De natuur als inspiratiebron voor innovatie en continuïteit, dat is een supergoed idee. Als er iets toekomstbestendig is, is het de natuur wel. Bestaat al 4 miljard jaar en past zich voortdurend aan. Individuele organismen, soorten en zelfs hele ecosystemen komen en gaan, terwijl de natuur in een of andere vorm blijft bestaan. Maar liefst 99% van alle soorten die ooit bestaan hebben, is inmiddels uitgestorven, en toch is 'BV Natuur' nog steeds in bedrijf. Hoe doet ze dat?
Poelman, natuurkundige én sterrenkundige, selecteerde 9 essentiële ‘competenties’, succesfactoren, die de BV Natuur heeft en echte BV's moeten hebben om toekomstbestendig te zijn. Bio-based inspiratie!
De 9 succesfactoren zijn:
1. Flexibiliteit
2. Innovatie
3. Diversiteit
4. Samenwerken
5. Recycling
6. Zonne-energie
7. Informatie
8. Feedback
9. Optimaliseren
Duurzaamheid en nog veel meer
Het boek gaat dus over veel verschillende aandachtsgebieden, waaronder duurzaamheid, in de vorm van de succesfactoren Recycling en Zonne-energie. Maar ook over continuïteit. De natuur gaat gewoon door, ze past zich aan: Flexibiliteit en Innovatie. Misschien waren zonder de komeet de dinosauriërs niet uitgestorven, en was de mens niet dominant geworden. Dino Sapiens in plaats van Homo Sapiens? Maar die komeet kwam wel: het ene ‘product’ verdween en een nieuw product werd uitgevonden. Als wij als soort zijn uitgestorven, zullen er weer vele andere soorten zijn die gedijen in de omstandigheden die wij hebben achtergelaten. Net zo belangrijk is innovatie bij echte bedrijven.
Een bijzonder leerpuntje voor mij: we hebben niet voor alles technologie nodig. Veel van wat we willen weten en meten is in de natuur al aanwezig. Heel veel dieren vertonen apart gedrag voorafgaand aan een aardbeving, een 'Internet of Animals' kan een goed waarschuwingssysteem zijn. Wat meer aandacht voor de natuur kan ons in veel opzichten helpen!
Goed gestructureerd
De 9 hoofdstukken die de succesfactoren uitwerken hebben een fijne, consistente structuur. Ze beginnen allemaal met een hilarische fase van de BV Natuur: het eerste hoofdstuk bijvoorbeeld toont het bestelformulier van klant BV Natuur voor een planeet (het Terra instapmodel) bij leverancier Rocky Planets. Bij bestelling van een planeet kan ze een maan met 20% korting krijgen. Dat was het eerste moment van hardop lachen.
Elk hoofdstuk gaat na zo'n grap verder met de uiteenzetting van een fenomeen uit de natuur, met vergelijkbare situaties bij bedrijven. Dan volgt een analyse waarom die succesfactor essentieel is voor BV Natuur en lastig bij bedrijven en het hoofdstuk besluit met meer inspiratie uit de natuur. Elk hoofdstuk heeft een korte samenvatting en vragen waarmee je in je bedrijf aan de slag kunt. Extra materiaal is te vinden op de bijbehorende website.
Fris en origineel
Poelman heeft naast structuur en humor ook een hele fijne schrijfstijl, ze ziet kans om ons veel over de natuur te leren zonder in onduidelijk jargon te vervallen. Ook zijn de gebruikte voorbeelden fris en origineel.
Haar beschrijving van het aanpassingsvermogen van de tabaksplant bijvoorbeeld is prachtig, per vraatzuchtig dier heeft die plant een andere verdediging, waaronder het giftige nicotine. Hoe meer flexibiliteit, hoe meer leefgebieden toegankelijk zijn voor de dieren en planten. Bij bedrijven vertaalt zich dat naar toegang tot andere markten. Heel knap hoe ze de natuur steeds als een bedrijf voorstelt, de stap naar een echt bedrijf is makkelijk te maken.
Inspiratie, geen instructie
De wonderen van de natuur worden relatief uitgebreid beschreven en dienen ter inspiratie. Er worden ook veel voorbeelden van innovatieve bedrijven gegeven (in het hoofdstuk over Recycling een ‘dating-site’ voor afval, wist jij dat het bestond?) die, al dan niet bewust, de processen van de natuur hebben gekopieerd. Poelman gaat niet uitgebreid in op hoe je dan precies flexibel wordt en optimaliseert, het is duidelijk geen instructieboek en ook de vragen die je in je bedrijf moet stellen zijn niet verrassend. Daar wordt echter al genoeg over geschreven, hier wordt jouw creativiteit aangewakkerd door de wél verrassende natuurvoorbeelden. De Afrikaanse wilde honden bijvoorbeeld, die stemmen door te niezen. Hoe democratisch! Wel lastig, in tijden van Corona …
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
