De nadruk in dit boekje ligt op de vraag wat je eigen aandeel is het veroorzaken en / of oplossen van conflicten. Volgens Nijman is het natuurlijk niet 100% aan jou te wijten of te danken hoe een conflict zich ontwikkelt, je bent immers een van een groter geheel: een afdeling, een vriendengroep, een managementteam etc. Daarnaast waarschuwt ze om de term 'schuld' niet te gebruiken wanneer er sprake is van een conflict, omdat dit woord erg beladen is. Ze adviseert te zoeken naar je eigen aandeel in een (beginnend) conflict en dat aandeel vervolgens te veranderen, te verkleinen of te vergroten. Nijman maakt onderscheid tussen twee soorten conflicten: inhoudsconflicten en sociale / relationele conflicten. Bij het escaleren van een conflict gaan beiden soorten conflicten vaak samen. Aan de hand van een casus, die als een rode draad door het boekje loopt, wordt dit onderscheid verduidelijkt. Aan de hand van een model van Friedrich Glasl laat Nijman zien hoe een conflict escaleert. In 'slechts' negen traptreden, verdeeld over drie fases, wordt het conflict visueel benaderd: van conflict als probleem, via conflict als strijd, beland je tot slot in conflict als oorlog. De trap naar beneden gaat sneller dan de trap weer terug omhoog. Afhankelijk van jouw conflictstijl en die van je gesprekspartner(s) is een conflict meer of minder gemakkelijk te voorkomen of op te lossen. Verschillende conflictstijlen worden verder verduidelijkt. De auteur benadrukt dat geen van de stijlen dé oplossing is, maar dat je je gedrag afstemt op de situatie en de mensen met wie je te maken hebt. En ja, ook al doet dit soms een beetje pijn. En ja, soms zul je daarbij je eigen trots en ego wat opzij moeten zetten. Naast het beschrijven van het ontstaan en verloop van een conflict biedt Nijman ook praktische oplossingen. Wanneer het je bijvoorbeeld lukt om niet (alleen) over je standpunten te praten, maar juist over de onderliggende belangen zal het gesprek beter vlotten met je gesprekspartner(s) en kun je een conflict voorkomen of beëindigen. Een leuke illustratie maakt duidelijk wat het verschil is tussen standpunten en belangen. Een aanvullende illustratie over escalerend en de-escalerend gedrag geeft inzicht in welk gedrag het conflict laat ontstaan of verergert en welk gedrag juist bijdraagt aan het voorkomen of oplossen van een conflict. De kracht van Nijman zit hem in met weinig woorden veel zeggen. Het boekje telt zo'n vijftig pagina's en deze zijn rijkelijk geïllustreerd. De weinige woorden worden kracht bijgezet door passende en leuke illustraties. De casus van het conflict, die als rode draad door het boekje loopt, is waarschijnlijk voor veel lezers herkenbaar en is daarom een prima ondersteuning van de theorie. Met een kleine opdracht zet Nijman je aan het denken over eigen conflictsituaties en biedt ze nog wat tools om conflictvaardig te denken en te doen. De quotes en de illustraties die door het hele boekje te vinden zijn, nodigen tot slot zowel uit tot (glim)lachen als tot zelfreflectie. Leuk!
Over Amber Zwartbol
Amber Zwartbol is onderwijskundige (bij een overheidsinstantie).
