Organisatiecoaching in de praktijk

'Het idee van organisatiecoaching is ontstaan vanuit de integratie van organisatieadvies en coaching die we in de praktijk steeds meer zagen. Het vak coaching ontwikkelt zich van de individugerichte benadering, via de teamcoaching naar organisatieverandering op basis van coaching. Tegelijkertijd zie je dat organisatieadviseurs meer aandacht krijgen voor de gedragsaspecten van de verandering', zo vertellen mij Fer van den Boomen en Jos van Jaarsveld. De redacteuren van het boek 'Organisatiecoaching in de praktijk' lichten mij meteen de belangrijkste kenmerken van organisatiecoaching toe: - Werken in cocreatie; - Patronen blootleggen; - Streven naar een duurzame verandering; - Eigenaarschap bij opdrachtgever; - Appèl op lerend vermogen organisatie. De ondertitel, 'Leren verlangen naar de zee', is afkomstig uit een gedicht van De Saint-Exupéry. Wanneer je een schip wilt bouwen, hoef je mensen alleen maar te leren verlangen naar de zee. Dat is wat een organisatiecoach volgens de auteurs bij uitstek doet. Zelf zie ik dat organisatiecoaching ook erg past in dit tijdsgewricht, waarbij zingeving en bevlogenheid belangrijke factoren zijn om mensen te binden aan je organisatie en te motiveren tot excellente prestaties. Misschien zelfs dat de huidige generatie, ook wel de Einsteingeneratie genoemd, de traditionele manier van organisatieverandering minder ziet zitten. Deze mensen zijn gewend om kennis snel te verwerven en willen op basis van gelijkwaardigheid worden behandeld. Hun werkmotivatie is gelegen in verbinding en hun bijdrage aan een groter geheel. Daar past de organisatieadviseur in een expertrol niet goed bij, maar kan de organisatiecoach zorgen voor een goede begeleiding van een veranderingsproces. Het boek is interessant voor zowel de organisatie-adviseur die meer van individuele processen wil weten als voor de coach die meer met organisatievraagstukken te maken krijgt. Het boek belicht verschillende coachinginterventies, die niet specifiek voor organisatiecoaching zijn. De focus van de organisatiecoach is breed, in tegenstelling tot de individuele coach. Voor de organisatie-adviseur biedt het boek een uitbreiding van het repertoire met coachingstools. Organisatiecoaching is voor de adviseurs of coaches die beide vakgebieden willen integreren en daarbij zelf ook een reis willen aangaan. Het boek houdt de metafoor met het varen consequent vast en schetst in het eerste hoofdstuk het spanningsveld tussen adviseren en coachen. Hiermee bieden de auteur het kader waarmee zij de praktijkcases en interventies typeren. Deel 2 van het boek beschrijft praktijksituaties en de keuzes die organisatiecoaches maken in hun benadering. In deel 3 staan de werkwijzen van coaches centraal. Dit deel beslaat bijna de helft van het boek. Het is voor de meer ervaren coaches vooral interessant door de vele praktijkvoorbeelden die het geheel illustreren. Tot slot geeft één van de auteurs zijn visie op organisatiecoaching. Bij zo'n jong vakgebied bekruipt mij ook de vraag hoe organisatiecoaching er over tien jaar uitziet. Van den Boomen en Van Jaarsveld verwachten dat er dan wel een nieuw boek ligt. 'Organisatiecoaching is nog zo'n jong terrein en dit boek is een eerste verkenning. Het kan niet anders dan dat er tegen die tijd meer ervaring mee is en dat het vakgebied zich verder ontwikkeld heeft.' Ze hopen in ieder geval dat verandertrajecten integraler worden aangepakt, met meer oog voor de gedragsaspecten van medewerkers. Zelf denk ik dat er over tien jaar veel minder traditionele organisatieadviseurs zijn en dat ze misschien wel allemaal organisatiecoaches geworden zijn.