Job Cohen - Burgemeester van Nederland

In het boek 'Binden' van Job Cohen maakt de lezer kennis met de opvattingen van Cohen aan de hand van zijn uitgewerkte spreekbeurten en speeches. 'Job Cohen - Burgemeester van Nederland' laat de lezer ook kennismaken met de persoon Cohen. De journalisten Hugo Logtenberg en Marcel Wiegman hebben monnikenwerk verricht om dit portret van Cohen tot stand te brengen, waarbij het geen moment stoort dat de bronnen anoniem blijven. Een belangrijke bron - Job Cohen zelf - wilde niet meewerken aan het boek. Het boek is geen chronologisch verhaal maar gerangschikt naar thema´s, dat blijkt een goede keuze.

Het beeld van Job Cohen dat u voorgeschoteld krijgt, is dat hij bepaald niet uitblinkt in daadkracht, slecht communiceert en de confrontatie niet aangaat, afwachtend is en geen regie neemt, vaak dingen op zijn beloop laat en afstandelijk is. Daar staat tegenover dat hij eerlijkheid en vriendelijkheid uitstraalt en zeer betrokken is bij de dingen die hij doet. Het is wel een betrokkenheid voor die dingen waar hij zelf achter staat, want hij lijkt maar moeizaam enthousiast te kunnen worden voor zaken waar anderen mee komen. Hoewel Cohen geen persoonlijke banden smeedt met de mensen met wie hij werkt, maakt hij ze wel betrokken, zoals bij de invoering van de Vreemdelingenwet die onder zijn leiding als staatssecretaris van Justitie tot stand kwam. Cohen zoekt eerst naar draagvlak en neemt pas dan een beslissing. Wanneer hij eenmaal een standpunt heeft ingenomen, houdt hij daar aan vast. Hij is een man van het proces en veel minder van de inhoud. Dat blijkt onder meer uit het feit dat hij zijn stukken vaak slecht leest. Cohen heeft altijd geroepen dat hij als burgemeester van Amsterdam 'de boel bij elkaar wil houden'. De auteurs laten zien dat dit motto niet nieuw was: Joop den Uyl riep het al, maar ook Cohens voorganger Schelto Patijn vond dat het zijn belangrijkste taak was om 'de partijen bij elkaar te houden'. De auteurs illustreren treffend dat het niet zo simpel is om zo'n motto als burgemeester goed te gebruiken. Allereerst door toedoen van Cohen zelf die het motto in navolging van Den Uyl verbasterde tot 'de boel een beetje bij elkaar houden'. Een gruwel in de ogen van de PvdA-spindokters die dit snel corrigeerden. Maar ook op de gecorrigeerde versie was de nodige kritiek. Zo stelde PvdA-prominent Paul Scheffers dat Cohen er goed aan zou doen om eerst de boel bij elkaar te bréngen, want volgens hem viel er weinig bij elkaar te houden. Interessant om te lezen is dat partijgenoot Wouter Bos Cohen al in 2003 benaderde voor het premierschap in het geval de PvdA de grootste partij van Nederland zou worden. De reden: de vrouw van Bos vond dat hun gezin beter af was zonder het premierschap van haar man. Ineens realiseert de lezer zich dat politici ook mensen zijn met een privéleven, dat ze een partner en soms kinderen hebben en tijd willen hebben voor hobby's. Over Cohens privéleven krijgt u de nodige achtergrondinformatie: de achtergronden van zijn ouders, de relatie met zijn broer en de ziekte van zijn vrouw die aan MS lijdt. Omdat het CDA de PvdA met twee zetels de baas blijft, hoefde Cohen zich niet op te maken voor het premierschap. Een opluchting voor de familie Cohen, aldus de auteurs. Uit het boek komt duidelijk naar voren dat Cohen als burgemeester geen goede band had met de top van de politie. Hij vindt dat ze 'gewoon moeten uitvoeren en boeven moeten vangen'. Dat is tegen het zere been van de korpsleiding, waaronder Bernard Welten, die graag mee wil denken en - zoals de auteurs aangeven - dezelfde rol wil innemen als destijds korpschef Eric Nordholt deed onder burgemeester Ed van Tijn. Die rol wordt Welten niet gegund. De relatie tussen beide heren is bepaald niet soepel waarbij 'de tijd' voor de oplossing zorgt: Cohen vertrekt als burgemeester om de landelijke politiek in te gaan. Al met al biedt het boek een schat aan interessante wetenswaardigheden, die je als lezer niet in de krant of op het journaal verneemt. In het voorlaatste hoofdstuk 'Grootmeester' laten de auteurs zien dat het Job Cohen voor de wind gaat. Cohen wordt genomineerd in het blad Time Magazine als één van de 37 Europese helden, vanwege zijn optreden na de moord op Theo van Gogh. Ook wordt hij benoemd tot beste burgemeester van Amsterdam en bij de World Mayor Award 2006 wordt hij tweede. Na alle loftuitingen worden zijn speeches langer, de inhoud stelliger en duldt hij minder tegenspraak. Job Cohen heeft een dikke voldoende gekregen als burgemeester van Amsterdam. Ik ben benieuwd hoe zijn rapport eruit zal zien bij zijn terugkeer als lijsttrekker van de PvdA in de landelijke politiek.