Creativiteit is van alle tijden, maar in deze digitale tijd, en al helemaal sinds de opkomst van AI, is het relevanter dan ooit. Toen ik zo’n 20 jaar geleden als grafisch ontwerper afstudeerde aan de academie waren ontwerpers tovenaars, maar nu kan iedereen alles zelf. Een kloddertje Canva hier, een kloddertje AI generated graphics daar, en hop: weer een paar honderdjes bespaard.
Verbijsterd
Hoe schreven we ooit zelf social media posts? Hoe kwamen we op onderwerpen? Het doet me denken aan het verbijsterde gezicht van mijn pubers toen op een avond, midden in de zomervakantie, zowel de wifi als het mobiele netwerk uitvielen. ‘Wat moeten we de hele avond (ok, het zijn pubers, ze zeiden nacht) doen? Wat deden jullie vroeger dan?!’
AI is het nieuwe internet, dat beseffen we inmiddels allemaal wel. Het gaat nooit meer weg en zal ons leven enorm veranderen. Steeds meer taken waarmee we ons brood verdienen worden geautomatiseerd. Veel efficiënter en veel goedkoper. Of onze banen helemaal gaan verdwijnen? Misschien, maar ze zullen vooral veranderen.
Alleen mensen zijn creatief
Toch is er één ding wat AI (voorlopig) niet kan en waar wij mensen voor nodig blijven: creatief denken. En als jij, net zoals heel veel mensen, zegt dat je niet creatief bent, durf ik je zonder je te kennen hartgrondig tegen te spreken. Net als Van Straten in zijn boek: iedereen is creatief, maar je kunt het (tijdelijk) ‘kwijtraken’ door er niets mee te doen, óf het ontwikkelen en er veel beter in worden. Doe je dat, dan heb je een grote voorsprong, want creativiteit is onmisbaar, voor jezelf en voor de samenleving.
Hoe word je creatief?
In tegenstelling tot de meeste boeken die ik heb gelezen over dit onderwerp, vertelt Van Straten je in De creatieve revolutie ook nog precies hoe je dat doet. Hij brengt het creatieve proces terug tot de kern, tot een stappenplan dat haalbaar is voor iedereen.
In zeven hoofdstukken legt hij uit wat creativiteit is, waar je het voor kunt gebruiken (meer dan je beseft) en hoe je het ontwikkelt. Want hoewel inspiratie weldegelijk ongrijpbaar is, is creativiteit vooral DOEN. Wachten op inspiratie is geen goed idee, je moet aan de slag.
NVD2+WOW
Van Straten ontleedt creativiteit tot de essentie: een combinatie van nieuwsgierigheid, vaardigheden en doorzettingsvermogen. Voeg daar nog waarnemen, ontrafelen en waarmaken aan toe en je hebt de formule: NVD2 (de creatieve persoonlijkheid, die kan je ontwikkelen) en WOW (het proces, dat kan je leren).
Elk onderdeel heeft een eigen hoofdstuk, met eigen tips en voorbeelden, aangevuld met leuke simpele opdrachtjes die iedereen kan. Van Straten geeft je zelfs een kant-en-klaar recept: vier weekschema’s waarmee je alles wat je nodig hebt kunt oefenen. Zo kan je in één maand met alle aspecten aan de slag die je nodig hebt om creatiever te worden.
Lees dit boek op de wc
Wees niet bang, hij stuurt je niet op pad met dure schildermaterialen en een ezel, en je hoeft ook geen vreemde stemoefeningen te doen waar je je buren de stuipen mee op het lijf jaagt. Een kleine greep: ‘Lees iets buiten je comfortzone’, ‘Praat’, ‘Observeer’, Go nuts’, ‘Go wild!’ Dat kunnen we wel, toch? En ben je wat analytischer van aard en wil je inzicht hebben in je voortgang? Dan maakt het creatieve logboek het plaatje compleet.
Bij het hoofdstuk over de creatieve routine staat een illustratie van een wc-rol, en dat is wellicht de beste (door mij vrij geïnterpreteerde) tip: lees dit boek op de wc. Want daar ontstaan niet voor niets de beste ideeën. Creativiteit heeft ruimte nodig. Ruimte in je hoofd. De kortste samenvatting van het creatieve proces: definieer het vraagstuk, vergaar kennis, analyseer, en doe een poosje niets. En ga daarna aan de slag, met De creatieve revolutie in de hand.
Over Hanneke de Wit
Hanneke de Wit is schrijfcoach, redacteur, ontwerper en marketeer. Vanuit haar bedrijf Tangram Studio helpt ze ondernemers om hun boek uit te geven en zo hun bedrijf te laten groeien. De Wit recenseert geen boeken waar ze zakelijk aan verbonden is.
