Je moet wel durven: een boekje schrijven van nog geen 130 pagina’s dik dat pretendeert ‘een redelijk compleet overzicht’ te geven van ‘waaraan je allemaal zou moeten denken om veranderingen tot een goed resultaat te brengen.’ Een boekje dat zich bovendien niet alleen beperkt tot veranderingen in organisaties, maar meteen ook maar de hele Nederlandse economie op de schop wil nemen. Alsof er al niet hele bibliotheken vol vuistdikke handboeken over verandermanagement zijn geschreven, en alsof er nog nooit een overheidscommissie of Brede Herwaardering heeft bestaan.
Maar misschien heeft Dirk-Jan de Bruijn ook wel gelijk. Misschien wordt er wel veel te moeilijk gedaan over veranderingen, en is het gewoon een kwestie van het beantwoorden van de volgende vijf vragen: Wat is onze gemeenschappelijke focus? Voor wie doen we het ook al weer? Hoe richten we onze kritische bedrijfsprocessen dan in? Hoe zorgen we er verder voor dat iedereen dan ook écht participeert? En, ten slotte, hoe creëren we maximale publieke waarde die van ons als taakorganisatie wordt verwacht?
Dat zijn ze inderdaad ongeveer wel, de vragen waar het echt om draait. Als je die goed weet te beantwoorden, ben je al een heel eind op weg naar echte veranderingen. De grote vraag die dan echter blijft hangen, is: als het zo eenvoudig is, waarom mislukken dan toch zoveel veranderingen? Is dat omdat de meeste verandermanagers niet de juiste vragen stellen? Dat lijkt me toch niet, want je mag ervan uitgaan dat dit allemaal slimme mensen zijn en best in staat zijn om deze kernvragen zelf te bedenken en te beantwoorden. Dus moet er iets anders aan de hand zijn: de praktijk is een stuk weerbarstiger.
En op dat punt stelt het boek van Dirk-Jan de Bruijn dan toch teleur. Hij trapt een hoop deuren in (waarvan er overigens al veel openstonden), maar hij laat niet zien hoe je er doorheen moet gaan en wat je moet doen als je er eenmaal doorheen bent. Hoe zorg je nou dat iedereen ook écht participeert? Hoe zorg je ervoor dat de klant weer centraal komt te staan? Dat zijn vragen waar managers echt mee worstelen, en waar ook Dirk-Jan de Bruijn niet echt antwoord op geeft.
Over Ben Kuiken
Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.
