Peter Nientied en Jantien Martin betogen, gedeeltelijk wetenschappelijk onderbouwd, dat organisaties meer wendbaarheid en verandervermogen kunnen ontwikkelen, door op een andere manier met leiderschap om te gaan. Meer zelfleiderschap, meer gedeeld leiderschap en meer empowering leiderschap. In het snijvlak ontstaat een 'Sweet Spot'. Met deze visie en praktische toepassing zetten ze zich af tegen het traditionele top down leiderschap. Nieuw zijn de afzonderlijke leiderschapspraktijken niet, maar de combinatie van de drie wel.
Randvoorwaarden
De randvoorwaarden waaraan voldaan moet worden om de Sweet Spot te bereiken worden in het boek netjes uiteengezet. Onontbeerlijke voorwaarden zijn (überhaupt) een visie op leiderschap, hoge mate van vertrouwen en een groeimindset. Dat is geen sinecure, en het is duidelijk dat niet iedere organisatie toe is aan deze ontwikkeling.
De visie op leiderschap is gericht op organisaties die minder bureaucratisch en hiërarchisch willen zijn, innovatiever en weerbaarder willen worden en meer aandacht willen voor het individu, samenwerking en intrinsieke motivatie van mensen. Een flinke belofte!
De traditionele visies op leiderschap hebben teveel bureaucratie als resultaat, en dat past niet bij de snelheid waarmee organisaties moeten ontwikkelen, aanpassen en beslissen. Het hedendaagse leiderschap moet ingericht zijn op sneller verbeteren, vernieuwen en innoveren. Leiderschap is tegenwoordig een sociaal proces in plaats van een persoonsgebonden visie. We streven daarbij naar horizontaal leiderschap in plaats van verticaal leiderschap.
De drie leiderschapspraktijken
De kern van het boek wordt gevormd door de drie vormen van leiderschap: zelfleiderschap, empowering leiderschap en gedeeld leiderschap.
Zelfleiderschap is de basis om de eigen motivatie, zelfstandigheid en effectiviteit te verbeteren. Dit wordt belangrijker naarmate omstandigheden uitdagender zijn.
Zelfleiderschap komt nog beperkt uit de verf komt bij organisaties. Terwijl het een essentiële basis is voor motivatie. Het bijbehorende model bestaat uit de bouwstenen: constructief denken, gedrag en aangenaam werken. Daarbinnen zijn weer tien manieren om je zelfleiderschap te ontwikkelen.
Empowering leiderschap is het stimuleren van teams om zelfstandiger te worden. Het delen van bevoegdheden en delegeren van zeggenschap. Leidinggevenden moeten beschikken over empathie, zelfinzicht, communicatieve vaardigheden en inzicht in het functioneren van teams. Het onderbouwende model is een drieluik met de bouwstenen: zeggenschap delen, ontwikkeling ondersteunen en motivatie ondersteunen.
Gedeeld leiderschap betekent dat de verantwoordelijkheden voor het werk verschuiven naar de teamleden waardoor veel onderlinge afhankelijkheden ontstaan. Gedeeld leiderschap gaat in de kern om het samen dragen en uitvoeren van leiderschapstaken en -rollen in een team, in plaats van alle taken bij één persoon te beleggen.
Reflectievragen
Elke leiderschappraktijk wordt per hoofdstuk ondersteund met reflectievragen en tips om de leiderschapsvorm te ontwikkelen. Ook het belang van de juiste mindset om de specifieke leiderschapspraktijk te bereiken, wordt besproken. Dankbare tips!
In de laatste hoofdstukken wordende drie leiderschapspraktijken samengebracht tot De sweet spot van leiderschap. De auteurs besteden aandacht aan de verschillende voorwaarden waar de organisatie aan met voldoen. Vertrouwen is daarbij een belangrijk element. Afsluitend worden er praktische tips gegeven over de verschillende vormen van leiderschap.
Van deze tijd
De sweet spot van leiderschap is een interessant boek, met een originele insteek en een eigentijdse visie op leiderschap. Het is ook een relevant boek, omdat het aansluit bij grote trends als wendbaarheid, persoonlijke ontwikkeling, zelfsturing en leiderschap. Niet alle verbanden vind ik even overtuigend aangetoond, zoals bijvoorbeeld het verband tussen zelfleiderschap en gedeeld leiderschap.
Interessant is de vraag: hoe begin je en met welke leiderschappraktijk? Starten met zelfleiderschap en vanuit daar ontstaat meer mogelijkheden voor gedeeld leiderschap en dan empowering leiderschap inzetten als smeermiddel? Daar zou ik meer over willen lezen.
Ik raad dit boek aan aan managers (leiders) die bezig zijn met dit thema. Het is door zijn originele en hedendaagse visie absoluut de moeite waard om te lezen en erop te reflecteren.
Over Thomas Cech
Thomas Cech is expert in het verhogen van resultaat en trainer bij www.salesimprovementgroup.com
