensen een bewuste afweging kunnen maken over hoe en wanneer zij hun emoties uiten. Ik waag dat in twijfel te trekken wanneer je onderscheid maakt tussen gevoelens en emoties. Gevoelens kun je overwegen te uiten of niet. Bij emoties reageer je (ook gedragsmatig) met stuurvoorrang. Aan de hand van de in het boek beschikbare literatuur en de veelvuldig gebruikte voorbeelden ontstonden er bij mij twee inzichten.
'Persoonlijk leiderschap' valt zeker te ontwikkelen maar de in de praktijk opgedane overvloedige 'succescases en -verhalen', die iedereen tegenwoordig gebruikt om literatuur 'op te leuken' zijn wat mij betreft, zo ook in dit boekje, passé.
Over Peter Bosma
Peter Bosma is als manager bedrijfsvoering werkzaam in de zorg. Daarnaast is hij actief als supervisor en coach. Hij is gefascineerd door en gespecialiseerd in de onderwerpen leiderschap en verandermanagement. Tevens is hij werkzaam als geregistreerd supervisor en coach. Hij haalde zijn MBA aan Business School Nederland, de Action Learning MBA.
