Nu de kredietcrash zich langzaam maar zeker over de wereld ontvouwt, word je erg ongemakkelijk van dit boek. Er blijkt namelijk ongeveer 12.000.000.000.000 dollar aan oninbare leningen tussen banken verhandeld te zijn in alle soorten ingewikkelde derivaten. Het lijkt ineens allemaal zo reëel. Middelkoop beschrijft de rol van de Amerikaanse Federal Reserve, die in staat blijkt te zijn om de geldpers in Amerika te laten draaien en daarmee een gigantische schuldenberg creëert, die alleen gefinancierd kan worden met een exponentieel groeiende hoeveelheid geld.
Al na de Tweede Wereldoorlog werd de kiem gelegd voor het huidige probleem. Amerika bleek toen in staat om de 'commodity markten' zodanig te domineren, dat alle grondstoffen in dollars werden verhandeld. Makkelijk voor de USA, maar andere landen moeten eerst echt geld verdienen om dollars te kopen. Amerika kon dat met de eigen valuta doen. In 1971 werd de koers van de dollar losgekoppeld van het goud en in de jaren daarop nam de welvaart in Amerika een gigantische vlucht. Maar de geldhoeveelheid groeide nog veel sterker. De dollarkoers bleef echter goed omdat er een constante vraag naar dollars was door onder andere de globale grondstoffenhandel. In Amerika groeide ondertussen de staatsschuld zeer snel, men leefde (en leeft) daar zwaar op de pof. Maar liefst 70% van de Amerikaanse economie bestaat tegenwoordig uit consumentenbestedingen! Een hoge geldgroei blijkt allang geen Amerikaans probleem meer. Ik was verrast te lezen dat de geldhoeveelheid in Europa met meer dan 11% groeide in 2007, maar in Rusland en China is het nog veel slechter, respectievelijk 42% en 17%. Van de middelbare school kan ik me herinneren dat bij een stijgende geldhoeveelheid de rente omhoog moet om zo inflatie te voorkomen, maar dat durven de centrale banken in deze crisisperiode niet. Ze zijn bang dat een stijgende rente het interbancaire geldleenverkeer, dat door de creditcrisis ernstig verstoord raakt, verder ondermijnt. Dus werd in Amerika de rente in januari 2008 met 0,5% verlaagd in plaats van verhoogd. Deze verlaging geeft de beurzen weer een spurtje en de bankiers onderling wat vertrouwen, maar het verergert het probleem op termijn. Door goedkoper geld wordt er namelijk nog meer geleend en neemt de geldgroei verder toe. De gigantische geldgroei zal onherroepelijk leiden tot zeer hoge inflatie. De onrust die dat veroorzaakt, kan alleen worden voorkomen door het verschil tussen de officiële en de echte inflatie te maskeren. Ook dat gebeurt al jaren volgens Middelkoop. Ik ben geneigd hem te geloven. Ga maar na: reken uw geschatte waarde van uw huis om in echte guldens en laat dat bedrag op u inwerken. Hoe komt u eigenlijk zo rijk? Heeft u zo hard gespaard of is er wat anders aan de hand? Waar komt die rijkdom vandaan en wie gaat dat betalen? Een makkelijk leesbaar boekje overigens. Echt een aanrader.
Over Nico Beenker
Drs. Nico Beenker mmc heeft vijfentwintig jaar ervaring met IT-projectmanagement in het bedrijfsleven en bij de (semi) overheid, hij managet projecten, geeft nprojectmanagementtrainingen en coacht projectmanagers en opdrachtgevers. Eerder publiceerde hij Handboek CRM (2002), Lead IT or Lose IT (2010, 2015).
